Page 21 - st-makina-2023-haziran
P. 21

diyoruz ve uçuşa veriyoruz. Bu bi-
             nanın  amacı  da  bu.  Yukarıda  bir
             izleme odamız var. Helikopterimiz
             ciddi şekilde enstrümante. Üzerin-
             de 600 civarında sensör var. Aynı
             zamanda sayısal hatlardan da veri
             alıyoruz. Bunlarla beraber yaklaşık
             olarak 10-15 bin civarında verimiz
             var. Bunlar canlı olarak yukarıdaki
             kontrol  odamıza  iletiliyor.  Bütün
             testlerde  gerçek  zamanlı  olarak
             tasarım ekiplerimiz bu verileri in-
             celiyor,  herhangi  bir  sorun  olma-
             sı  durumunda,  bir  anomali  tespit
             edilmesi  durumunda  teste  doğru-
             dan müdahale edebiliyorlar. Bütün
             testi de bu binada kontrol odasın-
             dan yönetiyor arkadaşlar.”
                                              İLK UÇUŞ İÇİN GERİ SAYIM         Daha önce de başımıza geldi, yap-
             MOTOR TESTLERİNİN                İlk  uçuşun  testleri  süren  ATAK-2   tık bunları. Ekibimiz de çok tecrü-
             ARDINDAN İLK UÇUŞU               platformu  ile  gerçekleştirileceğini   beli. Olası sorunları aşa aşa gidip
             YAPACAK                          belirten  Mehmet  Yılmaz,  “Bu  he-  kesinlikle uçacağız.” dedi.
             Projenin  geldiği  noktada,  planla-  likopterle  yerde  yaklaşık  15  saat
             dıkları motor testleri bulunduğunu   motor  çalıştırma  hedefimiz  var.   1000-1500 PERSONELİN
             ve öncelikli olarak bunları tamam-  Bundan sonra uçuşa hazır olacak.   KATKISIYLA OLUŞTU
             layacaklarını  dile  getiren  Yılmaz,   Şu an için bir aksaklık görünmü-  Mehmet Yılmaz, ATAK-2’ye eli de-
             şunları  kaydetti:  “Tamamladıktan   yor.  Bakım,  ölçüm  faaliyetleri-  ğen veya bir şekilde proje için çalı-
             sonra  bir  taksi  testimiz  var.  Heli-  mizi  gerçekleştiriyoruz.  Eğer  bir   şan personel sayısının 1000-1500
             kopteri  ‘runway’de  test  ediyoruz.   aksaklık  çıkmazsa  bu  bir  hafta   civarında olduğunu söyledi.
             Telemetriyi,  uzak  haberleşme  kıs-  içerisinde aslında uçuşa da gitme-  Projede çok ciddi bir emek bulun-
             mını  doğruluyoruz.  Ondan  sonra   yi  hedefliyoruz.  Aksaklık  çıkarsa   duğuna  dikkati  çeken  Yılmaz,  şu
             da uçuşa hazır hale geliyor helikop-  onu değerlendiririz ama çok uzak
             ter. Bir sonraki adımda ilk uçuşu-                                değerlendirmelerde bulundu:
             muzu gerçekleştiriyoruz. İlk uçuşu-  olmayan  bir  tarihte  ATAK-2’nin   “Tasarım  ekibinden  program  yö-
             muz nispeten basit bir uçuş oluyor.   uçabileceğini  söyleyebilirim.  İşler   netimine,  üretim  planlamasından
             İlk kez kullanacak pilotlarımızın da   yolunda  giderse  daha  hızlı  ilerle-  üretim  mühendisliğine,  teknis-
             alışması gerekiyor. Simülatörde bu   riz ama işlerde bir aksaklık çıkarsa   yenlerimize  kadar  herkesin  çok
             testleri  sanal  ortamda  yapıyoruz   da  çözemeyeceğimiz  bir  şey  yok.   ciddi  emeği  var.  Burada  yaklaşık
             ama gerçek anlamda ilk defa uçu-
             ruyorlar. O yüzden daha basit test-
             lerle  başlıyoruz.  Helikopterimizi
             kaldırıp  basit  manevralar  yaptırı-
             yoruz ama sonrasında üzerine koya
             koya,  ekleye  ekleye  gidiyoruz.  Bu
             aşamadan  sonra  bir  sonraki  pro-
             totip  için  yapacağımız  geliştirme
             ve  iyileştirme  faaliyetlerimiz  var.
             Bunları  gerçekleştirerek  birden
             fazla  prototip  üreteceğiz.  Burada
             da  paralel  halde  testlerimizi  ger-
             çekleştirerek  helikopterimizin  ka-
             lifikasyon sürecini yürüteceğiz. Bu
             aşamadan sonra aslında helikopte-
             ri kalifiye etmeye yönelik prototip
             tasarım,  üretim,  geliştirme  ve  ka-
             lifikasyon faaliyetleri yürüteceğiz.”
                                                                                                              19
                                                                                                ST MAKİNA HAZİRAN 2023
   16   17   18   19   20   21   22   23   24   25   26