Page 58 - st-robot-yatirimlari-2020-mayis

DOSYA

ROBOT EMNİYET ÇÖZÜMLERİ

genellikle hızlı hareket etmesi ve bir
çalışanın robot çalışma bölgesine yan-
lış zamanda girmesi durumunda yara-
lanma hatta ölüme neden olacak kadar
güçlüdür. Hem konvansiyonel hem de
işbirlikçi robotlar için, robot kazalarının
normal çalışma koşullarının dışında
olabileceğinin farkına varmak önemli-
dir. Robotu devreye alma, programla-
ma/öğretim, program geliştirme, sorun
giderme, bakım, onarım, test, kurulum
veya ayarlama sırasında da ciddi ka-
zalar meydana gelebilir. Bu tür işlemler
sırasında, robot operatörünün, prog-
ramlayıcısının veya bakım uzmanının,
istenmeyen robot hareketinin kazayla
sonuçlanabileceği bilmesi gerekir.
Risk değerlendirmesi, robot sistemleri
kurulmadan önce kesinlikle gereklidir
Sağlığı Enstitüsü’ne göre ise, bugüne ve her tehlike (örn; robot tasarımı, kont-
kadar robot kaynaklı 41 adet yaralan- “Risk değerlendirmesi, rol hatası, parça arızası, insan hatası
ma veya ölümle sonuçlanan kaza ger- vb.) dikkate alınmalıdır. Robot parçala-
çekleşmiş. Bu kazaların 27 adeti ise robot sistemleri rının risk değerlendirmesi ve iş güvenli-
ölümle sonuçlanmış. Özetle belki robot kurulmadan önce ği analizi tavsiye edilir. Bir işçinin robot-
kaynaklı kaza sayısı az, fakat gerçekle- kesinlikle yapılması la yüzleşmesini gerektiren her görev
şebilecek bir kazanın ölümle sonuçlan- (rutin ve rutin olmayan görevler dahil)
ma ihtimali oldukça yüksek. Bu neden- gereklidir ve her tehlike ayrıca değerlendirilir. Bunu yaparken,
le robot ve robotlarla çalışan insanların dikkate alınmalıdır.” risk değerlendirmesini etkilenen tüm
emniyet gereksinimlerine uyması bü- çalışanlara (örneğin robot operatörü,
yük önem taşıyor. Robotların ve çalış- programcı veya bakım uzmanı) ayrı ayrı
ma alanlarının emniyete alınması büyük 1-Çarpma veya Çarpışma değerlendirmek gerekir. Böylece, işle
önem taşır. Aslında robotların oluştur- İşçinin robot koluna çarpması, prog- ilgili riskler ve bu risklerin nasıl en aza
duğu tehlikeler, standart bir makinanın ramlama yaparken ki hatalar veya indirilebileceği konusunda güçlü bir
oluşturduğu tehlikeden daha fazla de- robot parçalarında yaşanan bir hata farkındalık oluşacaktır. Çalışanları robot
ğildir. Hareketli parçalarının olması ve ölümcül olabilir. tehlikelerinden korumak için aşağıdaki
bu parçaların zaman zaman işçilere ya- 2-Uzuv Yaralanması ve Kopması önlemleri uygulayabilirsiniz.
kın çalışması çeşitli sorunlar yaratabilir. Bir işçinin uzuv veya vücut kısmı bir ro-
Genel makina tehlikeleri, çarpma, kes- bot kol ile diğer çevre ekipmanı arasın- 1-LOTO
me, darbede bulunma ve elektrik şok da kaldığında veya işçi fiziksel olarak Özellikle robot bakımı sırasında robo-
sayılabilir. Bunlar genel olarak, robot robot ekipmanı tarafından sürüldüğün- tun beklenmedik bir şekilde başlatılma-
sistemlerinde, emniyetli olmayan ro- de ortaya çıkar. sı veya depolanan enerjinin (örneğin,
bot tasarımı, yanlış kurulum ve montaj, 3-Robot Sistemleri Arasında Sıkışma alet havası veya yay altındaki bir yay)
kontrol hatası, mekanik parça arızası, Kavrama mekanizmasının arızalanması serbest bırakılmasından kaynaklana-
güç sistemi/alt sistem arızası, çevresel veya uç efektör aletinin parçaların ser- bilecek yaralanmaları önlemek için
etki (örneğin elektromanyetik veya rad- best kalmasıyla sonuçlanan bir robot mümkün olan her yerde bir kilitleme
yo frekansı paraziti) veya insan hatası bileşeninin, takım malzemesinin, son etiketleme sistemi LOTO sistemi uy-
nedeniyle ortaya çıkabilir. Robotlu oto- efektörün veya güç kaynağının bozulma- gulayabilirsiniz. LOTO, ne yazık ki,
masyon sistemlerinin risk değerlendiril- sı durumunda sıkışma meydana gelebilir. robotun programlanması, öğretilme-
mesi uzman ekiplerce yapılmalıdır. Ge- si veya problem teşhisi için çalıştırma
nel olarak robotlarla yaşanan kazaları Robotların kullanımı endüstriyel ope- durumunda olması gerekebileceğin-
aşağıdaki gibi sıralayabiliriz: rasyonlara birçok fayda sağlarken, den bir robotla çalışırken tüm emniyet

54 ST Robot Yatırımları Mayıs 2020