Page 72 - st-proses-otomasyonu-2019-subat

makale

KAPAK

Kapalı alanda

gaz dedektörü kullanımı

Hazırlayan: Set Teknik
Teknik Emniyet, Çevre ve Yanma Teknolojileri konularında uzman Set Teknik,
kapalı alanlardaki gaz tehlikeleri ve bu tehlikelerin kontrol yöntemlerini tanımlıyor.

ehirli gaz tehlikelerine
karşı kişinin güvenliğini
sağlamak için kullandığı
taşınabilir cihazlara portatif
Zgaz dedektörleri denir.
Sabit sistemler ile sürekli izlenmeyen
veya kimi zaman izlenebilir bölgelerde
bu cihazlar tercih edilmektedir.
Sonuç olarak ortamda bulunan gaz
tehlikelerinin sebep olduğu riskleri
minimum seviyeye çekmek, portatif
gaz dedektörleri ile önlem almakla
mümkündür.
Portatif (taşınabilir) gaz dedektörleri,
çalışılabilecek bölgeye giriş yapmadan
önce ortam kontrolü için de
kullanılabilir. Kapalı alan olarak tabir
edilen bölgeler;
• Giriş ve çıkışın limitli ya da kısıtlı
olduğu alanlar,
• Bir personelin girişine ve
çalışmasına kısıtlı olarak müsaade Tablo 1: Kapalı alanlarda bulunan yaygın gaz riskleri
edilebilecek büyüklükteki alanlar,
• Sürekli olarak bir kişinin • Kanallar , ayrıştırması sonucunda metan gazı
açığa çıkar; bu gaz bilindiği gibi
çalışmasına müsaade etmeyen • Tüneller,
alanlar, • Basınçlı tanklar, yanıcıdır. Denizcilik sektöründeki
• Havalandırmanın zayıf olduğu, • Kanalizasyon hatları, gemilerde bulunan balast tanklarındaki
ortamdaki gazların seyrelmesinin • Maden ocakları, bakteriler, oksijen gazını CO2
sağlanamadığı alanlardır. • Kazanlar, (karbondioksit), FeO2 (demir oksit)
• Gemilerde bulunan yakıt ve balans gazına dönüştürerek ortamdaki oksijen
KAPALI ALANLAR AŞAĞIDAKİ tankları, seviyesinin düşmesine sebep olur;
MADDELERİN BİR VEYA BİRDEN • Tankerler, bu durum boğulma tehlikesi yaratır.
FAZLASINI KARŞILAYABİLİR; • Kuyular, Anaerobik bakteriler ise oksijensiz
• Bilinen bir tehlikesi olan atmosfer • Hava bacaları, ortamda organik maddeyi ayrıştırarak
koşulları • Konteynerler, H2S (hidrojen sülfür) gazının
• Tanımlanan bir güvenlik tehlikesi oluşmasına sebebiyet verir; bu nedenle
olma durumu bazı örneklerdir. kapalı ortamdaki gaz tehlikelerine
• Operatörün girebileceği boşluğun karşı önlem almak çok önemlidir.
dizaynı sebebi ile oksijensiz kalma, KAPALI ALANLARDAKİ
bu duruma bağlı olarak boğulma TEHLİKELİ GAZLAR ENDÜSTRİ SEKTÖRÜNDEKİ
riskinin olması Uygulamalar incelendiğinde çeşitli UYGULAMALARDA KAPALI
gazlar kapalı alanlarda görülebilir. ALANDA GAZ TEHLİKELERİ;
KAPALI ALAN OLARAK Yanıcı-patlayıcı gaz karışımları, toksik • Karbonmonoksit,
DEĞERLENDİRİLEBİLEN gazlar ve oksijensiz ortam koşulları bu • Karbondioksit ,
ENDÜSTRİ SEKTÖRÜNDEKİ BAZI alanlardaki gaz risklerini oluşturur. • Hidrojen sülfür,
ÖRNEKLER; Örneğin; atıksu tanklarında bulunan • Metan,
• Boru hatları, aerobik bakterilerin, organik maddeyi • Amonyak,

68 ST Proses Otomasyonu Şubat 2019