Page 72 - st-proses-otomasyonu-2020-agustos
P. 72
ambalajlama ve depolama alanları gibi kapalı yerlerde,
havadaki patojen mikroorganizmaların sayısını azalta-
rak hava yolu ile bulaşan hastalıkların yayılımını engel-
lemek için hayata dair her alanda UV-C Işınım yayan
havalandırma sistemleri etkili olabilmektedir.
HVAC SİSTEMLERİNDE DEZENFEKSİYONUN
DİĞER FAYDALARI NELERDİR?
HVAC sistemleri içerisinde bulunan filtreler sadece tor-
tu gibi parçacıkları yakalamak için tasarlanmıştır. Fakat
hava sirkülasyonu; bakteri, virüs küf, mantar gibi mik-
robiyal yük taşıdığından soğutma bataryalarında, ka-
nallarda, filtre yüzeyleri ve drenaj tavalarında mikrobik
bir kütle olan biyofilm oluşmasına neden olmaktadır.
Meydana gelen bu biyofilmler, iç mekan hava kalitesi
ve sistem verimliliği gibi problemlere yol açmaktadır.
Biyofilm fiziksel temizliğe ve kimyasal dezenfektanlara
karşı dayanıklıdır. HVAC sistemine entegre edilecek bir
UV dezenfeksiyon sistemiyle biyofilm oluşumu engel-
lenebilir [7]. faydalıdır. Ancak, UV-C insanlar ve hayvanlar için çok
UV lambalar, nemli serpantin ve drenaj tavası yüzey- tehlikeli olabilir ve bu nedenle sadece güvenlik yönet-
lerinde büyüyen bakterileri ve küfleri yok ederek bun- meliklerini karşılayan uygun şekilde yapılandırılmış
ların havaya üflenmesini ve mikroorganizmaların oluş- ürünlerde veya güvenliğin birinci öncelik olarak dikka-
turduğu biyofilmin birikmesini önler. Böylece, sistem te alındığı çok kontrollü koşullarda, ICNIRP (2004) ve
performansını ve ömrünü artırır. Serpantin verimliliği- IEC/CIE (2006)’da belirtilen maruz kalma sınırlarının
ni üst düzeye çıkararak bazı sistemlerde enerji tüketi- aşılmamasını sağlamak gereklidir. Uygun UV değer-
mini azaltır. Bakım maliyetlerini düşürür. Kurulum için lendirmesi ve risk yönetimi için uygun UV ölçümleri
gerekli alan minimumdur. gereklidir [8,9].
UV-C’LERİN KULLANILDIĞI SİSTEMLERDE KAYNAKLAR:
DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER NELERDİR? [1] Tianhong Dai, Mark S Vrahas, Clinton K Murray,
ICNIRP (Uluslararası İyonize Olmayan Radyasyondan Michael R Hamblin, “Ultraviolet C irradiation: an alter-
Korunma Komisyonu) tarafından belirtilen sınırlarda, native antimicrobial approach to localized infections?”,
korunmayan gözlerde/ciltte UV ışınlarına maruz kal- Expert Rev Anti Infect Ther., 2012 Feb; 10(2): 185–195.,
2
ma, 270nm radyasyon için 30J/m ’yi geçmemelidir. doi: 10.1586/eri.11.166.
UV radyasyonunun tehlike etkisi dalga boyuna bağlı [2] “CANCER CARE: The Difference Between UVA,
olduğundan, 254 nm dalga boyunun radyasyonu için UVB, and UVC Rays”, Reviewed by UPMC Hillman
maksimum maruz kalma limiti 60J/m ’dir. Antiseptik Cancer Center, July 30, 2014.
2
amaçlar için incelenen 222 nm dalga boyunda ışınım [3] Wladyslaw J. Kowalski, Thomas J. Walsh, Vid-
için ise maksimum maruz kalma limiti daha yüksek mantas Petraitis, “2020 COVID-19 Coronavirus Ult-
2
olup, 240J/m civarındadır. raviolet Susceptibility”, March 2020,DOI: 10.13140/
Mevcut COVID-19 pandemisi yayıldıkça, yüzeylerin RG.2.2.22803.22566.
ve havanın etkili bir şekilde dezenfekte edilmesini vaat [4] Sermin Onaygil, Covid-19 Döneminde UV-C Lam-
eden birçok UV-C ürünü piyasaya sürülmektedir. Tü- balar, Sektörüm Akıllı İşler Dergisi, 29 Haziran 2020.
ketici ürünlerinin güvenliği ile ilgili şartnameler Ulusla- [5] “UV Disinfection for Covid-19”, The International
rarası Elektroteknik Komisyonu (IEC) gibi uluslararası Ultraviolet Association (IUVA), https://iuva.org.
kuruluşların sorumluluğundadır. Günlük UV maruz [6] “ASHRAE Issues Statements on Relationship
kalma sınırları, ürünlerin fotobiyolojik güvenliği için Between COVID-19 and HVAC in Buildings”, ASH-
IEC/CIE (2006) standardında verilmektedir. RAE (American Society of Heating, Refrigerating and
Tüketicilerin kullanımına sunulan ürünler, özellikle Air-Conditioning Engineers), ashrae.org.
elde taşınır cihazlar olarak pazarlanma eğilimindedir. [7] KAMUltraviyole Tesisat Teknolojileri, kamultravi-
CIE (Uluslararası Aydınlatma Komisyonu), bu tür ci- yole.com.
hazların kullanıcılarının zararlı miktarlarda UV-C’ye [8] “CIE Position Statement on Ultraviolet (UV) Radiati-
maruz kalabileceğinden endişe duymaktadır. Ayrıca, on to Manage the Risk of Covid-19 Transmission”, May
tüketiciler UV ürünlerini etkili bir dezenfeksiyon elde 12, 2020, CIE (International Commission of Illumination).
edemeden uygun olmayan şekilde kullanabilir veya [9] Kevin W. Houser, “Ten Facts about UV Radiation and
UV-C yaymayan ürünler satın alabilirler. COVID-19”, The Journal of the Illuminating Engineering
UV-C ışınımı veren ürünler havanın, yüzeylerin dezen- Society, Volume 16, 2020 - Issue 3, 177-178, 06 May 2020,
feksiyonu veya suyun sterilizasyonu için son derece https://doi.org/10.1080/15502724.2020.1760654.