Page 47 - st-peyzaj-havuz-2023-nisan
P. 47
nik ve kimyasal özellikleri hakkında lanan statik proje ile binanın temeli, hissedilmesini önleyen deprem ko-
ayrıntılı bilgi sahibi olunmalı. İnce- taşıyıcıları, kolon ve duvarları, pen- ruma yöntemi olarak tanımlanabilir.
lemeler sonucunda çakıllı zemin, cereleri, otoparkı yani tüm birimle- Sismik taban izolatörleri sayesinde
kumlu zemin, killi zemin gibi zemin rinin zemine ve yüke uygun olarak deprem nedeniyle açığa çıkan sarsıntı
tiplerinden hangisi tespit edilmişse belirlenmelidir. İdeal bir projede ön ve enerji absorbe edilir, yapıya binen
buna uygun temel işlemi yapılmalı. tasarımın ardından mimari yapım yük azaltılır. Uygun kolon ve per-
Özellikle kumlu zeminlerde sarsıntı aşamaları belirlenerek oluşturulacak delerin altına yerleştirilerek yapının
anında oturma ve sıvılaşma yaşana- mimari plana gerçek boyutlarına zemin ile bağlantısını keser ve yıkıcı
bileceği için özel işlemler uygulan- göre işlenir. Temel sisteminden baş- etkiyi ortadan kaldırır. Zemin etüdü,
ması gerekir. Sarsıntı nedeniyle olu- lanarak tüm taşıyıcı birimler de bu statik proje ve uygun temelin ardın-
şan basınç ile suyun toprağa doyması doğrultuda belirlenir. dan yapılması gereken ise yapının
ve yüzeye çıkması olarak özetlene- Yerel yönetimlerin bölgelere göre taşıyıcı unsurlarının projeye uygun
bilecek sıvılaşma, zayıf ya da yanlış hazırladıkları raporlar ve statik ra- şekilde yapılmasıdır. Güncel deprem
temelli yapıların savrulma ve gömül- porları doğrultusunda zeminden ça- yönetmeliği ile belirlenmiş demir
me oranını artıracağı için depremin tıya planlama yapıldıktan sonra en ve betonun kullanılması, burada en
ortaya çıkaracağı zararı kat kat fazla önemli aşama, temel işlemidir. Ya- önemli nokta. Taşıyıcı elemanların
artırma kapasitesine sahiptir. Sıvı- pının etrafındaki su kuyuları, yeraltı beton dökümü sırasında mutlaka ilgili
laşmayı önlemek için zeminde yük- kaynakları, zeminin yapısı, tabakala- beton sınıfı ve beton vibratörü kulla-
sek dayanımlı kolonlar uygulanarak rın derinliği göz önünde bulunduru- nılmalı, demir kalitesi ve yoğunluğu
kayma ve gerilmeler azaltılabilir, taş larak temel kazıkları yeterli derinliğe her aşamada denetlenmelidir.
kolon uygulaması ile zeminde sıvı- kadar indirilmeli ve üzerine temel Bununla birlikte perde beton duvarlar
laşmanın önüne geçilebilir, çimento inşa edilmelidir. Ayrıca ülkemiz bir ile deprem kuvvetine karşı yapının
enjeksiyonu ile zemin dayanıklılığı deprem bölgesi olduğu için temel- direnci artırılmalı, projede gerekli
artırılabilir. Ayrıca kazık temel uygu- de sarsıntının etkilerini hafifletecek görülmüşse çapraz destekler ile bina
laması ve sıkıştırma işlemiyle de hem teknolojilerden de mutlaka faydala- çapraz dalgalara karşı güçlendiril-
zemin iyileştirilebilir hem de binanın nılmalıdır. Bunun en önemli örnek- melidir. Bunlara ek olarak çeşitli
temellerinin daha dayanıklı zemine lerinden biri, sismik izolatördür. polimerlerden yapılan fiber takviyeli
dayanması sağlanabilir. Kısacası bir kaplama malzemeleri ve 3D baskı ile
inşa projesinin en önemli aşaması ZEMİN İLE YAPI ARASINDAKİ kenetlenebilir şekilde üretilecek yapı
olan zemin etüdü ile yeraltı tabaka- BAĞI KESMEK malzemeleri gibi yenilikçi inşaat çö-
larının durumu ve derinliği, yeraltı Genellikle kauçuk ve çelik plakalar- zümlerine de yer verilmeli. Kısacası
sularının derinliği, jeolojik yapı gibi dan oluşan sismik izolatörler, yapı depreme dayanıklı bina inşa etmek
hayati veriler elde edilir. Yapılması ile temel yani zemin arasındaki şok için zemini iyi analiz etmek, doğaya
gereken ise geoteknik (jeoteknik) ra- dalgalarını ya da sismik titreşimler meydan okumadan gereklilikleri yeri-
porda yer alan veriler ışığında depre- karşısında esneklik sağlayan, enerji ne getirmek, modern tekniklerden ve
me dayanıklı proje hazırlamaktır. sönümleyerek titreşimlerin yapının yenilikçi çözümlerden istifade ederek
İnşaat mühendisleri tarafından hazır- üst kısmı tarafından şiddetli şekilde yanlışlardan kaçınmak gerekir.
ST PEYZAJ - HAVUZ & GÖLGELENDİRME SİSTEMLERİ NİSAN 2023 45