Page 73 - st-otomasyon-2024-kasim
P. 73
ENDÜSTRİ 4.0 UYGULAMALARI
TEKNİK MAKALE
larına yardımcı olabilecek bilgileri sağlar.
Dijitalleştirilmiş bir fabrikanın yöneticisi,
gecenin bir yarısı endişe içinde uyanmaz
ancak uyansa dahi cep telefonundan hızlıca
her şeyin olması gerektiği gibi ilerlediğini
kontrol edip kendini güvende hissedebilir.
Ancak endişeyle geçen uykusuz gecelerden
mışıl mışıl uyunan gecelere giden yol kolay
değildir. Açık konuşmak gerekirse dijital-
leştirme oldukça yorucu bir süreç olabilir.
Proje liderleri nadiren temiz bir sayfada ça-
lışma lüksüne sahiptir; çoğu zaman eski tek-
nolojilerin birbirine yamalandığı bir kırkya-
ma üzerinde çalışmaları gerekir. Daha önce
hiç veri kaydetmemiş, henüz ortada veri
haberleşme protokolleri dahi yokken üre-
tilen makinalardan oluşan üretim hatlarını
dijitalleştirmek için çaba gösterirler. Tüm
bunlar bir araya geldiğinde ciddi bir OT ve
IT entegrasyonu sorunu ortaya çıkar.
YÜZDE 80’İ HEDEFLEYİN
Tavsiyem, fabrikanızın her metrekaresini
dijitalleştiremeyeceğinizi kabullenmeniz-
dir (dijitalleştireceğiniz tesis, şansınıza nuşursanız çoğu kişiyle iş yapabilirsiniz. ğin elektrikli araçlar için akü üretiminde
yeni bir tesis değilse). Bu çok pahalı ve Aynı ilke, endüstriyel bağlamda OPC UA kaliteyi artırmak ve israfı azaltmak için
karmaşık olurdu. Son beş yılda kurulan FX için de geçerlidir. Bu açık standart, bir DPP’ler kullanılabilir. Aynı kalitedeki
fabrikaların çoğunun, iş akışlarının en az fabrikada baştan sona birlikte çalışabilir- komponentlerin bir araya getirilmesiyle
yüzde 80’ini dijitalleştirmesi mümkün ola- liği destekler. Makinaların veri açısından daha iyi bir akü elde edildiği bilinmekte-
bilir. Bunun anahtarı standardizasyondur: birbirleriyle iletişim kurmasına izin ver- dir. Bunun her zaman yapılamamasının
Oluşturulan ve toplanan verilerin türü ve mekle kalmaz, aynı zamanda makinaların nedeni, belirlenen toleranslar dahilinde
verileri belgelemek için kullanılan meta ERP ve MES sistemleri gibi IT sistemle- oluşan sapmalardır. OPC UA üzerinden
verilerin yanı sıra verilerin alışveriş ve riyle ve yerel ya da sanal bulutta çalıştıra- iletilen DPP verilerini kullanarak depolar,
iletişim şeklini standart hale getirerek bir bileceğiniz veri analiz sistemleriyle iletişi- benzer özelliklere sahip ayrı komponentle-
temel oluşturulabilir. me geçmesini de mümkün kılar. ri seçip akülerin fabrika testlerinde sınıfta
Açık olmayan standartlar kullanabilirsiniz kalarak hurdaya çıkma riskini azaltabilir.
ancak nihayetinde bu, dijitalleştirmenin FIRSAT KAPILARINI ARALAMA Açık standart dijitalleştirme hakkında sık
sunduğu performans optimizasyonu fırsat- Ancak bunun gerçek potansiyeli, birden sık sorulan sorulardan biri, bunun “sonra-
larından tam olarak faydalanma ve fabrika fazla tesiste ve tedarik ağında karşılıklı dan uygulanabilir” olup olmadığıdır. Bu
duvarlarının ötesinde iletişim kurma bece- bilgi paylaşımını ve haberleşmeyi destek- sefer Google Translate’i kullanarak dille
rinizi kısıtlar. Bu nedenle açık standartlar leme özelliğinde gizlidir. Açık standartlı ilgili bir başka örnek vereceğim. OMRON,
ile dijitalleştirme yaklaşımını destekliyo- dijitalleştirme sayesinde üreticiler, daha eski makinalardan gelen verileri en güncel
ruz. Gerçek zamanlı makina ve süreç ve- fazla iyileştirme sağlamak için birden faz- dile ve veri türlerine tercüme eden bir uç
rilerini toplamak üzere PackML gibi ortak la fabrikayı karşılaştırabilir ve üretim te- veri kontrolörü geliştirmiştir. Bu, aslında
bir modelleme dili ile standardizasyon elde sisleri arasında çalışma yöntemlerini kop- eski makinaları standart hale getirmek için
edilebilir. Başarılı dijitalleştirme, ayrıca yalayabilirler. Hatta üretim programlarını kullanılabilecek bir ağ geçidi kutusudur.
makinaların birbirleriyle ve diğer Endüstri şekillendirmek için tedarikçi süreçlerinden Dijitalleştirme, veriyle desteklenen bil-
4.0 komponentleriyle iletişim kurabilmesi elde edilen verileri bile kullanabilir ve ör- gilerin sağlayabileceği gerçek dünya
için standartlaştırılmış bir haberleşme pro- neğin, belirli bir parçanın ne zaman teslim avantajları konusunda giderek artan far-
tokolü de gerektirir. IT alanından gelen bir edileceğini haber verebilirler. kındalık sayesinde ivme kazanmaktadır.
protokol olan OPC UA, gittikçe endüstri- Açık standart dijitalleştirme, Dijital Ürün Ancak toplanan verilerin türü ve verilerin
yel otomasyon alanında da kullanılmakta- Pasaportlarından (DPP’ler) değer elde et- iletilme şekli açısından standardizasyon,
dır ve OMRON, OPC UA’yı UPC UA FX mek için de çok önemlidir. Bazı sektörler endüstriyel otomasyonu dijitalleştirmek
adlı endüstriyel alan seviyesindeki cihaz- için 2027 itibarıyla yasal bir gereklilik ola- isteyen fabrikalar için büyük bir zorluk
lara taşıyan, otomasyon endüstrisi öncülü- cak olmasının yanı sıra bir ürünün kom- teşkil eder. Açık standart yaklaşımını
ğündeki bir yönlendirme komitesinde yer pozisyonunun, kaynağının ve yaşam dön- benimseyerek üreticiler dijitalleştirmede
alır. Burada genellikle evrensel iş dili olan güsünün dijital bir kaydını sunan DPP’ler, başarılı olabilir ve fabrika yöneticileri ge-
İngilizce örneğini veririm: İngilizce ko- kullanışlı bir Endüstri 4.0 aracıdır. Örne- celeri rahat uyuyabilir.
ST OTOMASYON KASIM 2024 71