Page 46 - st-enerjisini-ureten-fabrikalar-2022-mart
P. 46

MEGA FABRİKALARDA ELEKTRİK I SÖYLEŞİ






                                                                                miz var. Bunlardan bir tanesi elektrik mo-
                                                                                torlarının verimli motorlarla değişimiyle
             Pompa sistemlerinin uygun elektrik pompalarını                     ilgilidir. IE4 verimlilik sınıfındaki motorlar
            seçerek 21 adet pompalık bir sistemde değişiklik                    hatta belki inşallah piyasada bulabilirsek
                yaptık. Bunlar 3 ve 5,5 kilowatt’lık pompalar.                  IE5 verimlilik sınıfındaki motorlarla IE2
                                                                                sınıf motorlarımızın değişimini öngörü-
                  Bunlarda değişime gitmek bize yıllık 113                      yoruz. İkinci olarak da temper fırın siste-
                  bin kilowatt saat enerji tasarrufu sağladı.                   minde yüksek sıcaklıkta ısıttığınız camları
                                                                                ani olarak soğutma ihtiyacımız var. Bunu
                                                                                da yüksek kapasiteli fanlarla yapıyoruz.
                                                                                Bu fanların da kendi içlerinde verimlilik-
           otomasyonda karşılaşılan bir emniyet   tördeki chiller üreticileriyle yaptığımız   leri söz konusudur. Yaptırdığımız etütler-
           payı yüzünden yüzde 10 ila 17 arasında   görüşmelerdeki fayda/maliyet analizleri   de kimi fanlarımızda verimlilik düzeyi-
           bir boşluk oluşturduğunu gördük. Bunun   sonucunda 1.8 yıl ve 2.2 yıl arasında   nin  40’lar  düzeyinde  olduğunu  gördük.
           üzerine  arkadaşlarımız  örnekler  alıp  vi-  oranda geri dönüş süresi elde edebile-  Hatta yüzde 28 çıkan fanımız da oldu.
           deo çekimleri yaptılar ve buradan elde   ceğimiz bir yatırım projesi çıkarttık. Bu   Bu bizim için düşük verimlilikte bir fan.
           edilebilecek boşluk gidermenin çok yük-  projemizi de hayata geçirdik. Şimdi VAP   Her fan yüzde 100 verimli olacak diye
           sek olduğunu görüldü. 120 bin kilowatt   kapsamında da onayı gerçekleşiyor. Bu   bir koşul yok ama bir optimum değer
           saat bölü aydan bahsediyoruz. Bir tem-  bizim için mühendislik anlamında da   olarak bakıldığında yüzde 70 ile yüzde
           per fırınında gerçekleşen tasarruf bu ve   çok faydalı görülen bir proje. Meslektaş-  100 aralığında bir değer yakalamak du-
           biz bunu hayata geçirdik. Dişli çevirme   larımız eğer chiller’ini fabrika içerisinde   rumunda.  Bizim  amacımız  yüksek  ka-
           oranını iki noktada değiştirip yükleme-  kapalı alanda tutuyorsa bu yanlıştır. Ke-  pasiteli  fanlarımızın  verimini  yüzde  84
           deki sıkışıklığı artırarak, emniyet payını   sinlikle açık alana alınmalı çünkü mak-  seviyesine  taşımak.  Bu  anlamda  tespit
           da belli oranda düşürüp doluluk oranı-  sat soğutmaktır. Eğer bulundukları böl-  ettiğimiz 4 tane fanımızın değişimini ön-
           mızı yükselttik ve bu sonucu elde ettik.   gede mevsim sıcaklıkları genel itibariyle   görüyoruz. Motorlarla fanların değişimini
           Bu açıkçası enerji tasarrufu anlamında   düşükse kesinlikle bu free cooling chiller   eş zamanlı gerçekleştirebilirsek burada
           bizim için çok faydalı bir çalışmaydı.   yatırımını düşünmeli ve öngörmeliler. Bu   da yine iyi bir geri dönüş süreci yakala-
           Bizim dışımızda iki tesisimizde daha bu   bir avantaj olacaktır. Hem karbon emis-  yıp VAP’taki yüzde 30 geri ödemeden de
           çalışmayı yapıp yaygınlaştırdık. Bunu   yonu hem de enerji tüketiminde verimli-  faydalanarak bu yatırımları gerçekleştir-
           benzer sektörlerde çalışan tüm firmalar   lik anlamında fayda sağlayacaktır.   me olanağımız var. Bunlar bizim 2022
           hayata geçirebilir.                                                  yılındaki gözde iki projemizdir. Üçüncü
           Son olarak şu anda devam eden VAP   VAP ve hibe destekleri ilgili nasıl bir   projemiz ise Türkiye’de çoğu yerde ge-
           onayını almış bir projemiz var. Yaptırdı-  çalışma yaptınız?         çen ama kullanımı sanayide biraz zor
           ğımız  etüt çalışmasında chiller  cihazla-  Bu konudaki tecrübelerinizi bizle  olan bir proje. Kompresörlerdeki atık ısı-
           rımızın verimlilik olarak yüzde 60 mer-  paylaşır mısınız?           dan sıcak su eldesi. Biz şimdi onu simü-
           tebesinde  olduğu  ortaya  çıktı. Chiller   Yatırımcı sanayi kuruluşları şu anda za-  le ettik. Kompresör çıkışımızdaki eşanjö-
           cihazlarımızın daha verimli olabilmesi   ten çeşitli isimler altında KDV desteğini   re tesisatımızı bağlayıp oradan başka bir
           için bir model yükseltilmesi veya bir üst   rahatlıkla alabiliyorlar. Bir fabrika yatı-  eşanjörle  suyumuzu  ısıttık.  Son  proje-
           sınıfındaki chiller alınması tavsiyesinde   rımı dahi yapsanız yeni yatırım olarak   mizde de bahsetmek isterim. Bizim bas-
           bulunuldu. Tesisimizin bulunduğu coğ-  tamamında yüzde 18’lik bir KDV des-  kı odalarımız ve burada da özel bir baskı
           rafi konum Bolu ili. Karadeniz’in batısın-  teğini alabiliyorsunuz. Yine aynı şekilde   sistemimiz var. Bu sistem çerçevesinde
           da yer alan kışların çok çetin ve soğuk   ithalat veya ihracat bedelleri üzerinden   odalarımızın hava giriş çıkışları temiz
           geçtiği ve mümkün mertebe yılın çoğun-  de avantajları var. Ama VAP’ta toplam   oda klasmanında olmak zorunda. Ha-
           da sıcaklığın 10 derecenin altında oldu-  rakam olarak yüzde 30’a yaklaşan bir   liyle odanın da sürekli belli bir sıcaklıkta
           ğu bir bölgedeyiz. Burada bize chiller’in   avantajınız var. VAP bu anlamda çok   tutulması gerekiyor. Bunun için kullandı-
           bir diğer tipi olan free cooling chiller   daha avantajlı ve bu destekler de size   ğımız havalandırma sisteminin verimliliği
           yani ortam havasıyla kendini soğutan bir   peşin olarak geri ödeniyor. Biz VAP’tan   bir kriterken, ikinci kriter de odanın izo-
           kompresör  veya  gaz  vasıtasıyla  soğut-  faydalandık, faydalanacağız. 2022 yılı   lasyon kriteri. Hem odamızın izolasyon
           ma ihtiyacı duymayan bir chiller tipi öne-  için 4 adet VAP projesi planladık. Mev-  sınıfının artırılması hem de kullandığımız
           rildi. Açıkçası biz bu chiller’in çok detaylı   cutta bir adet VAP başvurumuz var ve bir   cihazların verimliliğini artırarak bu nokta-
           bir analizini yaptık. Hem danışman ku-  aksilik olmazsa bunu sonlandıracağız.   da da bir VAP projesi gerçekleştirmeyi
           ruluşumuz hem kendimiz hem de sek-  Hemen  ardından  da  4  tane  VAP  proje-  planlıyor ve hedefliyoruz.


           44  ST ENERJİSİNİ ÜRETEN FABRİKALAR I Mart 2022
   41   42   43   44   45   46   47   48   49   50   51