Page 70 - st-proses-otomasyonu-2020-agustos

Havalandırma

sistemlerinde

ultraviyole lambalar

ile dezenfeksiyon

Çiğdem Gündoğan Türker / Dr. Elektrik Mühendisi - İstanbul Gedik Üniversitesi
Hasan KAM / Makine Mühendisi - KamUltraviyole Tesisat Teknolojileri

V-C ışınımı veren
ürünler havanın, yü-
zeylerin dezenfek-
siyonu veya suyun
U sterilizasyonu için
son derece faydalıdır. Ancak, UV-C
insanlar ve hayvanlar için çok tehli-
keli olabilir, peki hangi koşullardan
ve nasıl kullanılmalı?

ULTAVİYOLE IŞINIM NEDİR?
Ultraviyole (UV) ışınımı, görünür
ışıktan (400-700 nm) daha kısa, x-ı-
şınlarından (<100 nm) daha uzun
bir dalga boyuna (100-400 nm) sa-
hip elektromanyetik radyasyondur.
UV ışınlaması vakum UV (100-200
nm), UV-C (200-280 nm), UV-B
(280-315 nm) ve UV-A (315-400 nm)
dahil dört ayrı spektral alana bö-
lünmüştür [1]. enfeksiyonların önlenmesi ve teda- virüslerine göre daha hızlı yayılı-
UV Işınımı Güneşten dünyaya gelen vilerde kullanımı için hayvan üze- mı ve ölüm oranıdır. Dünya Sağlık
elektromanyetik ışık spektrumunun rinde ve klinik çalışmalar devam Örgütü (WHO), 2003 yılında salgın
bir parçasıdır ve UV spektrum ara- etmektedir. UV-C inaktivasyonu, yaşanan SARS virüsü ile COVID-19
lıklarının canlılar üzerinde farklı bo- mikroorganizmalarda hücrenin virüsünün genetik kuzenler oldu-
yutlarda zararlı etkileri bulunmak- çekirdeğindeki genetik materyale ğunu bildirmektedir. Bu virüs RNA
tadır. Dünyanın yüzeyine ulaşan veya virüs içerisindeki nükleik asit- adı verilen ve kabuklarından çıkıntı
radyasyonun yüzde 95’ini oluşturan lere zarar vermektir. Mikroorganiz- yapan proteinler içeren tek bir ge-
UV-A ışınları, kırışıklıklara, güneş maların DNA ve RNA’sına UV ışık netik materyale sahiptir. İyi haber,
lekelerine ve diğer erken yaşlan- kaynaklı hasar vererek yaşayabilir- Ultraviyole ışık (UV-C) antibiyotiğe
maya neden olur. Ayrıca cilt kan- liğini önleyen bir kusur üretir. 250- dirençli zararlı patojenik bakteri ve
serine güçlü bir şekilde bağlıdırlar. 270nm dalga boyu aralığında UV-C virüslerin geniş bir spektrumunu
Bu ışınım türü, genelde bronzlaşma spektrumu, mikroorganizmalar için inaktivasyonunda etkili bir yoldur.
ünitelerinde kullanılır. Cildin üst en ölümcül dalga boyu aralığıdır. Ultraviyole ışığın yüzlerce labo-
tabakasını etkileyen UV-B ışınları ratuvar çalışmasında virüsleri,
cilt kanserine ve çoğu güneş yanığı- UV-C RADYASYONU COVİD-19 bakterileri ve mantarları yok ede-
na neden olur. 15 dakikadan az bir VİRÜSÜNÜ ÖLDÜRÜR MÜ? bildiği gösterilmektedir. Bakteri-
sürede korunmasız bir cildin en üst COVID-19, dünya çapında salgın- ler bağımsızdır, hücre duvarlarına
katmanını yakar. UV-C ışınları ise lara neden olan betacoronavirüs sahiptir ve kendi başlarına hayatta
ozon tabakası ile absorbe edildiği ailesinden SARS-CoV-2 virüsünün kalabilir ve çoğalabilirler. Virüsler
için yeryüzüne hiç ulaşmamaktadır neden olduğu solunum hastalığı- ise çıplak veya kapsüllenmiş ola-
ve oldukça zararlıdır [2]. dır. COVID-19 virüsü ile ilgili en bilen ve çoğalması için bir konakçı
UV-C radyasyonunun mikrop öl- büyük sorun yüksek sekonderde gerektiren DNA molekülleridir.
dürücü olduğu bilinmekte, lokalize enfeksiyon oranı, SARS veya MERS Antibiyotiklerle tedavi edilemezler