Page 83 - st-proses-otomasyonu-2024-aralik

proses güvenliği

oluşan patlayıcı ortamın, normal çalış-
ma koşullarında ara sıra meydana gel-
me ihtimali olan yerler.
Zone 2: Gaz, buhar ve sis halindeki
parlayıcı maddelerin hava ile karışa-
rak normal çalışma koşullarında pat-
layıcı ortam oluşturma ihtimali olma-
yan yerler ya da böyle bir ihtimal olsa
bile patlayıcı ortamın çok kısa bir süre
için kalıcı olduğu yerler.
Zone 20: Havada bulut halinde bu-
lunan yanıcı tozların, sürekli olarak
veya uzun süreli ya da sık sık patlayıcı
ortam oluşabileceği yerler.
Zone 21: Normal çalışma koşullarında
havada bulut halinde bulunan yanıcı
tozların ara sıra patlayıcı ortam oluş-
turabileceği yerler.
Zone 22: Normal çalışma koşullarında
havada bulut halinde bulunan yanıcı Zone ile çok karıştırılan diğer tanım da Gb - Db - Mb: Yüksek Koruma
tozların, patlayıcı ortam oluşturma “Division”dur. Bu ifade Kuzey Ameri- Seviyesi
ihtimali bulunmayan ancak böyle bir ka’da kullanılır ve Division 1, Zone sis- Gc - Dc - Mc: Artmış Koruma Seviyesi
ihtimal olsa bile bunun yalnızca çok temindeki 0 ve 1’i kapsamaktadır. (7) nolu harfler koruma sınıfını işaret
kısa bir süre için geçerli olduğu yer- (5) nolu işaret cihazın hangi patlayıcı eder. Bu harflerin anlamı aşağıdaki gi-
ler (Tabaka veya yığın halinde yanıcı ortama uygun olduğunu gösterir. bidir. Koruma Prensibi Koruma Tipi
tozların bulunduğu yerler de patlayıcı G: Gaz ve buhar
ortam oluşturabilecek diğer bir kay- D: Toz
nak olarak dikkate alınmalıdır). (6) nolu harfler cihaz koruma sevi-
Aşağıdaki çizimden de anlaşılacağı yesidir ve cihazın ateşleme kaynağı
gibi, Zone 0’ da kullanıma uygun cihaz- olma olasılığını gösterir. G gazlar için,
lar en üst seviye koruma sağladığından D tozlar için ve M madenler için ola-
Zone 1 ve Zone 2’ de de kullanılabilir. cak şekilde;
Aynı şekilde Zone 1 belgesi olan cihaz- Ga - Da - Ma: Çok Yüksek Koruma
lar Zone 2’de de kullanıma uygundur. Seviyesi

(8) nolu harfler ise gaz grubunu göstermektedir. Aşağıya
doğru tutuşma kolaylaşır. IIC için onaylanan cihazlar diğer
gaz grupları için de kullanılabilir.

(9) nolu harf ve rakamlarsa cihazın
Cihaz Yüzey Gaz-Buhar-Toz Müsaade Edilen sıcaklık sınıfını ifade eder. Sıcak-
Sıcaklık Sınıfı Patlama Sıcaklığı Sıcaklık Sınıfları lık sınıflandırması, cihaz için izin
verilen maksimum yüzey sıcak-
T1 > 450 C T1, T2, T3, T4, T5, T6
O
lığıyla ilgilidir. Yanıcı-patlayıcı
T2 > 300 C T2, T3, T4, T5, T6 gazlar kıvılcım veya alev gibi ha-
O
rici bir ateşleme kaynağı olmadan
T3 > 200 C T3, T4, T5, T6 tutuşmanın meydana gelebileceği
O
bir sıcaklığa (tutuşma sıcaklığı) sa-
T4 > 135 C T4, T5, T6
O
hiptir. Tehlikeli alanlarda kullanılacak cihazlar, tutuşma sı-
T5 > 100 C T5, T6 caklığından yüksek bir yüzey sıcaklığına sahip olmamalıdır.
O
Bu nedenle, bu cihazlarda maksimum yüzey sıcaklığı (T de-
T6 > 85 C T6
O
recelendirmesi) belirtilir.
ST Proses Otomasyonu Aralık 2024 81