Page 55 - st-proses-otomasyonu-2025-nisan

uygulama

H2S konsantrasyonları, 300 mg/Nm3
ile 6000 mg/Nm3 arasında değişim
göstermektedir. Bu yüksek konsant-
rasyonun yanı sıra, prosesteki değiş-
kenlere bağlı olarak yüzde 1 ile yüzde
70 arasında değişen su buharı içerik-
leri söz konusu olmaktadır. Emisyon
sistemi seçimi yapılırken, bu yüksek
hidrojen sülfür ve su buharı miktar-
ları göz önünde bulundurulmalı ve
materyal seçiminde korozif etkiler
doğru değerlendirilmelidir. Korozif
etkilerin dışında, proseste kullanılan
izo-pentan ve izo-bütan gibi patlayıcı
gazların varlığı, kullanılacak olan sis-
temlerin ATEX gereksinimini ortaya
çıkarmaktadır.

H2S ÖLÇÜMÜNDE KULLANILAN
YÖNTEMLER NELERDİR?
Hassas H2S ölçümünde yaygın ola-
rak kullanılan yöntemler; ultraviyole
(UV) ve lazer (IR) ışık teknolojileri-
dir. Ölçüm teknolojilerinin yanı sıra,
örnekleme şekline göre in-situ (yerin-
de), soğuk ekstraktif ve sıcak ekstrak-
tif yöntemler mevcuttur. UV yöntem-
ler hem sıcak hem de soğuk ekstraktif
formda mümkündür. Ancak bu yön-
temde H2O ölçümü yapılamaz. Lazer
(IR) ışığı kullanan analizörlerde ise
yüksek CO2 (karbondioksit) kaynaklı
girişim (H2S ölçümüne diğer gazların
etkisi) kontrol altında tutulmalıdır. etmek amacıyla özel bir düşük basınç
Örnekleme şekline göre bakıldığında sıcak ekstraktif yöntemi kullanmakta- Hassas H2S
ise in-situ (yerinde ölçüm) ve sıcak dır. Düşük basınçta örneklenen gazın
ekstraktif metotlarda H2S ile birlikte hacmen genişlemesinden dolayı ana- ölçümünde yaygın
H2O parametresi de sürekli olarak iz- lizör, standart analizörler gibi yük- olarak kullanılan
lenmelidir. Bunun temel nedeni, SKH- sek debilerde çekilecek numune gaza
KKY emisyon limit değerlerinin kuru ihtiyaç duymaz. 6-9L/saat numune yöntemler; ultraviyole
ve normalize edilmiş değerler olması- debisiyle etkin ve hassas ölçüm ya-
dır. Bu nedenle ilgili örnekleme yön- pabilen bu analizör, korozif etkileri (UV) ve lazer (IR)
temlerinin kullanılması durumunda, de bu sayede indirgemektedir. Aynı ışık teknolojileridir.
ölçüm değerlerinin su buharı düzelt- zamanda ATEX Zone1/2 ortamlarına
mesine ihtiyaç duymaktadır. uygun sertifikalı sistemler, yine ürün
opsiyonlarında mevcuttur.
DURAG AP2E LASERCEM da sürekli olarak ölçülebilmektedir.
ANALİZÖRÜNÜN ÖZELLİKLERİ: CH4 VE CO2 GAZLARI AYNI Set Teknik Emniyet ve Çevre Tekno-
Türkiye’de birçok işletmede kurul- ANALİZÖRDE SÜREKLİ OLARAK lojileri A.Ş.; gaz algılama sistemleri,
muş olan AP2E LaserCEM (IR) gaz İZLENEBİLİYOR proses gaz analiz sistemleri, sürekli
analizörü, sıcak ekstraktif ve düşük AP2E LASERCEM analizörünün bir emisyon ölçüm sistemleri, endüstri-
basınçlı örnekleme şekliyle H2S ve diğer avantajı ise sera gazları olan yel iş güvenliği ekipmanları ve yanma
H2O parametrelerini sürekli olarak iz- metan (CH4) ve karbondioksit (CO2) teknolojileri konularında, 2004 yılın-
leyebilmektedir. yüzde 1 ile yüzde 70 gazlarını da aynı analizörde sürekli dan bu yana her geçen gün geliştirerek
arasında değişen su buharının anali- olarak izleyebilir olmasıdır. Bu saye- bugüne taşıdığı satış ve teknik destek
zöre etkisini en aza indirmek amacıy- de aynı analizör içerisinde H2S emis- tecrübesi ve tamamı Türkiye ve Av-
la ve yüzde 95 seviyelerinde olan CO2 yonları izlenebildiği gibi, karbon ayak rupa normlarına uyumlu ürünleri ile
gazının H2S ölçümüne etkisini ihmal izinin hesaplanması adına sera gazları mühendislik çözümleri sunuyor.

ST Proses Otomasyonu Nisan 2025 53