Page 38 - st-proses-otomasyonu-2025-ocak
P. 38
uygulama
Gıda eşanjörleri ve yüzey
pürüzsüzlüğünün önemi
Karbon gövdeli eşanjörden farklı olarak ısı transferini hijyenik bir şekilde gerçekleştiren
paslanmaz gövdeli plakalı eşanjörler, bu özelliklerinden dolayı gıda sektöründe sıklıkla
tercih edilir. Ekin Endüstriyel Endüstri Plakalı Eşanjör Satış Uzmanı Alper Sarp,
sundukları gıda eşanjörlerinin avantajlarını paylaştı.
lakalı eşanjörler, farklı sıcaklıklardaki iki akış-
kanın birbirine temas etmeden aralarında ısı
transferi yapmalarını sağlayan mekanik cihaz-
lardır. Akışkanlar birbirlerinden ısı transferini
P sağlayan özel desenli plakalar ile ayrılırken, bu
plakalar üzerinde yer alan contalar sayesinde sıvıların bir-
birine karışması önlenerek eşanjörün sızdırmazlığı sağlan-
mış olur. Plakalı eşanjörler; gıda prosesleri, enerji santral-
leri, bina ısıtma-soğutma, ısı geri kazanımı, gemi inşa gibi
pek çok sektörde yaygın bir şekilde yer almakta olup, hij-
yenik gıda proseslerinde aşağıdaki uygulamalarda sıklıkla
kullanılmaktadır.
F Süt Endüstrisinde, süt ve kremanın ısıtma-soğutma
ve pastörize işlemlerinde, peynir altı suyunun ısıtılması
ve soğutulması.
F Meyve suyu ısıtma soğutma ve pastörizasyonu.
F Bitkisel yağların proses değerlerine göre ısıtılması
veya soğutulması.
F Sosların pastörizasyonu.
F Yumurta pastörizasyonu.
F Gazlı içeceklerin ısıtılması ve soğutulması.
F Alkollü içeceklerin pastörizasyonu.
F Salamura suyunun ısıtılması ve soğutulması gibi
oldukça fazla alanda kullanımı mevcuttur.
Ekin Endüstriyel Endüstri Plakalı Eşanjör Satış
GIDA EŞANJÖRLERİNİN ÖZELLİKLERİ Uzmanı Alper Sarp
Karbon gövdeli eşanjörden farklı olarak ısı transferini hij-
yenik bir şekilde gerçekleştiren paslanmaz gövdeli plakalı
eşanjörler, bu özelliklerinden dolayı gıda sektöründe sık- kolay ve güvenli bir şekilde gelişmelerini sağlamak, hedef-
lıkla tercih edilir ve gıda maddesiyle temasa uygun nite- lenen ürünün (peynir, yoğurt, kaşar vb.) üretimini istenilen
liktedir. Pastörizasyon işleminin en sık kullanıldığı alanlar- doğrultuda yönlendirebilmek ve kusurlu üretimi büyük öl-
dan birisi olan süt endüstrisi için komple paslanmaz plakalı çüde önleyebilmek amacıyla yapılır.
eşanjörler oldukça önemli bir yere sahiptir. Pastörizasyon Eşanjör plakalarının pürüzsüz yüzey tasarımı sayesinde
eşanjörü olarak da bilinen bu plakalı ısı değiştiriciler, plaka maksimum ısı transferi ile minimum kirlilik sağlanır, yük-
yüzeyindeki özel dokular sayesinde, sütü plaka yüzeyine sek türbülanslı akış eşanjörün kirlenmesini ve tıkanmasını
homojen bir şekilde dağıtarak etkili ve hijyenik ısı transferi geciktirir. Plakalar üzerindeki geometrik desen sayesinde
sağlamaktadır. Pastörizasyon; gıda maddesinin doğal ni- sıvının en uç noktalara kadar ulaşması sağlanarak proses
teliklerine zarar vermeden ısıl işlem uygulanması yoluyla sonrası CIP temizliğinin etkin bir şekilde yapılması ve hij-
patojen mikroorganizmaların tamamen, diğer mikroorga- yen gerekliliklerinin yerine getirilmesi hedeflenir.
nizmaların ise büyük bir bölümünün yok edilmesini amaç- Plakalı eşanjörün gövdesi AISI 304 veya AISI 316 paslanmaz
layan bir metottur. Süt sektörü için örnek vermek gerekirse; çelikten imal edilebilir. Eşanjör gövdesi üzerinde taşıyıcı
Bu işlem, sütte bulunan hastalık yapıcı mikroorganizmaları çubuklar, sıkıştırma saplamaları, destek ayağı ve tasarıma
(patojen) inaktive etmek, starter kültürlerin ortamda daha göre ara bölmeler bulunur. Gövde üzerindeki tüm giriş-çı-
36 ST Proses Otomasyonu Ocak 2025