Page 56 - st-proses-otomasyonu-2025-mart
P. 56
proses güvenliği
HAZOP ÇALIŞMASININ AŞAMALARI NELERDİR? Sistemler (SIS) belirlenir.
Takımın oluşturulması ve takvimin belirlenmesi sonrasın- F Emniyet enstrümantasyonu ve otomasyon sistemleri
da HAZOP Çalışmasında değerlendirmesi yapılacak tesis tasarlanır.
parçaları düğüm noktalarına (NODE) ayrılır. Düğüm nok- F Kritik alarmlar ve güvenlik devreleri belirlenir.
taları (NODE) HAZOP çalışmasının doğru yapılabilmesi F Gereksinim ile tasarıma girdi olacak güvenilirlik
için özenle ve HAZOP standart ve yol gösterici yayınlarına verisi doğrulanır.
uygun yapılmalıdır. Düğüm noktaları belirlendikten sonra
her düğüm noktası ikili değişken metodu ile analiz edilir. 4. Uygulama ve Entegrasyon
F Güvenlik sistemleri devreye alınır ve test edilir.
HAZOP ÇIKTILARI FONKSİYONEL GÜVENLİK F Enstrümantasyon ve otomasyon sistemleri ile
KURGUSUNDA NASIL KULLANILIR? entegrasyon sağlanır.
HAZOP çalışmaları sonucunda elde edilen veriler, fonksi-
yonel güvenlik sistemlerinin tasarımında kritik bir rol oy- 5. Doğrulama ve Bakım
nar. Fonksiyonel güvenlik süreci bir yaşam döngüsü şek- F Periyodik testler ve bakım prosedürleri belirlenir.
linde ele alınır ve aşağıdaki aşamalardan oluşur: F Güvenlik sistemlerinin etkinliği doğrulanır ve
gerektiğinde güncellenir.
1. Tehlikelerin Belirlenmesi (HAZOP Analizi)
F Proses ve ekipmanların potansiyel tehlikeleri belirlenir. HAZOP çalışmaları, endüstriyel tesislerde proses güvenli-
F Olası sapmalar ve sonuçları değerlendirilir. ğini sağlamanın en etkili yollarından biridir. Doğru dokü-
F Büyük kaza senaryoları oluşturulur. manlarla desteklenen, disiplinler arası bir ekip tarafından
yürütülen HAZOP analizleri, sadece riskleri belirlemekle
2. LOPA (Layer of Protection Analysis) ile Risk kalmaz, aynı zamanda fonksiyonel güvenlik sistemlerinin
Değerlendirmesi geliştirilmesine doğrudan katkı sağlar.
F HAZOP sonuçlarına dayanarak kritik senaryolar seçilir. LOPA analizi ile desteklenen HAZOP çalışmaları, büyük
F Güvenlik katmanları belirlenerek risk azaltım kaza senaryolarının detaylı bir şekilde incelenmesini ve
seviyesi analiz edilir. uygun güvenlik önlemlerinin uygulanmasını mümkün
F SIL (Safety Integrity Level) gereksinimleri hesaplanır. kılar. Günümüz endüstrisinde, sürdürülebilir ve güvenli
üretim süreçleri oluşturmanın temel taşlarından biri olan
3. Fonksiyonel Güvenlik Tasarımı HAZOP, gelecekte de proses güvenliği alanında kritik bir
F SIL gereksinimlerine uygun Güvenlik Enstrümanlı yöntem olmaya devam edecektir.
54 ST Proses Otomasyonu Mart 2025