Page 71 - st-otomasyon-2021-ekim

OTOMASYON ÜRÜN VE UYGULAMALARI

DOSYA: ENDÜSTRİYEL YAZILIM

bir yoldur. Ancak, kritik görev sistemleri
söz konusu olduğunda, fayda/risk analizi-
nin dikkatli bir şekilde yapılması gerekir.
Eğer bu doğru şekilde yapılmaz ise SCA-
DA sistemine aşırı yüklenme nedeniyle
üretim süreçlerinde aksamalar yaşanabilir.

PEKİ, SCADA VE MES’İ
BİRLEŞTİRMEK GERÇEKTEN
İYİ BİR FİKİR Mİ?
Teknoloji yakınsaması hemen hemen her
sektörde iyi bilinmektedir. Bunun en güzel
örneği son tüketici teknolojisi sektöründe
görülmektedir. Cep telefonlarımızın asıl
işi olan telefon görüşmelerinin yanında,
web sitelerini ziyaret etmemize, GPS ile
yol tarifleri almamıza, görüntülü toplantı-
lar yapmamıza, yüksek kaliteli fotoğraflar
çekmemize yarayan bir cihaza dönüşme-
sini tecrübe ettik. Bu türden yakınsamalar Şekil 2 SCADA, MES, ERP hiyerarşisi ve görevleri
sanayi sektöründe de zaman zaman ol-
maktadır. Birkaç örnek vermek gerekirse, şeklinde raporlanmasını sağlar. Ayrıca sıklığı da düşer. Seviye 2’deki bir SCADA
PLC’lerin yeteneklerini daha geniş en- MES’lerin, SCADA sistemlerinizle gerçek sisteminin PLC’lerle çok daha hızlı iletişim
düstriyel bilgisayar yetenekleriyle birleşti- zamanlı olarak iletişim kurması ve iş ve kurabilmesi gerekir. MES biraz daha uzun
rilen software kontrolörler ile birleştirme ERP sistemleriyle işlem bazında çalışması bir zaman ölçeğinde çalışır; genellikle ikin-
uygulamalarından ve endüstriyel robotikte gerekir. SCADA tarafında, bu fabrika saha ci seviye kontrol verilerine girmeyecek,
toplama ve yerleştirmeyi geliştirmek için ekipmanlarına, özellikle PLC’lere, sensör- daha çok saatlere veya vardiyalara veya
robot ve görüntü teknolojilerinin birleşti- lere ve diğer atölye cihazlarına bağlanma bazen günlere veya haftalara odaklanır.
rilmesini verebiliriz. yeteneği ile tanımlanır; [bu cihazlardan İki sistemin hızları arasındaki bu fark, bu
Özellikle endüstride mevcut teknolojilerin gelen] ham veri kayıtları genellikle SCA- sistemlerin her birinin kullandığı protokol-
bu kombinasyonu iki amaca hizmet eder: DA katmanında tutulur. En önemlisi, her leri etkiler. SCADA’nın OPC, EtherNet/IP
Her bir teknolojinin yeteneklerini her biri- iki sistem de cihaz verisi toplama ve gör- veya Modbus gibi endüstriyel protokollerle
nin kendi başına yapabileceklerinin ötesine selleştirmeye odaklanır. Bunların ISA 95 arayüz oluşturması gerekirken MES daha
genişletmek, İhtiyaç duyulan data için ge- veya Purdue Modeline göre seviyeleri aşa- farklı iletişim protokollerini kullanır. Örne-
reken sistem operatörlerinin veya yönetici- ğıdaki görselde verilmiştir. ğin, bir batch tankının sıcaklığını düşünün.
lerinin miktarını azaltmak. Bunun erken bir Purdue modelinin sıfır düzeyi, gerçek za- Bir SCADA, tankın sıcaklık etiketinin her
örneği, MRP’nin (malzeme ihtiyaç planla- manlı olarak gerçekleşen fiziksel üretim saniyedeki değerini bilmek ister. Tankın
ması) ERP’ye (kurumsal kaynak planlama- süreçleriyken dördüncü seviye iş sistemle- sıcaklığı istenmeyen seviyelere kaymaya
sı) evriminde görülmüştür. Burada sadece ri, genellikle haftalar bazında işler. Model- başlarsa, SCADA sistemi, sistemin gidi-
bir malzeme planlamasından çok tüm kay- de seviye arttıkça dataların sekronizasyon şatını gözlemleyeceğiniz ve gerekirse de-
nak planlamasını ele alan ERP geliştirilerek
MRP’nin evrilmesi sağlandı. Son zaman-
larda ise, MES (üretim yürütme sistemleri)
ve SCADA (denetimsel kontrol ve veri top- “MES, üretim siparişlerinizi ve bunlarla ilgili verileri
lama) teknolojilerini birleştirme fikirlerini
sektördeki uzmanlardan duymaya başladık. yönetmek, ham üretim verilerinizin bir kısmını
Söz konusu sistemlerin birleştirilmesinin analiz etmek ve takip bilgileri gibi daha kullanışlı
iyi bir fikir olup olmadığına karar ver-
mek için bu sistemlerin nerede birbirine yönetim bilgilerine dönüştürmek veya ham
benzeştiğini, nerelerde farklılaştığını an-
lamamız gerekiyor: Bu sistemlerin her verileri performans KPİ’larına (temel performans
ikisi de birçok farklı işlevi yerine getirmek göstergesi) şeklinde raporlanmasını sağlar. Ayrıca
için tasarlanmış yazılım araçlarıdır. MES,
üretim siparişlerinizi ve bunlarla ilgili ve- MES’lerin, SCADA sistemlerinizle gerçek zamanlı
rileri yönetmek, ham üretim verilerinizin
bir kısmını analiz etmek ve takip bilgileri olarak iletişim kurması ve iş ve ERP sistemleriyle
gibi daha kullanışlı yönetim bilgilerine dö- işlem bazında çalışması gerekir.”
nüştürmek veya ham verileri performans
KPI’larına (temel performans göstergesi)
ST OTOMASYON EKİM 2021 67