Page 81 - st-otomasyon-2022-temmuz

OTOMASYON ÜRÜN VE UYGULAMALARI

DOSYA: TEST - ÖLÇÜM

gerilim testi için DMM ve yalıtım direnci
test cihazı taşımanız kullanışlı değildir.
Test ortamını değerlendirirken kendinize şu
soruları sorun: “Yalıtım direnci test cihazı
sorun giderme veya kestirimci bakım için
mi yoksa her ikisi için de mi kullanılacak?”
“Test cihazı nerede kullanılacak -sadece
atölye ortamında mı yoksa endüstriyel te-
siste mi?” Bazı yalıtım direnci test cihazları
daha büyük oldukları için kolay taşınamaz-
ken bazıları da daha portatiftir.
HVAC servis teknisyenleri yalıtım arızası-
nın yanında açık sigorta ve arızalı kapasi-
törler için de test yapar. Gerilim kontrolle-
ri, kapasitör kontrolleri, sıcaklık ölçümleri
ve yalıtım direnci testleri yapan teknisyen-
ler tüm bu özellikleri bir arada sunan bir miktarı yalıtımın kirliliğine bağlıdır. Ör- bir dakika sonra bir okuma alın ve on daki-
test aracı tercih eder. Bu tür test cihazları neğin, yalıtımda nem varsa absorpsiyon ka sonra tekrar bir okuma alın. Polarizas-
mevcuttur. Yapılacak yalıtım direnci testi- akımı yüksek olacak ve daha düşük direnç yon endeksini elde etmek için on dakikada
nin türüne göre ihtiyaç duyulacak özellik- değeri gösterecektir. Ancak, bu absorpsi- alınan okuma bir dakikada alınan okumaya
leri de göz önünde bulundurun. “Tek bir yon akımının üretilmesinin kapasitif şarj bölünür. Rutin bakım programının bir par-
basit yalıtım testine ihtiyaç varsa standart akımına göre daha uzun sürdüğünü bilmek çası olarak, nokta okuma testi değerlerini
bir multimetre direnci okuyabildiğine göre önemlidir. Bu nedenle, kısa bir süreyle ve polarizasyon endeksi değerlerini kay-
yalıtım direnci test cihazı satın almaya ne çalıştırılan yalıtım test cihazı sadece kapa- detmelisiniz. Her zaman en son okumaları
gerek var?” sorusu akla gelebilir. Bu soru- sitif şarj akımını gözlemler ve yalıtımdaki önceki okumalarla karşılaştırın. Polarizas-
ya cevap verebilmek ve yalıtım direnci test kirleticilerin varlığını göstermez. yon endeksi asla 1,0’dan az olmamalıdır.
cihazında ihtiyaç duyulabilecek özellikleri Son olarak, aşınmış yalıtımdan akım taşı-
daha iyi anlayabilmek için yalıtım direnci mayan metal bileşenlere sızan akım kaçak KAÇAK AKIMIN ÖLÇÜMÜ
ölçülürken neler olduğunu ve testin neyi akımdır. Bu akım en çok yalıtım direnci Bütün yalıtım direnci test cihazları kaçak
başardığını anlamak gerekmektedir. Öne- testinde değerlendirilir. Ancak, daha doğru akımı gösterir ve yalıtımdaki kirlenme
rilen test gerilimleri ve minimum yalıtım sorun giderme ve bakım için absorpsiyon miktarını hesaplamak için bilgi sağlarken
değerleri. Uluslararası Elektrik Test Der- ve polarizasyon akımı da değerlendirilme- endüstriyel ortamlarda bu verileri otoma-
neği (NETA) üretici verilerinin bulunma- lidir. Bazı yalıtım direnci test cihazları bü- tik olarak alan test cihazlarını kullanma-
dığı durumlarda çok sayıda cihazın gerilim tün akımları değerlendirecek şekilde test lısınız. Test akımını test edilen bileşene
sınıflandırmaları için temsili test ve mini- yapmak üzere programlanabilir. uygulayarak ve bir dakika sonra direnç
mum yalıtım değerleri sağlar.
okuması yaparak kaçak akımı elde edersi-
POLARİZASYON AKIMININ ÖLÇÜMÜ niz. Buna nokta okuma testi denir. Nokta
YALITIM DİRENCİ TESTİNİN AMACI Polarizasyon akımının oluşması daha uzun okuma testi kapasitif şarj akımlarının sta-
Yalıtım direnci testi iletken yalıtımının sürdüğünden, yalıtım direnci test cihazı bil hale gelmesini sağlar ve yalıtımdaki
ve elektrikli cihazın farklı parçalarının iç daha uzun bir süre çalışmalıdır. Bu test kaçak akımı belirlemek için endüstri stan-
yalıtımlarının durumu hakkında niteliksel için endüstri standardı on dakikadır. Kir- dardıdır. Megohm değerindeki minimum
değerler ortaya koyar. Yalıtım direnci testi lenmeyi ve yalıtımın genel durumunu be- yalıtım direnci değerleri nokta okuma tes-
başladığında, test edilen iletkene veya ci- lirlemek için yalıtım direnci test cihazında tine dayanmalıdır.
haza doğru akım (dc) gerilimi uygulayın.
Akımın bir kısmı test cihazından sızarak
yalıtımı şarj etmeye başlar. Bu akıma kapa-
sitif şarj akımı denir ve ölçüm cihazından
gözlemlenebilir. Şarj akımı ilk üretilmeye
başlandığında, ölçüm cihazındaki direnç Yalıtım direnci test cihazında ihtiyaç
okuması düşük bir değer gösterecektir.
Bunu, elektronların yalıtıma sızarak bu- duyulabilecek özellikleri daha iyi anlayabilmek
rada depolanması şeklinde düşünün. Test için yalıtım direnci ölçülürken neler
setinden dışarı ne kadar fazla akım sızarsa
megohm okuması o kadar düşük olur. Ya- olduğunu ve testin neyi başardığını
lıtım hızla şarj olacak ve yalıtımın kalite-
si iyi olursa ölçer ekranında daha yüksek anlamak gerekmektedir.
megohm değeri gözükmeye başlayacaktır!
Sızan ikinci akım absorpsiyon veya pola-
rizasyon akımıdır. Absorpsiyon akımının
ST OTOMASYON TEMMUZ 2022 79