Page 44 - st-insaat-malzeme-2021-haziran
P. 44
TASARIM USTALARI l AYKUT KARAMAN
üm dünyayı etkisi altına kentsel dokudaki donatılar, açık insanları bahçeli, tek veya iki katlı, bi-
alarak bireysel ve sosyal alanlar, yeşil doku, ulaşım koridorları tişik nizam ön ve arka bahçesi olan
yaşam kalıplarını hemen analizi ve kentsel tasarım projesi ile konut kümelerinde yaşamaya yön-
her alanda değiştiren mahalle olanaklarını senaryolar ba- lendirmiş, büyük kentten kırsal alana
T Covid19 pandemisi, zında test etmek gerektiğini vurgu- ve kıyı yerleşmelerine göçe neden
toplum hayatı, konut ve mekân ladı. “Yapılacak kentsel tasarım ça- olmuştur. Bu nüfus hareketlerinin
kurgularını da yeniden tanımlama lışmalarında mahalle olgusunu esas denetimli ve planlı yönlendirilmesi
gereğini ortaya çıkardı. Kentsel yer- alarak yola çıkılmalıdır” diyen Kara- gerekir. Kendiliğinden ve plansız olu-
leşim alanlarının sürdürülebilir ve man, “Tüm donatıları bünyesinde şumlar doğa tahribatına yol açabilir.
insan odaklı düzenlenmesi hedefiy- taşıyan mahalleler saptanıp, donatı- Göç hareketleri, sosyal ve mekânsal
le geliştirilen yeni teori ve modeller, lar referanslı mesafeler ve senaryolar ayrışmaya, sosyal kümelenmeye ve
pandemi sonrası dünyada toplum- kurgulanmalıdır. Mahallelerin aktivi- çelişkilere neden olabilir. 15 Dakika-
sal yaşam için daha çok insan mer- te bölgelerini saptayıp oradan konut, lık kent konsepti, kentsel dönüşüm
kezli bir mimariyi öne çıkarıyor. okul, sağlık, alışveriş, sosyal aktivite, ve yenileme projelerinin mahalle kur-
eğlence ve dinlence alanları seyreltil- gusu için kuramsal altlığını oluştur-
“MAHALLE OLGUSU ESAS miş olarak 15 dakika referanslı ilişki- mada referans alınabilir.”
ALINMALI” lendirilebilir” şeklinde konuştu. Kentlerin küresel ulusal, bölgesel ve
Altınbaş Üniversitesi MDBF Mimar- yerel ölçekte planlamalarına ilişkin
lık Bölümü Öğr. Üy. Prof. Dr. Aykut “PİLOT ALANDA UYGULAMA yeni politikalar, yöntemler ve yeni
Karaman, Paris Sorbonne Üniversite- SÜRECİNE GİRİLEBİLİR” bakış açılarına ihtiyaç olduğunu söy-
si’nden Profesör Carlos Moreno’nun Pandemi referansının kent planlama leyen Karaman, “Bu ihtiyaç pandemi
önerdiği, ‘15 Dakikalık Kent Modeli’ ve tasarımlarının kuramsal içeriklerini döneminde daha derinden hissedili-
ile kentin mekânsal ve sosyal yaşamı- ve teknik dilini değiştireceğini vur- yor. Kentlerin gelişmesini dayanıklı
nın yeniden kurgulanmasına yönelik gulayan Karaman, şunları söyledi: ve sosyal bir olgu olarak nasıl bir
yeni bir yaklaşımı ortaya koyduğunu “Pandemi koşullarında konut ve ya- planlama ve tasarımla yönlendirme-
söyledi. Kent insanının kent yaşamı- kın çevresi, konut içi alanların steril, liyiz ki herkes tüm olanaklardan, kül-
nın sürdürülebilir ve konforlu olma- korunaklı kullanımı için belediyenin türel, ekolojik çeşitlilikten, yaşanası
sı için ev, iş, sosyalleşme, kültürel mahalle birimleri özelinde mekân- çevrelerden yaralanabilsin , yaşadık-
gereksinme gibi temel ihtiyaçlara sal kurgu çalışmaları başlatılabilir ve ları çevrenin her düzeyde biçimlenme
15 dakikalık bir zaman diliminde seçilen bir pilot alanda uygulama ve oluşumunda katkıları olabilsin ve
erişimini sağlayacak mekânsal kur- sürecine girilebilir. Pandemi nede- sürdürülebilir bir kentsel yaşam için
gulamaya yönelik çalışmaları Paris niyle büyük şehirlerde temel kentsel yeni fikirlerin ve modellerin gelişmesi
Belediyesinin başlattığını söyleyen ihtiyaçlara ulaşım ve erişim zorluğu, sağlanabilsin” ifadelerini kullandı.
Karaman, bu anlamda ilk örneklerin
20.yy başlarında Bahçehir modeli ile
Londra’da, Radburn yerleşmesi ile
Amerika’da uygulandığını söyledi.
Karaman, ihtiyaç duyulan kent- “Pandemi koşullarında konut ve yakın çevresi, konut içi alanların steril,
sel donatılara 5 dakikalık yürüme korunaklı kullanımı için belediyenin mahalle birimleri özelinde mekânsal
mesafesiyle sınırları tanımlanan bu kurgu çalışmaları başlatılabilir ve seçilen bir pilot alanda uygulama süreci-
yerleşmelerin doğaya ve çevreye ne girilebilir. Pandemi nedeniyle büyük şehirlerde temel kentsel ihtiyaçlara
saygılı, yaya odaklı, yeşil alanlarla ulaşım ve erişim zorluğu, insanları bahçeli, tek veya iki katlı, bitişik nizam
bütünleşik ve günümüz arayışlarının ön ve arka bahçesi olan konut kümelerinde yaşamaya yönlendirmiş, büyük
referans alındığı ilk başarılı örnek- kentten kırsal alana ve kıyı yerleşmelerine göçe neden olmuştur. Bu nüfus
ler olduğunu belirtti. Karaman, bu hareketlerinin denetimli ve planlı yönlendirilmesi gerekir. Kendiliğinden ve
yaklaşımların yeni oluşacak banliyö plansız oluşumlar doğa tahribatına yol açabilir. Göç hareketleri, sosyal ve
yerleşmelerinde kolaylıkla uygulana- mekânsal ayrışmaya, sosyal kümelenmeye ve çelişkilere neden olabilir. 15
bileceğini ancak yerleşik kent doku- Dakikalık kent konsepti, kentsel dönüşüm ve yenileme projelerinin mahalle
su içinde kurgulanabilmesi için ayrın- kurgusu için kuramsal altlığını oluşturmada referans alınabilir.” ¡
tılı bir planlama çalışması ve mevcut
42 ST İnşaat-Malzeme HAZİRAN 2021