Page 60 - st-proses-otomasyonu-2024-kasim
P. 60
uygulama
ORC ısı geri kazanım sistemi için
özel imalat borulu eşanjör
Ekin Endüstriyel Borulu Eşanjör Satış Uzmanı Kuzey Er, müşteri talebine yönelik tasarlanan
özel imalat baca gazı eşanjörü ile sağlanan enerji geri kazanımı projesini anlattı.
Ekin Endüstriyel Borulu Eşanjör Satış
Uzmanı Kuzey Er
kin Endüstriyel, 132 kw ısıl kapasite ihtiyacına sa- mektedir. Borulu eşanjörde toplam olarak 950 kw değerinde
hip ORC sistemi için; Ø1300 çaplı borulu eşanjör bir ısıl iş gerçekleşmiştir. Borulu eşanjör TEMA standartla-
tasarlayarak 260 C° atık baca gazından enerji geri rına uygun olarak NEN tipinde imal edilmiştir. Gövde çapı
kazanımı sağladı. Eşanjörün kullanıldığı tesis 1300 mm ve toplam uzunluğu yaklaşık 5500 mm’dir. Baca
E Amerika Birleşik Devletleri merkezli olup elekt- gazı iç borulardan, termal yağ ise gövdeden geçmektedir.
rikli makina imalatında faaliyet gösteriyor. Tesiste ORC (Or- Baca gazı atık doğal gaz olduğundan ve buna bağlı yüksek
ganik Rankine Çevrimi) ile güç üretip türbinler aracılığı ile derecede korozif özellik taşıdığından iç akışkan temaslı tüm
bu güçten elektrik elde edilmektedir. ORC sisteminde ikincil noktalar paslanmaz malzemeden imal edilmiştir. Eşanjörün
akışkan 160 C° sıcaklığı sahip termal yağdır. Çevrim içerisin- geri kalan parçaları için karbon çelik malzeme tercih edilmiş-
de gerçekleşen ısı transferi nedeni ile termal yağın entalpisi tir. Gövde için malzeme standardı EN-10025, iç borular için
azalmakta ve sıcaklığı 125 °C düşmektedir. Bu aşamada yağı ise EN-10216 olarak işleme alınmıştır. Bu malzeme seçimi
tekrar ısıtıp çevrimi devam ettirebilmek için dış bir ısı kaynağı ile hem güvenilir hem de ekonomik bir son ürün elde edil-
ihtiyacı oluşmaktadır. Bu noktada ise borulu eşanjör devreye miştir. Borulu eşanjör ile ısı geri kazanımından sonra ısıtı-
giriyor. Proses akışkanları ve yüksek sıcaklıklar sebebi ile ısı lan termal yağ ORC bölümüne gönderilmiş ve proses kapalı
transfer aracı olarak borulu tip eşanjör uygun görülmüştür. çevrim olarak kombine şekilde çalışmaya başlamıştır. Boru-
lu eşanjör ile gerçekleşen 950 kw ısı geri kazanımı ile, ORC
TOPLAM 950 KW DEĞERİNDE ISIL İŞ GERÇEKLEŞTİ sisteminin 132 kw termal ihtiyacı tamamı ile sağlanmıştır.
Tesisin bir diğer bölümünde doğal gaz ile buhar üretimi ger-
çekleşmektedir. Bu bölümde doğalgaz işlenip ısısı ile buhar
üretildikten sonra 260°C sıcaklığa sahip baca gazı haline gel- Ekin Endüstriyel, 132 kw ısıl
mektedir. Bu dış kaynak sayesinde, termal enerji kazanımı kapasite ihtiyacına sahip ORC sistemi
sağlamak ve ısı geri kazanımı ile termal yağı tekrardan ka-
palı çevrim sıcaklığına ulaştırmak mümkündür. Baca gazı için; Ø1300 çaplı borulu eşanjör
260°C olarak eşanjör girmekte ve ısısını bırakarak 155°C tasarlayarak 260 C° atık baca gazından
sıcaklıkta eşanjörden çıkmaktadır. Diğer devreden ise ORC
sistemine ait termal yağ 125°C olarak girmekte ve 160°C ola- enerji geri kazanımı sağladı.
rak eşanjörden çıkarak sisteme (çevrimin başına) geri dön-
58 ST Proses Otomasyonu Kasım 2024