Page 47 - st-enerjisini-ureten-fabrikalar-2023-subat
P. 47
SÖYLEŞI I ENERJI DEPOLAMA
mış olmasını önemli bir gelişme olarak
görüyoruz. Rüzgar ve güneşe dayalı ye-
nilenebilir enerji kurulu güç kapasitesinin,
ülkemizin toplam elektrik kurulu gücüne
oranı yüzde 20 mertebesine ulaşmış olup,
bu kapasitelerin yıllar geçtikçe artacağını
düşündüğümüzde ülkemiz için ihtiyaç
duyulan MWh cinsinden depolama ka-
pasitesinin yetkili otoritelerce dengesizlik
güç analizleri de gözetilerek hesaplan-
ması gerekir. Konu ile ilgili yeni yönetme-
lik en az 1 saatlik bir şarj süresini öngör-
müş durumda ancak GES kapasitelerinin
devreden çıkmaya başladığı saat olan
18:00’dan 22:00’a kadar ülkenin puant tü-
ketimde olduğunu düşündüğümüzde söz
konusu 1 saat sürenin yetersiz kalacağını daha üstün olan Nikel-magnezyum-cobalt rak akış bataryalarından da bahsedecek
öngörüyoruz. Ayrıca, çoğu batarya üreti- (NMC) teknolojisinin de elektrikli araçlarda olursak, degradasyon ve ömür problemle-
cisinden batarya gücü/batarya kapasitesi daha çok tercih edildiğini gözlemlemek- ri olmayan, dışardan sıvı halinde elektrolit
oranının 1’in üstüne çıkması durumunda teyiz. Bunun yanında, elektro-kimyasal ekleyebileceğiniz 2 adet anot ve katot tan-
garanti kapsamı dışına alınacağına dair pillerin yıllar geçtikçe kapasitesini belli kına dayalı bu teknoloji için de yatırımlar
veriler almaktayız. Bu durumda başlangıç oranda kaybetmesi (degredasyon), bel- ve girişimler devam etmektedir. Güncel
kapasitesinde 1 saat oranı baz alınırsa, li bir çevrim sayısı ömrüne sahip olması durumda bu teknolojinin yatırım maliyeti
yıllar geçtikçe bataryalardaki degradasyo- özellikleri nedeniyle bu sistemler için al- açısından diğer seçeneklere göre daha
na bağlı kapasite kayıpları ile beraber bu ternatif arayışları da devam etmektedir. maliyetli kaldığını söyleyebiliriz. Tüm bun-
oran 1’in üstüne çıkmaya başlayacak ve Ayrıca, lityum madeninin Şili, Avustralya, ların dışında, mekanik güce dayalı depo-
birçok sistem garanti koşulları dışına çıka- Arjantin ve Çin’de yoğun olarak bulundu- lama sistemleri ve ısıl depolama sistemleri
bilecektir. Bu yüzden MWh /MW saat oranı ğunu, yüzde 80 oranında ise Çin menşeili gündeme gelse de şebekeye milisaniye-
belirlenirken bataryaların ömür sonundaki firmalar tarafından bu madenin işlendiğini ler seviyesinde katkı veren elektro-kimya-
kapasitelerinin baz alınması daha faydalı görmekteyiz, sonuç olarak bu durum bizi sal batarya teknolojilerinin şebeke ölçekli
ve öngörülebilir olurdu. Eklemek istediği- ulaşılması güç ve pahalı bir madene da- kurulumlarda yerini almasını şu an müm-
miz bir diğer konu ise; TEİAŞ Yan Hizmet- yalı teknolojiye yönlendirmiş oluyor. Geç- kün görmüyoruz.
ler piyasasına katılım sürecinde batarya tiğimiz yıl Rusya-Ukrayna savaşı ile lityum
depolama sistemleri ile sisteme destek fiyatlarının yüzde 355 civarında arttığını Yeni dönem hedeflerinizi ve iş
vermek isteyen lisanslı üreticilere öncelik gözlemledik. Petrol ve doğalgaza dayalı gündeminizi paylaşabilir misiniz?
verebileceği yönünde düşüncelerimizin üretimden kaçmaya çalışırken lityum te- Depolama konusunda EPC çözüm
olduğudur. Konvansiyonel sistemlere kelinde başka bir siyasi enerji kaynağına tekliflerimizle temiz enerji yatırımcıla-
bağlı doğalgaz, termik vb. üreticiler hem yönelmek dezavantaj olarak görünüyor. rına desteğimizi sürdürmeye devam
aktif üretiminden rezerv ayırmak durumun- Bu durumları değerlendirdiğimizde; LFP ediyoruz. Yaklaşık 30 yıllık tecrübesi,
da kalmakta hem de bataryanın getirdiği ve NMC kimyasına alternatif olarak daha mühendislik kadrosu ve katma değer
tepki sürelerini sağlayamamaktadırlar. ucuz ve ulaşılması kolay olan Sodyum-i- mühendisliği yaklaşımı ile en güncel
yon bataryaları gün geçtikçe daha çok teknolojileri doğru ihtiyaçla buluşturmak
Enerji depolamayla ilgili gelişen gündeme gelmektedir. Çin menşeili batar- en öncelikli hedefimiz durumundadır.
yeni teknolojilerden bahsedebilir ya üreticileri son zamanda sodyum iyon Gelecekte Otomasyon kabiliyetlerimiz
misiniz? Bu teknolojinin daha çok batarya seri üretimlerine başladıklarını du- ile EV Charger ünitelerinin sürdürülebilir
gelişmesi ve yaygınlaşması için yurmaya başladılar bile, çünkü tuzun ana yönetiminin sağlanmasına yönelik izle-
nasıl çalışmalar yapılıyor? bileşeni olan sodyum neredeyse her ülke- me, kontrol ve dinamik yük dengeleme
Bugünkü teknolojileri göz önüne aldığımız- de var ve bu bileşene sahip bataryaların için bir yazılım çözümü geliştirmeyi plan-
da elektro-kimyasal pil temelli enerji depo- yüzde 30 daha ucuz olacağı öngörülüyor. lıyoruz. Bu çalışmalar Kontek’in yenilikçi
lama sistemlerinin daha yoğun kullanım- Enerji yoğunluğu ve döngü sayısı olarak yapısıyla uyumlu bir şekilde yenilenebi-
da olduğunu görmekteyiz. Lityum demir daha dezavantajlı olan sodyum-iyon ba- lir enerji, enerji depolama ve e-mobility
fosfat bileşenlerinden oluşan LFP pillerinin taryaların ilerleyen yıllarda bu sorunların çözümlerimizle ve bu çözümleri destek-
stasyoner depolama sistemlerinde daha çözülmesi ile daha fazla gündeme gele- leyen dijital dönüşümümüze destek ola-
sık kullanıldığını, enerji yoğunluğu olarak ceğini söyleyebiliriz.Bir diğer alternatif ola- rak yolumuza ışık tutacaktır.
ST ENERJİSİNİ ÜRETEN FABRİKALAR I Şubat 2023 45