Page 91 - st-proses-otomasyonu-2017-aralik
P. 91

makale

                                                                                                    KAPAK



















        Değerlendirme etkinliği (E)         – 8 kişi arasında HAZOP eğitimi almış   Analizlerde farklı disiplinlerin katkısı
        •   Değerlendirme etkinliği kendi   katılımcısı olan uygulama 79 saat gibi   kuşkusuz çok değerlidir, ancak kişi
            içerisinde 7 farklı faktör ile   bir sürede tamamlanabilecektir. İki   sayısının zaman planında sapmaya
            hesaplanmaktadır;               farklı durum proje bütçesi açısından   neden olacak seviyelere gelmesi tüm
        •   E=E1*E2*E3*E4*E5*E6*E7          düşünüldüğünde hem HAZOP için       çalışmanın motivasyonunu olumsuz
        •   Nd>25 ise E1<0.9 değilse; 1.0   alınacak dış desteğin hem de katılımcı   yönde etkileyecektir. Burada iyi
        •   Tasarım henüz tamamlanmamış     zamanlarının bütçeye etkisi büyük   uygulama örneği olarak tekniğe
            ise; E2<0.75, tamamlanmış ise;   olacaktır.                         ait oturumlara ek alt oturumlar
            E2=1.0                                                              planlanması verilebilir. Analize ait
        •   Takım tecrübeli ve eğitim almış                                     oturumlarda alınacak aksiyon planları,
            değil ise; E3<0.75, eğitimli ve     PHA       Takım 1    Takım 2    katkısı alınacak uzmanlar ile alt
            tecrübeli ise E3=1.0                                                oturum niteliği taşıyacak toplantılar
        •   Takım etkinliği iyi değil ise        Nd        10,0       10,0      ile gerçekleştirilebilir. Alt oturumlar
            E4<0.75, iyi ise E4=1.0              C1         2,5        2,5      ile spesifik konular için cevaplar
        •   Eğer HAZOP dilli ortak değil ise     C2         1,5        1,5      edinilerek çalışma ilerletilebilir.
            (HAZOP lideri yabancı olabilir)                                     Tehlikelerin belirlenmesi ve risklerin
            E5<0.75, dil ortak ise E5=1.0        L          1,0        1,0      kabul edilebilir seviyelere indirilmesi
        •   Değerlendirme takımı 4 – 8 kişi      F          2,2        2,2      süreci bütünleşik proses güvenliğinin
            arasında ise (4 ve 8 dahil değil)    E1         1,0        1,0      iki ana unsurundan biridir. Tüm
            E>1.0, aralığın dışında ise E6=1.0   E2         1,0        1,0      süreçlerde olduğu gibi teknik risk
        •   Değerlendirilerek proseste                                          yönetimi de kişilere bağlı olmayan,
            birbirini tekrarlayan sistemler var   E3        1,0        0,7      sistemlerin işlediği bir süreç olmalıdır.
            ise E7=1.1, yok ise 1.0 [2]          E4         0,7        0,7      Bu bağlamda, kuruluşlar güvenlik
        Proses tehlike analizlerinde zaman       E5         1,0        1,0      yaşam döngüsü içerisinde tehlikelerin
        planını etkileyen en önemli faktör       E6         1,5        1,0      belirlenmesi ve değerlendirilmesi
        elbette değerlendirilecek prosesin                                      sürecini oluşturmalıdır ve ilgili süreç;
        karmaşıklığı ve boyutudur. Ancak         E7         1,0        1,0      •   Projelerin hangi aşamasında hangi
        analizi gerçekleştirecek takımının   Tahmini Zaman   79       168          aracın kullanılacağı,
        etkinliği de azımsanmayacak kadar       (saat)                          •   Kuruluşlarda teknikler hakkında
        önemlidir. Uygulanacak tekniğin     Tablo 2. Aynı Prosesin Farklı Takımlar ile   bilgi sahibi personelin nasıl
        eğitimini almış ve değerlendirilecek   Analizi için Süre Tahmini           yetiştirileceği,
        proses hakkında derinlemesine bilgi                                     •   Tekniğe liderlik edecek uzmanın
        sahibi bir ekip ile çalışma süresi ideale   Takım Üyesi Sayısı   Mümkün Çift Yönlü   hangi yeterlilikte olması gerektiği,
        yakın olacaktır.                                        İletişim Hattı  •   Ekiplerde hangi uzmanlıkların
        Aynı proseste, aynı tekniği uygulayan,      2               1              olması gerektiği,
        ancak tekniğe ait eğitim düzeyinin ve       3               2           •   Tekniğe uygun kişi sayısının nasıl
        kişi sayısının farklı olduğu iki takım      4               4              sınırlı tutulacağı
        için formül (1) uygulandığında Tablo                                    sorularına cevap verir nitelikte
        2’deki sonuçlar elde edilecektir.           5               7           olmalıdır.
                                                    6               11
        HAZOP tekniğinin uygulanacağı ve            7               16          Referanslar
        10 farklı NODE’un analiz edileceği          8               22          [1] Center for Chemical Process Safety, 2008,
        aynı proseste 8 kişiden fazla tekniğin                                  Guidelines For Hazard Evaluation Procedures
        eğitimini almamış katılımcısı olan          9               29          3rd Edition
        uygulama yaklaşık 168 saat sürerken 4   Tablo 3. Takım Üyesi Sayısına Göre   [2] Dennis, P. N., 2008, Safety and security
                                            Karşılıklı Iletişim hattı Sayısı    review for the process industries 2nd Edition
   86   87   88   89   90   91   92   93   94   95   96