Page 70 - st-otomasyon-2021-ekim

OTOMASYON ÜRÜN VE UYGULAMALARI

DOSYA: ENDÜSTRİYEL YAZILIM

SCADA / MES / ERP sistemlerini

birleştirmek iyi bir fikir mi?

Son zamanlarda, MES ve SCADA teknolojilerini birleştirme fikirlerini sektördeki
uzmanlardan duymaya başladık. Peki gerçekten de SCADA / MES / ERP sistemlerini
birleştirmek iyi bir fikir mi? KCH Endüstri Okulu Genel Müdürü Coşkun Ermehan paylaşıyor.

CADA / MES / ERP sistem-
lerini birleştirmek iyi bir fikir
mi? Bu fikri tartışmadan önce
bu sistemlerin işletmelerde
S hangi görevleri üstlendiklerini
inceleyelim:

MES (ÜRETİM YÜRÜTME
SİSTEMİ) NEDİR?
Adından da anlaşılacağı gibi, MES çoğun-
lukla üretim sistemleri için uygulanmakta-
dır. MES ile üretim girdi / çıktı vb. süreç-
ler ile ilgili rapor üretimi ve mal kayıtları,
makbuzlar, bakım, çizelgeleme vb. gibi
raporlama süreçleri yönetilir. Örneğin,
bir üretim operasyonunda SCADA, süreç
kontrolünün ana rolünü oynarken MES,
kaynakları kontrol etmenin yanı sıra iler-
leme hakkında ERP gibi diğer sistemleri
bilgilendirmek için kullanılır. Şekil 1 Trex Cdas firmasının üretim datalarını toplamak için kullandığı
Kısaca MES, SCADA sistemleri ve ERP micro PLC (I/O box)
(Kurumsal kaynak planlama) arasında ade-
ta bir köprü görevi görür. MES’ler verim- MES, SCADA İLE NASIL envanter takibi ve bazı kaynakların ra-
lilik vb. analizlerini yapabilmek için data- İLETİŞİM KURAR? porlanması gibi basit görevleri yerine ge-
tirmesini gerektirebilir. Görevler basit
Teknik olarak, SCADA ve MES, bir te-
ya ihtiyaç duyarlar. Bu datayı, öncelikle, sis prosesi için farklı seviyelerde bulu- ve data alışverişi nispeten az olduğunda
mümkünse, makina arayüzlerinden TCP/ nur, yani MES, SCADA’nın üzerindedir. SCADA içine gömülen MES sistemlerin
IP vb. protokollerle, eğer makinanın alt ya- Çoğu otomasyon için SCADA, doğrudan sayesinde MES sistemlerine ilave yatırım
pısında bu datalar toplanmıyorsa o zaman PLC’ye (tesis ekipmanından toplanan) yapmaya gerek kalmamaktadır. Ancak,
da üçüncü parti ekipmanlar ile bu datayı bağlanacak ve tesis sürecine tanılamanın çoğu zaman, SCADA operatörler ve bakım
toplarlar. Bu kapsamda sektörde bir çok yanı sıra gerçek zamanlı kontrol gerçekleş- personeli için, MES ise üretim amirleri ve
üretici gerekli dataları toplamak için mikro tirecektir. MES, gerekli tüm tesis verilerini hatta denetçiler için erişilebilir olacak şe-
PLC’ler tasarlamıştır. Bu PLC’ler genelde değiş tokuş etmek için SCADA’nın bir üst kilde tasarlanmıştır. Böylece mühendisler,
4 giriş 2 çıkış gibi çok küçük I/O sayılarına seviyesinde konuşlandırılır. SCADA sunucularını aynı anda bir MES
sahiptir. Ancak bu kısıtlı giriş çıkışlar bile olarak çalışacak şekilde yapılandırmak için
makinaların verimliliklerini ölçecek bir SCADA VE MES’İN BİRLEŞTİRİLMESİ kullanıcı rollerini ve çoklu istemci uygu-
çok datanın alınması için yeterli olmakta- HAKKINDA YAYGIN GÖRÜŞ NEDİR? lamasını konfigüre ederler. Bu durum ise
dır. Örneğin bir makinadan kaç adet ürün Aslında, Sistem Entegratörlerinin / pro- kullanıcısı farklı olan bu iki sistemi iyice
geçtiğini sayan sensörler hard wired (fiziki je mühendislerinin bir şekilde MES’i karmaşık hale getirir. Yetkilendirilmeler
kablo) ile girişlere bağlanırken, varsa uyarı SCADA’nın içine “gömdüğü” gerçek du- iyi yapılmadığı taktirde üretim profesyo-
vb. sistemleri mikro PLC’lerin çıkışlarına rumlar vardır. Sebeplerden biri daha fazla neli süreçlerle ilgili gereksiz ayrıntılarda
bağlanır. Bu mikro PLCler yoluyla topla- proje bütçesi sağlamak, diğer ana sebep ise boğulabilirler. Az önce de bahsedildiği
nan datalar internet ile MES hizmet sağla- SCADA ve MES arasında, özellikle fark- gibi, sistem konsolidasyonu (birleştirilme-
yıcı firmanın sunucularına aktarılır. Bu su- lı satıcılar tarafından hizmet verildiğinde, si), üretim / hizmet işletmelerinde maliyet
nucularda toplanan veriler ise kullanıcılara olası bir çakışmayı önlemek olmaktadır. avantajı sağlamak ve/veya sistemi basit-
sunulan arayüzler ile görselleştirilir. Bu durumlarda, projeler yalnızca MES’in leştirmek için zaman zaman tercih edilen
66 | ST OTOMASYON EKİM 2021