Page 59 - st-enerjisini-ureten-fabrikalar-2025-ocak
P. 59

TEKNİK MAKALE I YAPAY ZEKA




          (K-Nearest Neighbor, K-NN), Destek
          Vektör  Makinaları  (Support  Vector  Ma-
          chine, SVM), Derin Sinir Ağları (Deep
          Neural Networks, DNN) ve Rastgele Or-
          man (Random Forest) algoritmaları, yedi
          farklı istatistiksel ve elektriksel özellik
          seti kullanılarak beş veri kümesi üzerin-
          de değerlendirilmiştir [3]. Diğer bir  ça-
          lışmada ise, enerji ayrıştırma görevi için
          WaveNet modellerinin uygulanmasını
          araştırılmıştır. 20 haneden 2 yıl boyunca
          toplanan gerçek dünya enerji veri setine
          dayanarak, WaveNet modellerinin ener-
          ji ayrıştırma için literatürde önerilen en
          son derin öğrenme yöntemlerinden hem
          hata ölçümleri hem de hesaplama mali-
          yeti açısından daha iyi performans gös-
          terdiği ifade edilmiştir [4]. Müdahalesiz
          Yük İzleme, elektrikli cihazların şebeke
          üzerinden izlenmesi, tespit edilmesi ve
          özelliklerine göre sınıflandırılmasını he-  Ölçüm: Bu işlem sırasında bulaşık ma-  kullanılabilmesi adına kategorik veriden
          defler. Bu yöntem üzerine hibrit algorit-  kinası, çamaşır makinası, buzdolabı,   sayısal veriye dönüştürme yapılmıştır.
          ma kullanımının başarıyı artırdığına dair   ütü, fırın, elektrikli süpürge ve TV olmak   Bununla birlikte girdi olarak kullanılacak
          çıktılara [5] çalışmasında yer verilmiştir.  üzere toplam 7 cihaz aktif olarak aralık-  özellikler için de ölçeklendirme/standar-
          Bu çalışmada, makina öğrenimi ve de-  larla kullanılmıştır. Voltaj, akım ve güç   dizasyon yapılmıştır.
          rin öğrenme algoritmaları kullanılarak,   bilgileri gibi 15 özelliği içeren 1326 adet
          enerji analizörü ile toplanan veri setine   ölçüm kaydedilmiştir. Ölçüm süresince   Model:  Yapay  Zekâ  açısından,  dokuz
          dayanarak elektrik yüklerinin tahmin   ortaya çıkan güç tüketiminin değişimi   makina öğrenimi algoritması kullanıl-
          edilmesi amaçlanmıştır. Burada bahsi   Şekil 2’de gösterilmiştir.     mıştır. Bunlar K-En Yakın Komşu, Ada-
          geçen senaryo, çoklu etiketli sınıflan-                               Boost, Rastgele Orman, Karar Ağacı
          dırma olarak değerlendirilmektedir. Bu   Ön İşleme:  Toplanan veriler  incelene-  (Decision Tree), Çok Katmanlı Algılayıcı
          bildirinin geri kalanı şu şekilde düzen-  rek  bir  ön  işleme  tabi  tutulmuştur.  Veri   (Multilayer Perceptron, MLP), Destek
          lenmiştir. İkinci bölüm yöntem hakkında   kümesinde hiçbir cihazın etkin olmadığı   Vektör Sınıflandırıcısı (Support Vector
          detayları vermektedir. Üçüncü bölüm   gözüken/işaretlenen boş satırlar veri kü-  Classifier, SVC), Lojistik Regresyon,
          ise bulgulaya yer vermektedir. Son bö-  mesinden kaldırılmıştır. “Hedef” sütunu-  Ridge ve Stokastik Gradyan İnişi (Sto-
          lümde ise tartışma ve sonuçlar üzerine   nun yapay zekâ algoritmaları tarafından   chastic Gradient Descent, SGD). Veri
          yorumlamalar yapılmıştır.                                             seti sırasıyla yüzde 80 ve yüzde 20 ol-
                                                                                mak üzere Eğitim ve Test kümelerine
          YÖNTEM                                                                ayrılmıştır. Bununla birlikte Grid Search
          Bu çalışmada önerilen metodoloji, yapay                               mekanizması, K-Fold çapraz doğrula-
          zekâ (makina öğrenmesi ve derin öğren-                                ma gibi yöntemler de hiper parametre
          me) algoritmalarının bir hane halkından                               optimizasyonu için kullanılmıştır. Algorit-
          toplanan gerçek bir veri seti üzerinde                                maları performanslarına göre değerlen-
          çok etiketli sınıflandırma problemi olarak                            dirmek için doğruluk metriği seçilmiştir.
          uygulanmasından oluşmaktadır.
                                                                                BULGULAR
          Veri Seti: Veri toplanması için Fluke                                 Önerilen metodoloji, hem Google Co-
          marka üç fazlı bir güç analizörü kullanıl-                            laboratory [7] hem de lokal bilgisayar
          mıştır. Fluke 435 güç kalitesi analizörleri,                          kaynakları kullanılarak test edilmiştir.
          güç kalitesi ölçümleri için profesyonel ve                            Veri setinin işlenmesinde ve yapay zekâ
          hassas cihazlardır [6]. Yaklaşık 25 daki-                             modellerinin kullanılmasında Python
          kalık bir ölçüm gerçekleştirilmiştir. Bahsi                           programlama dili ve ilgili kütüphaneleri
          geçen ölçüm cihazına dair bir görsel Şe-                              kullanılmıştır. Performans sonuçları ile
          kil 1’de yer almaktadır.                 Şekil 1: Enerji Ölçüm Cihazı  ilgili karşılaştırma ve grafik Şekil 3’te gö-


                                                                          ST ENERJİSİNİ ÜRETEN FABRİKALAR I Ocak 2025 57
   54   55   56   57   58   59   60   61   62   63   64