Page 43 - st-robot-yatirimlari-2025-ocak

üretimdeki başarısını ve küresel etkisi-
ni değerlendirirken bu soruları yalnızca
“nüfus avantajı” ya da “düşük mali-
yet” gibi basit cevaplarla geçiştirmenin
mümkün olmadığını düşünüyorum.

%5’ten %35’e
Birleşmiş Milletler İstatistik Bölü-
mü’nün verilerine göre Çin, 2023
yılında küresel üretimin %35’ini ger-
çekleştirdi. Çin’in küresel imalat sek-
töründeki hâkimiyeti o kadar büyük
ki imalat sektöründe yarattığı katma
değer, kendisinden sonra gelen sekiz
büyük imalatçı ülkenin toplam üreti-
mine neredeyse eşit. Çin’in bu payı
ise 1995’te yalnızca %5’ti. ABD’nin
küresel üretimde İngiltere’yi geride
bırakması yaklaşık bir asır alırken,
Çin’in ABD’yi geçmesi yalnızca 15 sak, Çinli yöneticiler ve işçiler, yabancı Bir diğer önemli faktör, Çinli firmalar
yıl sürdü. Joe Studwell, Asya Nasıl yatırımlarla etkileşimlerinde çok şey arasında yaşanan yoğun rekabetti.
Çalışır kitabında kalkınma ekonomi- öğrendi. Teknoloji transferi zaman aldı Ülkedeki büyük ölçekli iç pazar, yerel
sinin dinamiklerini ele alıyor. Japon- ancak sonunda yüksek teknoloji dahil üreticileri kendi sektörlerinde ciddi bir
ya, Tayvan, Güney Kore ve Çin gibi birçok alanda donanımlı yerel üreticiler yarışa zorladı. ROBODER verilerine
Asya ülkelerinin tarım toplumlarından ortaya çıktı. Çin, bu girişimcilerin girdi göre, Türkiye’de farklı büyüklükte yak-
üretim merkezlerine nasıl dönüştü- maliyetlerini düşük tutmak için kararlı laşık 250 robot entegratörü bulunuyor.
ğünü anlatıyor. Bu ülkeler, gelişmiş politikalar uyguladı. Arazi, finansman, Çin’de ise 150’den fazla otomotiv ana
şirketlerle rekabet edebilmek için ilk enerji ve ham madde, sağlanan des- sanayi araç üreticisi var. Herhangi bir
adımlarında hem devlet desteğine teklerle girişimcilere uygun maliyetli bir sektörde var olabilmek için girişmeniz
hem de üretim yoluyla öğrenmeye üretim ortamı sundu. gereken rekabeti düşünün. Çinli bir
ihtiyaç duydular. Çin, 1980 yılındaki Bunun bir örneği, Çin’in emtia ve ener- üreticiyle dış pazarda rekabete girdiği-
ekonomik reformlarıyla tam da bu iki ji üretiminin çoğunu kamu sektöründe nizde, o üreticinin bugüne kadar bü-
unsuru sağlamaya odaklandı. tutmasıdır. Aynı zamanda, Çin bir nesil yük ölçüde başarıyla tamamladığı zor-
Studwell’e göre, bu kalkınma modeli boyunca düşük faiz oranlarıyla yaşa- lu rekabet testlerini de hesaba katın.
basit: gelişmekte olan üretim sektör- mayı kabul etti. Öyle ki, 2004-2013 İlk defa rekabet ediyor olmayacaklar.
lerinizi destekleyin ve onları dünya yılları arasında ortalama reel mevduat Çin, attığı bu adımlarla 1998’de Al-
standartlarına ulaşmaya zorlayın. Çin, faizi -%0,3 seviyesindeydi. Çin büyü- manya’yı, 2005’te Japonya’yı ve
bu modelin başarılı bir çıktısıdır ve bu dükçe ölçek avantajlarını daha etkili 2008’de ABD’yi geride bıraktı. Bu
sürecin zorluklarını dünyanın dört bir kullanmaya başladı. Daha büyük pa- başarısı aslında yeni değil. Trump’ın
ilk başkanlığı döneminde Çin’e karşı
zarlık gücü, daha ucuz ham madde
yanından Çin’e üretim yapmaya gelen ve ekipman, devasa ihaleler ve ölçekle başlatılan ticaret savaşları, bu süreçte
firmaların bilgisiyle aşmayı başarmış- küçülen finansman maliyetleri… Çin’in daha da güçlenen Huawei ve Xiaomi
tır. Bahsettiğim bu reformların mimarı üretim ölçeğini en basit şekilde şöyle gibi markalar, Çin’in Ukrayna sava-
Deng Xiaoping, Mao’nun 1976’daki anlatabilirim: Çin, 2014 yılında dünya şında Rusya’ya verdiği net destek ve
ölümünün ardından 1978’de ülke- çeliğinin neredeyse yarısını üretiyordu. belki de en önemlisi, Avrupalı otomotiv
nin lideri oldu. Deng, Çin ekonomisini
dönüştürmek için işe özel ekonomik
bölgeler (SEZ) oluşturarak başladı. Bu
bölgelerde yabancı üreticilere cömert
davranıldı. Hızlı bürokratik işlemler,
ihracat odaklı güçlü altyapı, uygun fi-
nansman koşulları ve Çin’in geniş ve
düşük maliyetli iş gücü havuzu… Bu
kırmızı halı politikasının yanında Çin’in
jeopolitik ve tarihi büyük avantajları
vardı. Komşuları Tayvan, Güney Kore
ve özellikle Japonya’nın güçlü ihracat
modelleri Çinli politikacılar tarafından
örnek alındı. Ayrıca, Çin, 1990’lar-
dan itibaren Sovyetler Birliği’ne karşı
ABD’den sürekli destek gördü.
Hikayenin devamını hızlandıracak olur-