Page 33 - st-insaat-malzeme-2022-subat
P. 33
vardır. Ek olarak, deprem yalıtımı-
nın yaygınlaşması ile, deprem son-
rası hasar gören yapıların tamirat
ve yıkım çalışmaları sırasında çev-
reye verilen zarar da önlenmekte-
dir. Dünya’da büyük depremlerin
olduğu deprem yalıtımlı yapılarda
yapılmış ölçümler, deprem yalıtımı-
nın faydasını da kanıtlar niteliktedir.
Örneğin 1994 Northridge depremi
(California, ABD) sırasında deprem
yalıtımlı olarak inşa edilmiş ve kon-
vansiyonel yöntemlerle inşa edilmiş Şekil 2: 1994 Northridge depremi sırasında deprem yalıtımlı olarak inşa edilmiş ve
olan iki tane benzer hastane bina- konvansiyonel yöntemlerle inşa edilmiş olan iki tane benzer hastane binasında yapılan
sında yapılan gözlem ve ölçümlere gözlem ve ölçümler
göre, deprem yalıtımı uygulanan
hastanede depremin etkileri (ivme-
ler) deprem yalıtımsız hastane ya-
pısındakine göre yaklaşık yüzde 80
daha az ölçülmüştür (Şekil 2). Yine
benzer şekilde, 2011 Büyük Japon-
ya Depreminde sabit mesnetli (izo-
latörsüz) ve izolatörlü yapılardan
yapılan ivme ölçümleri Şekil 3’te
gösterilmektedir. Yine bu örnekler-
de de ivme değerlerinin yaklaşık 7-8
kat azaldığı gözlenmektedir.
Şekil 3: 2011 Büyük Japonya Depreminde sabit mesnetli (izolatörsüz) ve izolatörlü
yapılardan yapılan ivme ölçümleri
DÜNYA’DA VE TÜRKİYE’DE
DEPREM YALITIMI uygulaması ile güçlendirildiği bilin- çeşitlenmektedir. Buna bağlı olarak
Dünya’da deprem yalıtımının en mektedir. Japonya ile birlikte İtalya da deprem yalıtımı ile ilgili ülkemiz-
yaygın uygulandığı ülke Japon- ve Yeni Zelanda’da bu kadar yaygın de önemli bir altyapı oluşmakta-
ya’dır. Ülkede deprem yalıtımı kullanım olmasının iki temel sebebi dır. Ülkemizde deprem yalıtımlı bir
1980’li yıllardan beri aktif olarak vardır. Birincisi hem son kullanıcı- binanın baştan sona uygulanması
kullanılmak ile birlikte özellikle ların hem mal sahiplerinin deprem için gerekli uzman tüm kişi ve firma
1995 Kobe ve 2011 Büyük Japonya ve deprem yalıtımı konusunda bilgi (sismolog, yapı mühendisi, deprem
Depremi sonucunda deprem yalı- sahibi olmasıdır. İkincisi ise devlet- mühendisi, test laboratuvarı, üretici
tımlı yapıların üstün performansının lerin deprem yalıtımını teşvik eden ve yüklenici) mevcuttur.
gözlenmesi neticesinde deprem ya- kanun ve uygulamalarıdır. Yukarıda Türkiye’de deprem yalıtımının yay-
lıtımlı yapı sayısının çok arttığı göz- belirtilen üç ülkenin yanı sıra, Çin, gınlaşmasındaki en temel etken
lemlenmiştir. Japonya’da günümüz- ABD, İran, Meksika, Şili, Kolombiya, 2013 ve 2018 yıllarında Sağlık Ba-
de 300 binden fazla deprem yalıtım Peru, Yunanistan, Tayvan, Endonez- kanlığının yayımladığı 100 yatak ve
cihazı, konut, hastane, köprü, viya- ya, Hindistan ve Vietnam da uygula- üzeri tüm hastanelerin deprem ya-
dük, veri merkezi, depo, enerji sant- maların olduğu ülkeler arasındadır. lıtımlı inşa edilmesi yönündeki ge-
rali, müze, vb pek çok yapıda kul- Ancak bu ülkelerde uygulamalar nelgesidir. Ayrıca, 2019 yılında yü-
lanımdadır. Yeni Zelanda ve İtalya sınırlı sayıda olmaktadır.Türkiye’de rürlüğe giren Türkiye Bina Deprem
da deprem yalıtımının yaygın olarak deprem yalıtımı uygulamaları da ço- Yönetmeliğinde deprem yalıtımının
kullanıldığı ülkelerdendir. Çok çeşit- ğunlukla hastane binaları ile sınırlı ayrı bir bölüm olarak tanımlanması
li yapıların deprem yalıtımlı olarak kalmaktadır. Ancak, deprem yalı- ile birlikte mevzuat anlamında ek-
inşa edildiği ve/veya deprem yalıtımı tımlı yapı stoğu giderek artmakta ve sikler de kapatılmış ve uygulamalar
ST İnşaat-Malzeme ŞUBAT 2022 31