Page 112 - st-otomasyon-2018-mayis

OTOMASYON ÜRÜN VE UYGULAMALARI

DOSYA I MOTOR HIZ KONTROL ÇÖZÜMLERİ I ÜRÜN VE SİSTEMLER

cinden dolayı moment düşebilir. Bu durumu
engellemek için düşük frekanslarda V/F ora-
nı arttırılır. Açık çevrim hız kontrolünde yük
momenti artarsa, motorda kayma meydana
gelir. Bu kayma, kayma kompanzasyonu ile
giderilir. Kapalı çevrimde ise sürücü bu işle-
mi otomatik olarak yapar.
Vektör kontrol ise moment ve akı üreti-
mini üstlenen akımın bileşenlerine ayrıl-
masına ve bunların bağımsız olarak kont-
rol edilmesine dayanır. Öncelikle motor
tanıtma(Auto-tuning) işlemi yapılır. Bu gerektiren uygulamalarda kullanılmak-
işlem sürücünün Auto-tuning menüsünden tadır. Asenkron motorlara göre verimleri
kolayca yapılabilir. Sürücü bu işlemle mo- daha yüksektir. Statoru normal bir asenk-
torun stator direncini, gücünü, akımını, ku- ron motordaki gibidir. Rotorda meydana
tup sayısını ve diğer verileri ölçer. Motorun gelen manyetik akı ise mıknatıslar ile sağ-
yükteyken ve boştayken çekeceği akımları lanmaktadır. Sabit mıknatıslı motorlarda
hesaplar. Motorun akım/tork karakterine kutup sayısı arttıkça genellikle aynı akımda
göre voltaj ve frekansını ayarlar. Ayrıca daha fazla moment üretir. Sabit mıknatıslı
GA700’ü öne çıkartan özelliklerden birisi motorlar şebekeye bağlanarak kullanılama-
de, kapalı çevrim vektör kontrolünde motor maktadır, sürücü ile kullanmak için dizayn
milini sıfır hızda sabitleme kabiliyetidir. edilmişlerdir. GA700 serisi hız kontrol ci-
hazında kontrol methodu seçilerek ve sü- kontrolü, gelişmiş açık çevrim PM vektör
Vektör kontrol yöntemi, yükün değişken rücüye motor tanıtma işlemi yapılarak ko- kontrolü, kapalı çevrim PM vektör kontrolü.
olduğu ama hızın sabit olması gereken layca kullanılabilmektedir. Sabit mıknatıslı GA700, senkron relüktans motorları(SRM)
uygulamalarda ideal olarak kullanılabilir. motorlar (PM motorlar) için 3 çeşit kontrol da sürebilmektedir.
Vektör kontrolünde hız değişse bile motor methodu vardır. Açık çevrim vektör PM
güç kaybına uğramaz. Duruş kalkış önemi Bu motorların rotorlarında sargı ya da ka-
olan veya yüksek hızlanma momenti ge- lıcı mıknatıs bulunmaz ve rotorlar elektrik
reken yerlerde tercih edilmelidir. Statorun akımı ile manyetize edilmez. Bu sebeple
dönmesiyle oluşan manyetik alan rotor üze- rotor kayıpları bulunmaz. Ancak kalkış için
rinde akı oluşturmaktadır. Oluşan akı arttık- daha çok akıma ihtiyaç duyduğundan sürü-
ça akan akım artmakta ve rotor kayıplarına cü büyük seçilmelidir, bu da verimi düşüre-
sebep olmaktadır. Bu kayıplar rotor yapısı bilmektedir. Sargı ya da kalıcı mıknatıs bu-
değiştirilerek iyileştirilebilir. Ancak asenk- lunmadığı için yüksek hızlara ulaşabilirler,
ron motorlarda bu yöntemle yapılabilecek hassas haraket gerektiren uygulamalarda
iyileştirmeler sınırlıdır. Bu kayıpların önü- kullanılırlar. Senkron relüktans motorlar-
ne geçmek için rotor üzerinde sargılardan da stator ve rotor kutupları eşit sayıdadır.
akım geçirilerek manyetik alan oluşturmak Genelde 4 ya da 6 kutuplu yapılırlar. Rotor
yerine sabit mıknatıslar kullanılmıştır. senkron hızda dönerken rotordaki iletken
kısımda akım oluşmaz, rotor kayıpları stan-
Rotorun üzerinde (veya içerisine gömülü) dart asenkron motorlara göre son derece
mıknatıslar bulunan motorlara sabit mıkna- düşüktür. GA700, konvensiyonel sürücü-
tıslı senkron motorlar denilmektedir. Sabit lere göre asenkron ve PM motorlarda daha
mıknatıslı motorlar yüksek güç ve moment verimli çalışmaktadır.
110 | ST OTOMASYON MAYIS 2018