Page 77 - st-proses-otomasyonu-2022-kasım
P. 77

test - ölçüm




        yanı sıra hem voltajda hem akımlarda                                    oluşmadan önce müdahale edebilmek
        dengesizlik meydana gelebilir. Bu den-                                  de potansiyel güvenlik ve çevre olay-
        gesizlik genellikle, artan motor sıcak-                                 larına maruz kalma olasılığını azaltır.
        lıklarının ve yanmış bobinler gibi uzun                                 Güç kalitesi ve motor verileri statik
        vadeli aşınmaların ana nedenidir. Tek-                                  değildir. Koşullar değiştikçe ölçümler
        nisyenler, motorların girişinde üç fazlı                                de değişir. Motor arızaları, bir sanayi
        ölçümler kullanarak güç kalitesinin                                     anketine katılanların yüzde 75’i tara-
        genel durumunun belirlenmesi tek-                                       fından yılda 1 ile 5 gün arasında tesisin
        nisyenlere motor verimsizliğine neden                                   kapanmasının nedeni olarak tanım-
        olan başlıca problemleri daha rahat gi-                                 lanmıştır. Katılımcıların yüzde 90’ı ise
        derme konularında yardımcı olabilen                                     1 aydan daha kısa bir süre boyunca
        kapsamlı veriler elde ederler.                                          uyarı veren 50 hp hacmindeki motor-
                                                                                ların arıza verdiğini belirtmiştir (yüzde
                                                                                90’lık bu kesimin yüzde 36’sı bir gün-
        2. Torkun, genel performans ve verim-                                   den daha kısa bir süre boyunca uyarı
        lilik üzerindeki etkisi: Tork, bir motor                                aldığını belirtmiştir). Temel verileri
        tarafından üretilen tahrikli bir meka-                                  toplamak, kestirimci ya da önleyici ba-
        nik yüke aktarılan dönüş kuvveti mik-                                   kım programının ilk adımıdır. Motor-
        tarıdır. Hız ise bir motor şaftının dön-                                ların doğru temel değerleri ile başlayın
        düğü hız olarak tanımlanır.  Pound   oldukça büyüktür. Motorları mekanik   ve sonra da izleyen ölçümleri alıp eği-
        feet (lb ft) ya da Newton metre (Nm)   aşırı yük koşullarında çalıştırmak; ya-  limleri izleyin. Ölçümler, en iyi sonuç-
        cinsinden ölçülen bir motor torku, an-  taklar, yalıtım ve kuplajlar da dahil ol-  ları elde etmek için tutarlı ve yeniden
        lık mekanik performansı tanımlayan   mak üzere belirli motor bileşenlerinde   oluşturulabilir çalıştırma koşullarında
        en önemli tek kritik değişkendir. Gele-  verimliliği düşüren ve zamansız arıza-  yapılır. Benzer koşulların karşılaştırı-
        neksel mekanik torklar, mekanik sen-  lara yol açan gerilime neden olur.  labilmesi için günün aynı saatinde öl-
        sörlerle ölçülür. Fluke 438-II ise torku                                çüm yapılır. Bu tür bir yöntem, mate-
        ölçmek için motor değer plakası veri-  4. Sözün kısası, motor verimliliği   matiksel motor analizlerinin (tork, hız,
        leriyle birlikte elektrikli parametreleri   önemli  bir etkiye sahiptir: Endüstri,   mekanik güç, verimlilik) yanı sıra güç
        (anlık voltaj ve akım) kullanır. Torku   enerji tüketimini azaltmak ve motor   kalitesi verilerine (harmonikler, den-
        ölçmek; motor, yük ve hatta işlemin   verimliliğini artırmak için “yeşil” gi-  gesizlik, gerilim vb.) de uyarlanabilir.
        kendisinin sağlık durumunun doğ-    rişimler aracılığıyla her zamankinden   Yeni Fluke 438-II Güç Kalitesi ve Motor
        rudan anlaşılmasını sağlayabilir. Mo-  daha fazla çaba göstermektedir. Bazı   Analizörü, doğrudan bağlantılı motor-
        torun belirtilen özellik içindeki tork   ülkelerde bu yeşil girişimler kanun-  larda temel verileri bir araya getirmeyi
        seviyesinde çalışmasını sağlamak, za-  laşmaktadır. Son çalışmalardan birisi;   kolaylaştırır ve sistemin arıza süresini
        man içinde güvenilir çalışma sağlar ve   motorların, tüm endüstriyel elektriğin   iş akışına sokmak zorunda kalmadan
        bakım giderlerini düşürür.          yüzde 69’unu ve tüm global elektrik   mekanik arızalarla elektrik arızaları-
                                            tüketiminin yüzde 46’sını tükettiğini   nı  tespit  eder.  Değişken  hızlı  sürücü
                                            söylemektedir. Kötü çalışan ya da arı-  sistemleri  ile  desteklenen  motorların
        3. Motor gücü verileri ve beklenen   zalı motorları belirleyerek ve onları ta-  performansını ölçmek için sürücünün,
        performans: Motorlar, NEMA (Ulusal   mir ederek veya değiştirerek enerji tü-  40 - 70 Hz gerilim/frekans aralığında
        Elektrikli Cihaz Üreticileri Birliği) ve   ketimini ve verimliliği kontrol altında   ve 2,5 kHz - 20 kHz taşıyıcı aralığında,
        IEC (Uluslararası Elektroteknik Ko-  tutarsınız. Güç kalitesi ve motor anali-  gerilimle denetlenen bir sistem (VSI)
        misyonu) derecelendirme verilerine   zi, aşırı enerji tüketimi ve verimsizlik-  olması gerekir. Alet kemerinize elekt-
        göre sınıflandırılır. Bu derecelendirme-  leri tanımlayıp onaylamak için veriler   rikli  motorların elektrik  ve mekanik
        ler; derecelendirilmiş motor gücü, tam   sağlar.  Ayrıca aynı  analitik  veriler,   analizini ekleyerek tesisinizi açık ve
        yük akımı, motor hızı ve nominal tam   tamir ya da değiştirme üzerine iyileş-  çalışır durumda tutmanıza yardım et-
        yük verimliliği  gibi önemli elektrik   tirmeleri de doğrulayabilir. Ek olarak,   mesi için ihtiyaç duyduğunuz verilere
        ve mekanik parametreleri içerirler ve   motorların durumunu bilmek ve arıza   sahip olmanızı sağlayabilirsiniz.
        normal koşullar altında beklenen tüm
        motor performansının bir açıklamasını
        sağlarlar. Modern motor analiz araç-       Torku ölçmek; motor, yük ve hatta işlemin
        ları, karmaşık algoritmalar kullanarak
        gerçek yük koşulları altında motorla-        kendisinin sağlık durumunun doğrudan
        rın  performansının  anlaşılmasını  sağ-  anlaşılmasını sağlayabilir. Motorun belirtilen
        lamak için derecelendirilmiş değerlerle
        üç fazlı elektrik ölçümlerini karşılaştı-  özellik içindeki tork seviyesinde çalışmasını
        rabilirler. Bir motoru üreticinin sağla-  sağlamak, zaman içinde güvenilir çalışma sağlar
        mış olduğu teknik özellikler doğrul-
        tusunda kullanmak ve bu özelliklere                 ve bakım giderlerini düşürür.
        uymadan çalıştırmak arasındaki fark


                                                                                    ST Proses Otomasyonu Kasım 2022  75
   72   73   74   75   76   77   78   79   80   81   82