Page 70 - st-otomasyon-2020-haziran

OTOMASYON ÜRÜN VE UYGULAMALARI

DOSYA I TEST - ÖLÇÜM

den yüzde 50 daha yüksek gerilim tepe değerleri sorun oluşturur.
◆ Sürücü değerinin belirttiği anahtarlama darbelerinin yükselme
süresini kontrol edin. Darbelerin yükselme süresi veya diklik oranı,
dV/dt değeri (zaman içindeki gerilim değişim oranı) ile gösterilir ve
motorun belirtilen yalıtımıyla karşılaştırılmalıdır.
◆ Faz-DC ile anahtarlama frekansını test edin. Elektronik anahtarla-
ma veya topraklama ile ilgili olası bir sorun olup olmadığını belirle-
yin. Sinyalin yukarı ve aşağı dalgalanması bunu gösteriyor olabilir.
◆ Tercihen tam yükte gerilim dengesizliğini ölçün. Dengesizlik
yüzde 2’den fazla olmamalıdır. Gerilim dengesizliği, akım denge-
sizliğine yol açar ve bu da motor bobininde aşırı ısınmaya neden ola-
bilir. Dengesizliğe yol açan sebeplerden biri arızalı sürücü devreleri
olabilir. Fazlardan birinde hata meydana gelirse buna “tek faz kesil-
mesi” denir ve motorun ısınmasına, durduktan sonra tekrar başlama-
masına, önemli miktarda verim kaybetmesine yol açarak motorda ve
bağlı yükte potansiyel hasar oluşturabilir.
◆ Akım dengesizliğini ölçün; üç fazlı motorlar için yüzde 10’u aş-
mamalıdır. Gerilim düşükken büyük miktarda dengesizlik görülme-
si, kısa devre yapmış motor bobinlerine veya topraklama kısa devre-
si yapmış fazlara işaret ediyor olabilir. Büyük miktarda dengesizlik
ayrıca sürücünün bozulmasına, yüksek motor sıcaklıklarına ve bo-
binlerin yanmasına da yol açabilir.

4. MOTOR GİRİŞİ
Fluke Motor Drive Analyzers (Motor Motor girişi terminallerinde sağlanan gerilim kritik önem taşır.
Sürücü Analiz Cihazları) MDA-510 Ayrıca tahrikten motora giden kablo bağlantısının seçimi de çok
önemlidir. Hatalı kablo seçimi, yansıyan aşırı gerilim tepe değeri
ve MDA-550 gibi daha yeni cihazlar, nedeniyle hem tahrikte hem de motorda hasara yol açabilir. Bu test-
süreci her adımda belgeleme imkanı ler yukarıdaki sürücü çıkışı testleriyle neredeyse tamamen aynıdır.

sunarak motor sürücü testini daha TESTLER
verimli ve bilgilendirici hale getirmek ◆ Terminallerdeki akımın, motorun sınıf değerine uygun olup ol-
madığını kontrol edin. Sınırı aşan akım koşulları motorun ısınma-
için tasarlanmıştır sına ve statör yalıtımının kullanım ömrünün azalmasına yol açabilir
ve bu da motorun erken arızalanmasıyla sonuçlanabilir.
◆ Gerilim modülasyonu, motor yalıtımına zarar verebilecek olan
topraklama hattı yüksek gerilim tepe değerlerini belirlemeye yar-
TESTLER dımcı olur.
◆ Gerilimin ve akımın sınırlar dahilinde olup olmadığını belirleyin. ◆ Gerilim dengesizliği motorun kullanım ömrünü önemli derecede
Yüksek çıkış akımı, motorun ısınmasına ve bunun sonucunda da sta- etkileyebilir ve arızalı bir inverter olduğunu gösteriyor olabilir. Bu,
tör yalıtımının kullanım ömrünün azalmasına yol açabilir. gerilim kaynaklı çentiklenme oluşmasına ve aşırı yük arıza koruma-
◆ Gerilim/frekans oranını (V/Hz) kontrol ederek motor için belir- sının bozulmasına yol açabilir.
lenmiş sınırlar dahilinde olduğundan emin olun. Yüksek oran mo- ◆ Akım dengesizliği, gerilim dengesizliğine veya sürücü redresörü
torun aşırı ısınmasına; düşük oran ise motorun tork kaybetmesine sorunlarına işaret ediyor olabilir.
neden olabilir. Stabil frekans ve stabil olmayan gerilim, DC bara
sorununa; stabil olmayan frekans ve stabil gerilim ise anahtarlama 5. MOTOR ŞAFT GERİLİMİ
(IGBT) sorunlarına işaret ediyor olabilir. Stabil olmayan frekans ve Motor sürücüsünden kaynaklanan gerilim darbeleri motorun statö-
gerilim, hız kontrolü devreleriyle ilgili potansiyel sorunlara işaret ründen rotoruna atlayabilir ve rotor şaftında gerilim görülmesine yol
etmektedir. açabilir. Bu rotor şaftı gerilimi rulman gresinin yalıtım kapasitesini
◆ Hem gerilim/frekans oranına (V/F) hem de gerilim modülasyonu- aştığında, parlama akımları (kıvılcım) oluşabilir ve bu da, motor ya-
na odaklanarak sürücü çıkışını kontrol edin. Yüksek V/F oranında tak yuvasının oyulmasına ve oluk oluşmasına neden olur. Bu, moto-
ölçümler gözlemlendiğinde motor aşırı ısınabilir. Düşük V/F oran- run beklenenden daha erken arızalanmasına yol açan bir sorundur.
larında ise bağlı motor, amaçlanan prosesi gerçekleştirmek için ve- Test Motor gövdesi ve sürücü şaftı arasındaki gerilimi ölçün. Ör-
rilen yükte gerekli torku sağlayamayabilir. neğin MDA-550’de, bu amaca yönelik olarak bir karbon fiber fırça
◆ Faz-faz ölçümlerinden yararlanarak gerilim modülasyonu olup ol- prob sunulmuştur. Test, tahrip edici parlama akımlarının varlığını
madığını kontrol edin. Yüksek gerilim tepeleri motor bobin yalıtımına kolayca tespit edebilir. Darbe genliği ve olay sayımı sayesinde arıza
zarar vererek sürücünün bozulmasına neden olabilir. Nominal gerilim- meydana gelmeden gerekli adımları atmanız mümkündür.
66 | ST OTOMASYON HAZİRAN 2020