Page 98 - st-otomasyon-2018-haziran
P. 98
OTOMASYON ÜRÜN VE UYGULAMALARI
AYRAÇ I OTOMATİK VERİ TOPLAMA SİSTEMLERİ
AB’nin İyi Üretim Uygulamaları yönerge- Özellikle ürünün kendisinin, yapılma ama-
si, kayıtların güvenilir ve güvenli olmasına Veriler, ürün hattı cını, depolanma veya nakledilme biçimini
dair benzer standartlar koyar. yöneten bilgi ve kurallarla nasıl doğrudan
Kritik olmayan uygulamalarda bile geçi- ve makina sayısı ne bağlantılı olduğunu ve bu şekilde, ürünün
ci veri toplama sistemleri, atlamalara ve bu operasyonları desteklemesini veya et-
hatalara açıktır. Aynı zamanda, verilerin olursa olsun her türlü kilemesini sağladığını vurgulamıştır. Bu
geleneksel yöntemlerle toplanması en iyi durumda toplanır. vizyonu gerçeğe dönüştürmek için kontro-
ihtimalle bile genellikle güvenilir değildir. lör donanımının, kurumsal düzeydeki tüm
Bir ilaç uygulamasındaki optik karakter ta- Bu da verimliliği ve sistemlerin belkemiğini oluşturan verita-
nıma (OCR) veya doğrulama (OCV) örne- kaliteyi artırmanıza banlarıyla aynı ağlarla doğrudan haberleşe-
ğini ele alalım. Omron’un FH uygulaması bilmesi gerekir. Su ana kadar gördüğümüz
gibi modern bir görüntü sistemi, bir ürünü yardımcı olur. Omron’un gibi, ek donanım modülleri veya SCADA
her 30 ms’de bir (veya buna yakın bir de- aracı yazılımı bunu mümkün hale getirmiş-
ğer) isleme yeteneğine sahiptir. Ancak bu NJ kontrolörü, tir ancak aynı zamanda sürece darboğazlar
yetenek, sistemin incelenen verileri harici ayrı bir bilgisayar da katmış ve veri alışverişinin gerçek za-
olarak depolanan referans verilerle karşılaş- manlı yönü kaybedilmiştir. Bu ara düzeyin
tıracağı, bunları güvenli bir şekilde kayda olmadan doğrudan haberleşmelere eklenmesi, bakım ve sistem
alacağı ve gerekirse bunlara anında erişim güncellemeleri ile ilgili gereklilikler ve vi-
sağlayacağı beklentisine dayanmaktadır. Bu veritabanlarına rüslere sürekli maruz kalma durumu ile bir
da, verilerin harici bellek veya çıkarılabilir erişebilir. Fonksiyon risk unsuru da doğurmaktadır.
ortam kartı gibi geçici alanlara depolandı- Yalnızca SCADA’nın değil, PLC’nin de
ğı geleneksel bir PLC tabanlı veri toplama blokları, makina “öldüğü” söylenmektedir. Bazı kişiler bu
yönteminde sorunlar yaratır. Normalde bu mühendislerinizin açıklamaları ve “Endüstri 4.0”ın uygulama-
veriler genellikle “aracı” olarak bir SCADA ya konmasına dair haberleri aynı düzeyde
(denetim kontrolü ve veri toplama) paketi veritabanı bağlantısını şüphecilikle karşılayabilir. Ancak pek çok
kullanılarak, ağ sunucusu veya veritabanı şekilde bu, gerekliliğin yeniliklerin kaynağı
gibi harici bir depolama konumuna periyo- kolayca kurmalarını olduğuna dair açık bir örnektir: Endüstrinin
dik olarak “aktarılır” veya bunlar tarafından sağlar. talepleri bu “eski” teknolojilerin yetenekle-
ayıklanır. Bu yöntemle gerçek zamanlı ele- rini basitçe geride bırakıyor. Performansla-
manlar ve geçmişe yönelik olarak depola- rının ve programlanabilirlik özelliklerinin
nan veriler arasında arama yapma veya bun- yıllar içinde geliştiği göz önüne alındığın-
ları anında geri çağırma yeteneği kaybolur. Planlaması (MRP) veya Üretim Yürütme da, PLC’leri bir toplayıcı parçası olarak
Peki, geleneksel SCADA aracı yazılımı Sistemleri (MES) bağlandığında, “Endüstri kabul etmek pek çok kişiye garip gelebilir.
yetersiz kalıyorsa bunun çözümü nedir? 4.0” vizyonunun gerçekleşmeye başladığını Ancak, bir PLC dâhilindeki farklı modüller
Bunun yanıtı kurumsal düzeyde ilişkisel görebiliriz. Sonuç olarak bu, üreticinin ken- ve kontrolörler tek bir düzeyde tam enteg-
veritabanları ile doğrudan ve iki yönlü bu di müşterilerini ve is ortaklarını yalnızca re olmasına rağmen kontrol, herhangi bir
diyaloga izin veren çok daha hızlı haber- yerel olarak değil, küresel olarak da üretim hattın en yüksek operasyon verimi düze-
leşmelerle (burada milisaniyenin de altında sürecine entegre etmesi anlamına gelir. yinde tam senkronize olmazsa haberleşme
kalan hızlardan söz ediyoruz), yerel kontrol Bu, otomasyon bileşeni üreticilerinin pazar- hızlarının çok az önemi olur. SCADA’nın
sistemlerinin kombinasyonunda yatar. lama departmanları tarafından hayal edilen kullanımının ötesinde düşünmek, zihniyette
bir şey değildir. Birmingham’da düzenle- benzer bir farklılık yaratılmasını ve çalışma
ENDÜSTRİ 4.0 nen son İşleme ve Paketleme Makinaları standartlarının yeniden tanımlanması içerir.
Basında geleceğe yönelik, tamamen bir- Birliği (PPMA) Gösterisinde, Cambridge Uygulamada bu, son kullanıcı BT depart-
biriyle bağlı bir endüstriyel dünya olan ve Üniversitesi’nden Prof. Duncan McFarla- manlarının, üretim katındaki ekipmanların
tüm bileşenlerin yalnızca birbirlerinin “far- ne tam da bu konudan söz etti. McFarlane, aracı yazılım kullanmadan kurumsal dü-
kında” olmakla kalmayıp, aynı zamanda “yerelleştirilmiş zekânın” ve üretim süreç- zeydeki sistemlere doğrudan erişimlerinin
gerçek zamanlı olarak iletişim de kurdukla- lerinin “özelleştirilmesinin”, müşterinin, olmasını sağlamak için mühendislik depart-
rı “Endüstri 4.0” hakkında çok şey yazıldı. siparişin yerine getirilmesi ile ilgili yönleri manlarıyla daha yakın iliski içinde çalışmak
Aslında bu gelecek hâlihazırda yavaşça ger- nasıl doğrudan biçimlendirebilmesini ve di- zorunda kalacakları anlamına gelir.
çeğe dönüşüyor. EtherCAT gibi Ethernet namik olarak değiştirebilmesini sağladığını Gerçek zamanlı veri alışverişine izin veren
tabanlı ağlar, sensörlerden robotlara kadar vurgulamıştır. Bu, örneğin otomotiv sektö- çözümler halihazırda mevcuttur. Microsoft
bir otomasyon sisteminin tüm bölümlerinin ründe görülen yüksek değerli mühendislik SQL, Oracle, MySQL, IBM DB2 ve Fire-
geçmişte hayal bile edilemeyen hızlarda alanında ilgi gören bir felsefe olmasına bird gibi ilişkisel veritabanları ile program-
bilgi alışverişi yapabilmesini sağlıyor. Bu rağmen, tüm entegre işletmelerin ve tedarik lama gerektirmeyen “sihirbaz” bağlantılar
da kontrolöre üretim bilgilerinin tüm ayrın- zincirlerinin bir şeyler öğrenebileceği bir sayesinde Omron’un NJ501-1_20 makina
tılarına anında erişim sağlıyor. Bu kontro- yaklaşımdır. Prof. McFarlane, bu felsefenin otomasyon kontrolörünün CPU’larına bu
lör kurumsal düzeye de (örneğin Kurumsal ürüne daha fazla zeka eklenmesini gerektir- düzeyde bir işlevsellik dâhil edilmiştir.
Kaynak Planlaması (ERP), Üretim Kaynak diğine dikkat çekmiştir. Böylece önceden yazılmış olan işlev blok-
94 | ST OTOMASYON HAZİRAN 2018