Page 48 - st-proses-otomasyonu-2024-ocak
P. 48

ü   r   ü   n
        KAPAK


                   LPG nedir? LPG kaçağı nasıl


                                          tespit edilir?





                   SET Teknik yetkilileri, LPG gibi yanıcı gazların algılanmasında kullanılan
                                                 teknolojileri anlattı.


                  PG gibi yanıcı gazların al-
                  gılanmasında  kullanılan
                  katalitik ve infrared sensör
                  teknolojilerinin seçiminde
        L dedektörün kullanılacağı
        ortam koşullarını, ortamda bulunan
        diğer gazlar, algılama süresi ve çalışıl-
        ması gereken sıcaklık aralığı gibi çeşitli
        unsurların öne çıktığını kaydeden SET
        Teknik yetkilileri, LPG gibi yanıcı gaz-
        ların algılanmasında kullanılan tekno-
        lojilerdeki seçim kriterlerini anlattı.

        LPG NEDİR?
        LPG olarak bilinen Sıvılaştırılmış Petrol
        Gazı, ham petrol damıtılırken parçalan-
        ması sırasında ya da doğal gaz yatakla-
        rından elde edilir. Normal şartlarda LPG
        renksiz, kokusuzdur ve zehirli değildir.
                                            Bütan:                              den dolayı tam olmaz. Bu yüzden or-
        LPG GAZININ AÇILIMI NEDİR?          Aşırı yanıcı, renksiz, kokusuz ve ko-  tamdaki havayı teneffüs eden kişi önce
        LPG gazının açılımı Likit Petrol Gazı   lay sıvılaşan bir gazdır. Halk arasında   sersemler, baş dönmesi, hafif baygınlık
        (Liquified Petroleum Gas) dır.      tüpgazı veya çakmak gazı olarak da   ve en nihayet boğulma sebebiyle ölüm-
                                            bilinir. Diğer yakıt türlerine göre ısı   le karşı karşıya kalabilir.
        LPG NERELERDE KULLANILIR?           değeri yüksek ve verimli bir yakıttır.
        F Kimya sektörü                                                         LPG GAZ KAÇAĞI NASIL
        F Enerji santralleri                LPG TEHLİKELİ MİDİR?                TESPİT EDİLİR?
        F Rafineriler                       Normal şartlarda LPG renksiz ve ko-  Renksiz ve kokusuz olması sebebi ile
        F Petrokimya tesisleri              kusuzdur. Gaz kaçaklarının fark edil-  mutlaka teknik emniyet ekipmanları
        F Demir-çelik tesisleri             mesi amacıyla pek çok işletme tarafın-  kullanılmalıdır. Gaz algılama sistem-
        F Ambalaj üretim tesisleri          dan özel bileşikler ile kokulandırılır.   lerinden  alınacak  verim,  dedektörle-
        F Otomotiv fabrikaları              Son derece yanıcı patlayıcı bir gaz olan   rin tesiste doğru konumlandırılması
        F Gıda üretim tesisleri             LPG, havadan ağır olması sebebi ile sı-  ile doğru orantılıdır. LPG, havadan
        F Denizcilik sektörü                zıntı durumunda dibe çöker. Bir sızıntı   ağır olması sebebiyle dedektörler yere
        F Araçlarda alternatif yakıt olarak  olduğunda, görünmez halde ortamda   yakın alana konumlandırılmalıdır.
        Pek çok sektörde kullanılmaktadır.  tehlike yaratacak yoğunluğa ulaşabilir.   Alt patlama limitine (LEL) yaklaşınca
                                            İşletmelerde büyük can ve mal kaybına   uyarı alınmalıdır. Portatif ve sabit de-
        LPG HANGİ GAZLARI İÇERİR?           sebebiyet verebilir. LPG yanması so-  dektörler ile gaz sürekli kontrol altın-
        Ülkemizde kullanılan LPG, yüzde 30   nucunda ortaya çıkan karbonmonok-  da tutulmalı, exproof uyarı ekipman-
        propan ve yüzde 70 bütandan oluş-   sit  gazı  zehirlidir.  Solunduğunda ise   ları ile sistem desteklenmelidir.
        maktadır.                           ölümlere yol açabilir. Bu gazın bir di-
                                            ğer özelliği boğucu olmasıdır. Bulun-  LPG Dedektörleri
        Propan:                             duğu ortamda serbest hale geçmesiyle   LPG  gibi yanıcı gazların algılanma-
        Parafinlerin (alkanların) metan ve   havanın o ortamdan uzaklaşmasına   sında katalitik ve infrared sensörler
        etandan sonra gelen üçüncü üyesi    sebebiyet verir. Bu nedenle ortam ok-  kullanılır. Her iki teknolojinin de avan-
        olup, karbon ve hidrojenden meydana   sijen açısından fakir bir hal alır. Burada   tajlı ve dezavantajlı olduğu koşullar
        gelmiş renksiz bir gazdır.          yapılan solunum, oksijen yetersizliğin-  vardır.  Bu nedenle dedektörün  kul-


        46  ST Proses Otomasyonu Şubat 2024
   43   44   45   46   47   48   49   50   51   52   53