Page 39 - st-insaat-malzeme-2023-eylul

mesi ve mevduat faizlerinin yüzde 40’larda seyretmesi, Ben seçimden sonraki gerek ekonomi bakanımızdan,
kredi faizlerinin tamamen durması, verilen kredi faizle- gerek Merkez Bankası başkanımızdan buna dair çok
rinde yüzde 40’lardan verilebiliyorsa verilmesi ki genelde umut verici açıklamalar duyuyorum.
bunu çok görmedik. Bundan dolayı maliyetler hep artıyor.
Yani burada aslında sadece maliyetlerdeki, dolardaki artış “KREDİ KONUSU BİZİ ÇOK ETKİLİYOR”
buna sebebiyet vermiyor. Yani dolar artıyor, maliyetlerde- Bizim için en büyük sıkıntı faizlerin yüksek olması. Bizde-
ki yüzde 75-80 girdimiz dolar. Dolar arttığı zaman birinci ki faizler inşallah beklediğimiz seviyelere gelir ama 1-2
elde direkt yansıması oluyor, bunu zaten engelleyemezsi- yıl içerisinde beklemiyorum o seviye gelmesini. Mutlaka
niz. Bir de üstüne kredi faizlerindeki bahsettiğimiz olaylar 0,99’un, 1’in altına çekmemiz lazım faizleri. Çekemez-
da meydana gelince ve maliyetlerdeki artış, bu dünya ge- sek kredili müşteride çok ciddi azalma meydana geliyor
nelinde bir sıkıntı bu arada, sadece Türkiye’de yok. Dün- ki şu anda ciddi şekilde azalma var. Bu zaten rakamlara
yada da şu anda enflasyonist bir ortam var. Şu an herkes yansıyor. Burada birinci eli teşvik edici hareketler olması
onunla baş etmeye çalışıyor. Amerika’sından Avrupa Bir- lazım mutlaka. Çünkü birinci elde 2018 öncesi yüzde
liği’ne herkeste aynı sıkıntı var. Bizde biraz daha farklı. 50 idi birinci el satışı. Her hafta bir lansman yapılıyordu,
Dolayısıyla Rusya-Ukrayna savaşında yaşadığımız enerji Sürekli bir konut arzı oluyordu. Maalesef son yıllarda
krizleri, doğalgaz ve bunun gibi bir sürü detaylar konut bunu göremiyoruz. Dolayısıyla burada bir geri çekilme
fiyatlarının artmasına sebebiyet veriyor. olacaktır diye düşünüyorum.

“UMUT VERİCİ AÇIKLAMALAR DUYUYORUM” “ARZ SIKINTISININ OLDUĞU YERDE FİYATLAR ARTAR”
Maliyetler 2022’ye göre yine çok artmadı. 2022’de çok Arz sıkıntısının olduğu yerde, talebin olduğu yerde tabii
ciddi şok yaşamıştık, zirve zamanı herhalde 2022’dir. ki de fiyatlar artar. Şu anda bizim Türkiye olarak 600-
Yüzde 400’e varan artışlar oldu bazı kalemlerde. Şu an 700 bin konuta ihtiyacımız var her sene. Ürettiğimiz
yine çok aşırı dramatik bir artış yok. İşin enteresan ta- konut sayısı 300-350 bin. Yani her yıl eksi yazıyor. Bu
rafı dramatik artış yok dediğimiz yüzde 100’ler, artık o eksiler biriktikçe konut fiyatları artmaya devam edecek-
seviyeye geldik. Bu seviyeler de aslında çok yüksek se- tir. Çünkü konut bir barınma ihtiyacı. Yaklaşık 5 yıldır
viyeler. Enflasyon beklentisinin yüzde 60 olduğu yerde, istediğimiz o konut arzını sağlayamıyoruz. Bunda se-
yüzde 100 artışları yine bir şekilde absorbe edebiliyoruz. beplerinden biri tabii üreticinin istediği kredileri veya
Tabii bunu 1. elde mutlaka fiyata yansıtıyor geliştiriciler. desteği alamaması. Özellikle son yıllarda kredilerin çok
Dolayısıyla bu konut fiyatlarına da yansıyor. Bunun gibi yüksek olduğu yıllardan bahsediyorum. Tabii ki de bu
bir sürü tetiklemeler var. Bundan sonrası nasıl olur der- da konut üretimini azaltıyor. Konut üretiminin azaldığı
seniz, bundan sonraki politikalardan bahsetmek lazım. yerde de talep oluyor, talebin olduğu yerde de fiyatlar

ST İnşaat-Malzeme EYLÜL 2023 37