Page 110 - st-otomasyon-2018-mayis

OTOMASYON ÜRÜN VE UYGULAMALARI

DOSYA I MOTOR HIZ KONTROL ÇÖZÜMLERİ I ÜRÜN VE SİSTEMLER

Sürücü teknolojisi ve AC motor

çeşitleri

Yaskawa’nın yeni nesil sürücüsü GA700, asenkron, sabit mıknatıs ve senkron relüktans
motorlarını hassas bir şekilde kontrol ederken, çeşitli uygulamaları tek bir sürücü ile
çalıştırabilme esnekliği sağlıyor.

Deniz Çabukçu / Teknik Destek Mühendisi
Drives Motion Controls Bölümü / Yaskawa Turkey

lektrik motorları, Türkiye’de
sanayide kullanılan enerjinin
yüzde 70’ini, kullanılan toplam
enerjinin ise yüzde 32’sini kul-
Elanmaktadır. Bir motorun top-
lam işletme masraflarının yüzde 2’si satın
alma fiyatı, yüzde 97’si elektrik masrafla-
rıdır. Özellikle motor sürücüsü ile uygula-
manın ihtiyacına göre hızının ayarlanması
yüzde 10-50 oranında verimliliği yükselt-
mektedir.

Sürücü denildiğinde akla şimdiye kadar
asenkron motorlar gelirdi. Ancak son yıllar-
da enerji verimliliğinin önem kazanmasıyla
birlikte sabit mıknatıslı motorlar, senkron
relüktans motorların kullanımına yönelik
yeni arayışlar ortaya çıktı. Yaskawa’nın
yeni nesil sürücüsü GA700, asenkron, sabit
mıknatıs ve senkron relüktans motorlarını
hassas bir şekilde kontrol etmekte ve bu sa-
yede çeşitli uygulamaları tek bir sürücü ile
çalıştırabilme esnekliği sağlayarak bu ara-
yışlara başarı ile cevap vermektedir. Asenk-
ron motorlar fiyatlarının uygunluğu, sağlam
yapıları (az bakım gerektirmeleri) ve her tür-
lü ortamda çalışabilmeleri sebebiyle en çok
tercih edilen motorlardan biridir. İki temel
kısımdan oluşurlar; bunlar stator(sabit kı-
sım) ve rotor(hareketli kısım)dur. Alternatif
akım uygulanan statorun içerisine yerleşti-
rilmiş olan rotor, üzerinde bulunan sargılara
gerilim uygulandığında, manyetik alan içeri-
sinde bulunan bir iletkenin manyetik alanın
dışına doğru iletilmesi prensibinden hareket-
le dönmeye başlar. Fakat rotorun hızı hiçbir
zaman statorun oluşturduğu manyetik alanın
dönme hızına eşit olamaz. Bu nedenle, bu
motorlara asenkron denmiştir.

Asenkron motoru hız kontrol cihazı ile kul-
lanmak için öncelikle kontrol metodunun rol, geliştirilmiş açık çevrim vektör kontrol. gerilim ve frekanstır. Stator gerilimi ve fre-
seçilmesi gerekmektedir. GA700 serisinde V/F kontrolü daha çok fan ve pompa gibi kansı değiştirilirken V/F oranı sabit tutulursa
bu metotlar şu şekildedir; açık/kapalı çevrim değişken hız uygulamalarında kullanılır. motor akısı sabit kalır. Ancak düşük hızlarda
V/F kontol, açık/kapalı çevrim vektör kont- V/F kontrol yönteminde, kotrol değişkenleri sabit V/F oranına rağmen stator sargı diren-
108 | ST OTOMASYON MAYIS 2018