Page 41 - st-enerjisini-ureten-fabrikalar-2022-haziran

HABER I ENERJİ PİYASALARI

otermalin farklı destek mekanizmalarıyla rada potansiyelimiz çok daha yüksek.
desteklenmesi gerekiyor. Böylece özel Kısa bir süre içerisinde bunu 25 bin dö-
sektörde yeni yatırımlar ve girişimler arta- nüme çıkartabiliriz. Jeotermal seracılık
rak devam edebilir. sayesinde soğuk iklimiyle ünlü Ağrı, Si-
vas gibi illerimizde bile muz yetiştiriciliği
Yüksek verimli enerji üretimi adına yapabiliyoruz. Anamur muzundan sonra
bu proseslerde ne tür teknolojiler, Ağrı Diyadin muzunu tüm dünyaya ihraç
metod ve sistemler kullanılıyor? edebiliriz. Jotermal madencilik sayesinde
Dünyada coğrafi olarak sadece yaklaşık lityum gibi çok değerli mineraller çıkarılıp
yüzde 5’lik bir alanda tektonizma ve yer işlenebilir. Doğal termal kaynağın üze-
hareketleri yoğunlaşmaktadır. Jeotermal rine veya yakın bir alana şifalı jeotermal
enerji de bu tektonik hareketliliğin etki- sudan yararlanmak için kaplıcalar kuru-
siyle birlikte meydana gelmektedir. luyor. Bu, termal ve sağlık turizmi için bü-
Ülkemiz de bu tektonizma ve yer hareket- yük bir fırsat yaratıyor. Doğudan batıya,
liliğinin yoğunlaştığı bölgelerden birisidir. kuzeyden güneye çok zengin jeotermal
Dünyada jeotermal enerjiyi kullanabile- kaynaklara sahibiz. Kullandığımız doğal
cek şanslı ülkelerden biriyiz. Yeraltındaki gazın neredeyse tamamını ithal ediyoruz.
gözenekli, çatlaklı kayaç kütleleri milyon- 2021 yılında doğal gaz ithalatımız yüzde
3
larca yıldır yağmur, kar, deniz ve magma- 22 artış göstermiş ve 59 milyar m sevi-
tik sular ile beslenerek jeotermal rezervu- yesinde doğal gaz ihraç etmişiz. Bugün
arları oluştururlar. Atmosferik, yeraltı ve santralleri yine buhar türbinleri ile enerji jeotermal kaynak olarak çok zengin kay-
reenjeksiyon koşulları devam ettiği müd- üretmektedir. Henüz kısıtlı örneği olan nakları bulunan şehirlerimize ek maliyet-
detçe yenilenebilir ve sürdürülebilir özel- akışkanın olmadığı ama sıcak kayaların lerle doğal gaz arzı sağlanıyor. Halbuki
liklerini korurlar. Fosil yakıtlardan ve diğer olduğu rezervuarlarda da yüzeyden ku- jeotermal enerjiyle şehirlerimizi ısıtabiliriz.
yenilenebilir enerji kaynaklarından ayrılan yuya soğuk su gönderip, buhar haline Hemen bugün karar alınsa Türkiye’nin
en önemli özelliği budur. Jeotermal ener- getirip kullanılan Kızgın Kuru Kayalar tek- yarısını jeotermalle ısıtabiliriz.
ji, yerin altında erimiş magmanın etkisiyle nolojisi de dünyada mevcuttur.
ısınmış sıcak su, buharın yüzeye çıkma- JED’in 2022 plan ve hedefleri neler?
sıyla elde edilen, yerin kendi iç ısısı olan, Özellikle endüstriyel alanlarda hangi İklim hedeflerine uyum sürecinde ve
doğal bir enerji kaynağıdır. Jeotermal uygulamalarda kullanılabiliyor? enerjide tam bağımsızlık yolunda yerli,
sistemlerdeki rezervuarların özellikleri; sı- Jeotermal enerji, yenilenebilir enerji kay- milli, sürdürülebilir ve yenilenebilir en
caklığına, rezervuardaki gazlara, su veya nakları arasında ayrı bir öneme sahip kaynağımız jeotermal. Dernek olarak
buhar baskın akışkana sahip olmasına, çünkü yalnızca santral ve enerji üretimi hedefimiz jeotermal enerjinin bilinirliğini
su ve kayaların yeraltında birbirleriyle anlamında değil, hayatın birçok nok- arttırmak, kullanım alanlarını kamuoyuna
geçirdikleri zamana bağlı olarak oluşan tasında fayda sağlıyor Bununla birlikte doğru aktarmak, yerli, milli ve yenilenebi-
etkileşimle suyun hidrojeokimyasal özel- jeotermal enerji kaynağının ısıtma, se- lir olan bu kaynağımızla ülkemizin enerji
liklerine göre değişebilir. racılık, balıkçılık, madencilik, kurutma, arzına katkıda bulunmak diyebilirim.
Jeotermal enerjiden rezervuarın buhar soğutma, termal turizm, sağlık turizmi Dünya enerji dönüşümüne gidiyor ve bu
veya sıcak su baskın olmasına ve de- ve kuru buz üretimi gibi onlarca farklı süreçte Avrupa enerji krizi, savaşlar ise
rindeki rezervuarın sıcaklğına göre farklı amaçlarla kullanım alanı var. diğer önemli faktörler. Tüm ülkeler için
teknolojilerle güç elde edilmektedir. Ge- Ülkemizde 1.500’ün üzerinde doğal kay- enerji artık hiç olmadığı kadar önemli.
nel olarak; ülkemizdeki gibi su baskın je- nak jeotermal çıkışı bulunuyor. 264 tesisle Stratejik olarak ve kendi kendine yeten
otermal sistemlerde rezervuar sıcaklıkları yılda 3-4 milyon çoğu günü birlik ziyaret- ülke olma noktasında enerji çok kritik bir
160-190 C arasındaysa dünyada ve ülke- çiden oluşan yerli turist kaplıcaları ziyaret konu. Ülkemizin de taraf olduğu Paris
mizde de yaygın olarak kullanılan organik ediyor. Buna karşın sadece Almanya’da Anlaşması iklim hedeflerine uyum sü-
ikili çevrim, daha yüksek sıcaklıklarda daha az sayıda kaplıcaya yıllık 7-8 milyon recinde yenilenebilir enerji yatırımlarına
ise; kapasitesi daha büyük, klasik buhar ziyaretçi, Japonya’da 15 milyon ziyaretçi ihtiyaç var. Bu hedefe ulaşmak için jeo-
santrallerindekine benzer flaş tip çevrim sayılarını görmekteyiz. Bu alana yapıla- termal enerjiyi en önemli kozumuz ola-
kullanılmaktadır. Bu teknolojiler enerji ve- cak yatırımla hem vatandaşlarımız şifa rak görüyoruz. Şu anda dünyada kurulu
rimliliğini yükseltmek için flaş+ikili çevrim bulabilir hem de kaynaklarımızı verimli güç olarak dördüncüyüz ancak birinci
sistem olarak kullanılabilmektedir. Ayrıca kullanabiliriz. Jeotermal seracılıkta Avru- de olabiliriz. Keşfedilmiş potansiyelin
İtalya ve Kuzey Amerika’daki buhar bas- pa’da birinci konumdayız. 4.350 dönüm hayata geçirilmesi ile birlikte ülkemize
kın jeotermal rezervuarlarda kuru buhar arazide jeotermal seracılık yapılıyor. Bu- sağlayacağımız katkı çok büyük.

ST ENERJİSİNİ ÜRETEN FABRİKALAR I Haziran 2022 39