Page 94 - st-elektrik-enerji-2017-aralik

ENERJİ VERİMLİLİĞİ I TEKNİK MAKALE

Sıcak Sac Haddehaneleri Descale

Pompalarında Enerji Verimliliği

Hazırlayan: Siemens Türkiye Makine Mühendisi ve Enerji Verimliliği Uzmanları Metehan Karaca, Mert Kalpar

Demir-çelik sektöründe üretim maliyetlerini düşürmek ve uluslararası piyasalarda rekabet
gücünü artırmak için enerji tasarruf tedbirleri yüksek bir önem taşıyor. Siemens Türkiye,
yaptığı bir çalışmayla bantta malzeme olmadığı zamanlarda descale pompalarında, değişken
hız sürücüsü ile devrin azaltılmasının sağlayacağı enerji tasarruf miktarını hesapladı.
Spesi&k enerji tüketimi (SET) değerinde yüzde 2,2’lik bir düşüş saptandı.

nerji yoğun bir prosese sa-
hip çelik üretim sektöründe,
toplam maliyet içerisinde
enerji maliyetlerinin payı,
E hammaddeden sonra ikinci
sırada ve yüzde 15-25 aralığında bu-
lunuyor. Bu durum, ürün maliyetlerini
düşürmek ve pazardaki rekabet gücü-
nü artırmak isteyen demir-çelik sektörü
için enerji verimliliğinin önemini her ge-
çen gün daha da artırıyor.
Siemens Türkiye, yaptığı bir çalışmayla
sıcak sac haddehanelerinde bulunan
ve yüksek enerji tüketimine neden olan
descale pompalarını enerji verimliliği
açısından ele aldı.
Çelik üretim prosesinde, slab’ın tufal-
dan temizlenmesi işlemi (descaling)
yapılır. Bu işlemde yüksek basınçlı su,
descale pompaları ile püskürtülür. Ge- Resim 1- Descale Pompasının Genel Görünümü
leneksel uygulamalarda descale pom-
paları, bantta temizlenecek malzeme lunmadığında gereksiz enerji tüketimi- halinde çıkan sıcak slab’ın yüzeyindeki
olmadığı zamanlarda aynı hızda çalış- ne neden olan descale pompalarında, tufal gibi kalıntıları temizlemek amacıy-
maya devam eder ve pompanın ilettiği değişken hız sürücüsü uygulaması ile la kullanılan descale pompaları, sıcak
su bypass hattı ile havuza geri döner. pompa devrinin azaltılması sağlana- slab’ın descaler denilen alana gelmesi
Bu durumda, pompalar faydalı çalışa- rak enerji tasarrufu artırıldı. Bu çalış- ile birlikte, yüksek basınçlı suyu slab
maz ve gereksiz enerji tüketimine ne- mada uygulama öncesi yapılan ölçüm yüzeyine püskürtür. Slab, descaler ala-
den olur. ve hesaplamalar ile uygulama sonrası nından çıktıktan sonra pompalar püs-
Yapılan bu çalışmayla bantta malzeme yapılan ölçümler detaylı olarak verilerek kürtmeyi durdurur ve pompa bypass’a
olmadığı zamanlarda descale pom- elde edilen tasarruf miktarı belirtildi. geçerek minimum akışı sağlayacak şe-
palarında, değişken hız sürücüsü ile Bu kapsamda incelenen descale pom- kilde boşta çalışmaya devam eder. Bu
devrin azaltılmasının sağlayacağı enerji pasında, sac haddehanesinde üretim incelemede, toplam çalışma süresi içe-
tasarruf miktarını bulmak hedefleniyor. gerçekleşirken bir saat boyunca enerji risinde kısa bir süre püskürtme yapan
Örnek bir işletme için geleneksel yön- tüketim ölçümleri yapıldı ve tav fırının- ve geriye kalan uzun zaman diliminde
temle kontrol edilen (bypass hattı ile) dan çıkan sıcak slab sayısı yani des- boşta çalışan bu pompanın, boşta ça-
descale pompaları incelendi ve gerekli cale pompalarının yüzeyini temizlediği lışma sırasındaki enerji tüketimlerinin
ölçümler yapıldı. Bantta malzeme bu- slab adeti sayıldı. Tav fırınından kor azaltılması amaçlandı.

92 ST ELEKTRİK-ENERJİ I ARALIK 2017