Page 26 - st-enerjisini-ureten-fabrikalar-2024-ocak

ENERJİ PİYASALARI I HABER

DENİZ ÜSTÜ RÜZGAR ğında, teknolojiye ve bölgeye özgü bir
PROJELERİNDE MALİYETLER ihale yaklaşımının seçilmesi önemli. Bu
ARTIYOR tercih, farklı rüzgar türbin teknolojilerine
Çalışmada, son yıllarda küresel ölçek- ve bölgelere uygun projelerin teşvik edil-
teki deniz üstü rüzgar projeleri analiz mesine yardımcı olabilir.
edildiğinde, ilk yatırım maliyetlerinde Önemli bir başka öneri ise yerli aksam
(CAPEX) yüzde 10 ila yüzde 30 artış gereksinimleri. Türkiye’nin yerel en-
yaşandığı da belirtiliyor. Bu artış, mali- düstrilerini desteklemek amacıyla yerli
yet enflasyonu, tedarik zinciri ve emtia aksam gereksinimlerinin belirlenebile-
fiyat dengesizliği sorunlarından kaynak- ceği ancak bunun finansman maliyetini
lanıyor. Artan CAPEX, deniz üstü rüzgar artıracağından yatırım tutarını yukarıya
enerjisi projesi yatırımcılarının inşaata çekebileceği belirtiliyor. Halihazırda ka-
başlamasını ve projenin hayata geçiril- rasal rüzgar projelerindeki başarı, deniz
mesini geciktiriyor. üstü projeleri için de umut vaat ediyor,
Westwood Global Energy Group tarafın- fakat farklı teknoloji gereksinimleri ve
dan deniz üstü rüzgar enerjisi özelinde yabancı yatırımcının Türkiye’ye çekil-
gerçekleştirilen bir anket, önümüzdeki mesi kapsamında bu kriterin içeriği iyi
10 yılda enflasyonun deniz üstü rüzgar analiz edilmeli. Yerli aksam zorunluluğu
endüstrisi ilk yatırım maliyetlerinde yak- getirilmesi halinde, ilk aşamada zorun-
laşık 280 milyar ABD doları düzeyinde lu yerli aksam oranı, yatırımcıların ECA
ek bir artışa neden olacağını öngörüyor. kredisi kullanabilmesine olanak tanımalı
Yatırımcının ilgisini çekmek ve gelecekte ve ekipman üreticilerini Türkiye’ye çeke-
hayata geçirilecek projelerin gecikme bilmek için yeterli miktarda kapasite, ön-
riskini ortadan kaldırmak için dövize dinamiklerin dikkate alınması gerekiyor. ceden belirlenen bir takvim kapsamında
bağlı satın alma garantisinin enflasyon Raporda, Türkiye’de deniz üstü rüzgar düzenli olarak tahsis edilmeli.
ve emtia fiyatları gidişatlarına göre gün- enerjisi yarışma mekanizması tartış- Diğer öneriler ise şöyle:
cellenmesi gerekiyor. Maliyetlerdeki artı- malarına katkı sağlayabilecek 13 temel • Proje başvurularında teknik ve finan-
şın elektrik satın alma garantisine yan- öneri getiriliyor: sal yeterlilik kriterlerinin belirlenmesi
sıtılması, projelerin zamanında devreye İlk olarak, ihaleye konu alanlarda ger- gerekir.
alınması için önem taşıyor. çekçi teklifler verilebilmesi için gereken • Şebekeye erişimin kamu tarafından
kapsamlı met-ocean analizleri ve deniz sağlanması önemli, ancak teknik ve
YEKA DENİZ ÜSTÜ RÜZGAR tabanı ölçümleri ile idari ve çevresel de- finansal yeterlilik kriterlerini sağlamak
YARIŞMALARI İÇİN ÖNERİLER ğerlendirmelerin kamu tarafından sağ- koşuluyla yatırımcı tarafından da ya-
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Ulu- lanması öneriliyor. pılabilir.
sal Enerji Planı’nda 2035 yılı için 5 GW Raporda ayrıca projelerin, çevresel ve • Hedeflenen deniz üstü rüzgar enerjisi
deniz üstü rüzgar enerjisi kurulu güç he- sosyal uyum gereksinimlerini karşıla- kapasitesi için bir ihale takvimi belir-
defi koydu. Geçtiğimiz ağustos ayında yacak şekilde tasarlanması ve uygu- lenmeli.
ise deniz üstü rüzgar enerjisi için aday lanmasının altı çiziliyor. Yabancı finans • Teklif süresi proje geliştiricilerin hazır-
YEKA’lar belirlendi. Bandırma açıkların- kuruluşları ve ihracat kredi ajanslarının lıklarını tamamlayabilmesi için yeterli
da 1.111 km2, Bozcaada açıklarında en çok dikkat ettikleri konuların başında olmalı.
299 km2, Gelibolu açıklarında 75,6 km2 sürdürülebilirlik geliyor. Bu kapsamda, • Açık ihale yaklaşımı benimsenmeli.
ve Karabiga kıyılarında 410 km2 alan, projelerin kurulacağı alanlar planlanır- • Enerji Tedarik Anlaşması (ETA) süresi
aday YEKA olarak tahsis edildi. Bozcaa- ken enerji potansiyelinden önce çev- uzun ve istikrarlı olmalı.
da açıkları hariç YEKA alanlarında Dün- resel (denizde mekansal planlama) • İhaleyi kazanan fiyat rekabetçi ortam-
ya Bankası desteği ile gerçekleştirilecek ve sosyal etkilerinin kapsamlı şekilde da oluşmalı ve yatırımın hayata geç-
meteorolojik ve oşinografik ölçümlere düşünülmesi ve uluslararası çevresel mesini önleyecek kur ve enflasyon
dayanan analizler ile ön fizibilite etütleri ve sosyal standartlara uygun projeler risklerine karşı korunmalı.
yapılması hedefleniyor. geliştirilmesine özellikle dikkat edilmesi • İzin süreçleri netleştirilmeli ve izin
Türkiye’de uygulanabilecek başarılı bir vurgulanıyor. sürelerinin kısaltılması için bir koordi-
deniz üstü rüzgar yarışma sisteminin Raporda, bölge ve teknolojiye özgü iha- nasyon merkezi kurulmalı.
oluşturulmasında uluslararası deneyim- le yaklaşımının seçilmesinin öneminden • Cezai yaptırımlar dikkatli bir şekilde
ler temel kriterler bağlamında yol göste- bahsediliyor. Türkiye’nin denizlerindeki tasarlanmalı ve etkin bir şekilde uy-
rici olsa da Türkiye’ye özgü koşullar ve farklı coğrafi koşullar göz önüne alındı- gulanmalı.

24 ST ENERJİSİNİ ÜRETEN FABRİKALAR I Ocak 2024