Page 82 - st-otomasyon-2025-ocak

OTOMASYON ÜRÜN VE UYGULAMALARI

MÜHENDİSLİK UYGULAMALARI

nında önemli bir yere sahiptir. Metasezgi-
sel algoritmalar, endüstride ve mühendis-
lik tasarımlarında kompleks problemlerin
çözümünde giderek daha fazla önem ka-
zanmaktadır. Geleneksel yöntemlerle çö-
zülemeyen veya çözümü çok zaman alan
problemlere, metasezgisel yaklaşımlar es-
neklik ve etkinlik sunar. Özellikle optimi-
zasyon gerektiren karmaşık sistemlerde, bu
algoritmalar geniş bir çözüm uzayını hızlı
bir şekilde tarayarak uygun sonuçlar elde
edilmesini sağlar.

3. SONUÇ
Metasezgisel algoritmalar, tasarım süreç-
lerinde maliyetin düşürülmesi, performan-
sın artırılması ve süreçlerin hızlandırılma-
sında önemli katkılar sunar. Ayrıca, bu
yöntemler çok sayıda kısıt ve değişkenin
olduğu sistemlerde, geleneksel yöntemle-
rin aksine, çoklu çözümler sunarak tasarım
kararlarına çeşitlilik ve farkındalık kat-
maktadır. Bu özellikleriyle metasezgisel
algoritmalar, mühendislik disiplinlerinde
yenilikçi ve rekabetçi çözümler geliş-
Şekil 3. Metasezgisel yöntemlerin arama çözüm sayısına göre sınıflandırılması tirmek için vazgeçilmez bir araç haline
gelmiştir. Sonuç olarak endüstriyel uy-
gulamalarda ve mühendislik tasarımında,
çözüme dayalı veya çok çözümlü yöntem- yöntemlerin sınıflama tablosu Şekil 3.’de optimizasyonda metasezgisel yöntemlerin
ler olarak ayrıştırılabilir.[2] Metasezgisel gösterilmektedir ve uygulanabilirlik ala- önemi daha fazla artmaktadır.

KAYNAKLAR
[1] Y. Çelik, İ. Yıldız, ve A. T. Karadeniz, “Son Üç Yılda Geliştirilen Metasezgisel Algoritmalar Hakkında Kısa Bir İnceleme”, Avrupa
Bilim ve Teknoloji Dergisi, ss. 463-477, Eki. 2019, doi: 10.31590/EJOSAT.638431.
[2] A. Onan, “Metasezgisel Yöntemler ve Uygulama Alanları”, Journal of Cukurova University Faculty of Economics and Administ-
rative Sciences, c. 17, sy 2, ss. 113-128, Ara. 2013, Erişim: 17 Kasım 2024. [Çevrimiçi]. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/
cuiibfd/issue/4144/54418
[3] R. Kommadath, D. Maharana, ve P. Kotecha, “A metaheuristic-based efficient strategy for multi-unit production planning with
unique process constraints”, Appl Soft Comput, c. 134, s. 109871, Şub. 2023, doi: 10.1016/J.ASOC.2022.109871.
[4] P. Coelho ve C. Silva, “Parallel Metaheuristics for Shop Scheduling: enabling Industry 4.0”, Procedia Comput Sci, c. 180, ss. 778-
786, Oca. 2021, doi: 10.1016/J.PROCS.2021.01.328.
[5] D. Balderas, A. Ortiz, E. Méndez, P. Ponce, ve A. Molina, “Empowering Digital Twin for Industry 4.0 using metaheuristic opti-
mization algorithms: case study PCB drilling optimization”, International Journal of Advanced Manufacturing Technology, c. 113, sy
5-6, ss. 1295-1306, Mar. 2021, doi: 10.1007/S00170-021-06649-8/FIGURES/12.
[6] Ö. Sevim ve M. Sönmez, “Geliştirilmiş Yapay Arı Koloni Algoritması İle kafes ve Düzlemsel Çelik Yapıların Optimum Tasarımı”,
Nigde Omer Halisdemir University Journal of Engineering Sciences, c. 3, sy 2, ss. 38-51, Tem. 2016, doi: 10.28948/NGUMUH.239368.
[7] T. Doğruer, “DC Motorun Hız Kontrolü İçin Kesir Dereceli PID Kontrolör Tasarımı ve Dayanıklılık Analizi”, Adıyaman Üniver-
sitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, c. 10, sy 19, ss. 15-28, Nis. 2023, doi: 10.54365/ADYUMBD.1152949.
[8] M. T. ÖZDEMİR, M. M. KARACA, ve A. T. KARAŞAHİN, “Ters Sarkaç Sistemi İçin LQR Kontrolcü Tasarımında Genetik
Algoritma Optimizasyonu”, European Journal of Science and Technology, ss. 163-171, Kas. 2020, doi: 10.31590/EJOSAT.820337.
[9] A. Gürel ve E. Zerdali, “Metaheuristic optimization of predictive torque control for induction motor control”, Nigde Omer Halisde-
mir University Journal of Engineering Sciences, c. 11, sy 1, ss. 55-61, Oca. 2022, doi: 10.28948/NGUMUH.969734.
[10] Beauregard, Y., Thomson, V., & Bhuiyan, N. (2008). Lean engineering logistics: Load leveling of design jobs with capacity con-
siderations. (https://doi.org/10.5589/Q08-006)
[11] Chen, C.-J., & Young, C. (2004). Integrate topology/shape/size optimization into upfront automotive component design. In 34th
AIAA Fluid Dynamics Conference and Exhibit.(https://doi.org/10.2514/6.2004-4594)

80 | ST OTOMASYON OCAK 2025