Page 54 - st-proses-otomasyonu-2023-subat

makale

Proses güvenliğinin sağlanmasında

tank inertizasyonu

Kimya & Petrokimya ve Rafinerilerde pek çok yanıcı gaz ve sıvının saklanıp depolandığı
tank yer almaktadır. Tankların güvenliği ve patlama riskinin önlenmesi için inertizasyon
yapılmaktadır. SICK Türkiye uzmanları tank inertizasyonu uygulamasını paylaştı.

ank inertizasyonu bir di-
ğer adıyla battaniyeleme
işlemi; tanklarda yer alan
ve havayla (oksijenle) pat-
T lama riski oluşturabilecek
ya da bozunmaya uğrayacak malze-
melerin korunması amacıyla tanka ye-
terli miktarda inert (reaktif olmayan)
bir gazın gönderilmesi işlemine den-
mektedir. Bu sayede inert gaz, hava
ile yer değiştirir ve tank içerisindeki
malzemenin oksijenle teması önlenir.
Battaniyede kullanılan en yaygın gaz
azottur. Azot, inert özelliklerinin yanı
sıra bulunabilirliği ve nispeten dü-
şük maliyeti nedeniyle yaygın olarak
kullanılmaktadır. Tank battaniyesi,
yemeklik yağlar, uçucu yanıcı ürün-
ler ve arıtılmış su dahil olmak üzere
çeşitli ürünler için kullanılır.
KİMYA/PETROKİMYA/RAFİNERİ nin önlenmesi için de inertizasyon
YİYECEK İÇECEK ENDÜSTRİSİNDE ENDÜSTRİSİNDE TANK yapılmaktadır. Benzer şekilde boya
TANK İNERTİZASYONU İNERTİZASYONU üretim tesislerinde de proses güvenli-
Gıda ürünleri için inert bir örtücü Yanıcı ürünler için uygulama düşü- ğinin sağlanması için tank battaniye-
gazın kullanılması, ürünün içinde ve nüldüğünde, en büyük fayda proses leme işlemi yapılmaktadır.
çevresinde oksijen seviyelerinin dü- güvenliğidir. Yakıtlar yanmak için
şük tutulmasına yardımcı olur. Ürünü oksijene ihtiyaç duyduğundan, buhar Azotla battaniyeleme (İnertizasyon)
çevreleyen düşük oksijen seviyeleri, boşluğundaki azaltılmış oksijen içeri- Nasıl Kontrol / Optimize Edilebilir?
oluşabilecek oksidasyon miktarını ği istenmeyen yanma riskini azaltır. Patlama önleme ve korunmasına
azaltmaya yardımcı olur ve raf öm- Kimya & Petrokimya ve Rafinerilerde katkısı nasıl olur?
rünü uzatır. Yemeklik yağlar söz ko- pek çok yanıcı gaz ve sıvının saklan- Bu sorunun en iyi yanıtı, istenmeyen
nusu olduğunda, lipid oksidasyonu dığı/depolandığı tank yer almaktadır. gaz olan oksijeni sürekli gözlemlemek
yağın rengini, tadını veya aromasını Tankların güvenliği ve patlama riski- yani ölçmektir. Bu sayede azot tüke-
değiştirmesine neden olabilir. Ayrıca
gıdadaki besin seviyelerini azaltır ve
hatta toksik maddeler oluşturabilir.
Ürünü nakliyeye (vagon veya kam- Yanıcı ürünler için uygulama düşünüldüğünde,
yon) ve ürünü mühürlemeden önce
son paketlemeye hazırlamak için tank en büyük fayda proses güvenliğidir. Yakıtlar
örtüleme stratejileri de uygulanmak- yanmak için oksijene ihtiyaç duyduğundan,
tadır. Yağ üreticileri ve yağ ile işlem
yapan (örn. cips üreticileri) tesisler, buhar boşluğundaki azaltılmış oksijen içeriği
süt tozu kullanılan tesisler, bebek ma- istenmeyen yanma riskini azaltır.
ması üreticileri, maya üreticileri bu
metodu uygulamaktadır.

52 ST Proses Otomasyonu Şubat 2023