Page 57 - st-enerjisini-ureten-fabrikalar-2020-aralik

TEKNİK MAKALE I YILDIRIMDAN KORUNMA VE TOPRAKLAMA

KONU YILDIRIMSA TİP 1 10/350ms
DARBE SEÇİMİ ESAS ALINMALIDIR
Doğru ürün, marka ve teknoloji seçimi
yapıldıktan sonra tasarım aşamalarına
geçebiliriz. Yıldırım darbesi 10/350ms
eğrisine sahiptir. Konu yıldırımdan korun-
ma ise alacağımız parafudrda 10/350ms
test eğrisinde test değeri mutlaka olma-
lıdır. Yıldırım darbesine karşı 10/350ms
de test edilmiş ürüne B SINIFI PARA-
FUDR ya da TİP 1, SINIF 1,CLASS 1 pa-
rafudr denmektedir. Ana pano, açık arazi
ortamlarında, güneş santrali gibi yıldı-
rımda direk maruz kalan alanlarda ve
bina giriş noktalarında mutlaka B SINIFI
Parafudr kullanılması gerekiyor. Parato-
ner, Faraday Kafesi gibi dış yıldırımlık
sistemi olan binalarda ana panolarda,
dış yıldırımdan korunma sistemi izolesiz
inen yapıların ana pano yanında kat pa-
nolarında mutlaka B SINIFI PARAFUDR
kullanılmalıdır. Tip 1 parafudr ürünlerde
10/350ms eğrisinde koruma seviyesi ching darbeleri, anahtarlama darbeleri fudrlar bu noktada büyük önem taşıyor.
değişkenlik göstermektedir, burada 5ka bu ürünle sönümlenir. Ancak yıldırım bu Parafudr seçiminde D sınıfı parafudrlar
koruma değerinden 150ka değerine ürüne gelirse ürün patlar. Bundan dolayı genellikle atlanır ve tasarımda yer al-
kadar birçok ürün bulunmaktadır. Pa- ürün seçerken tali panolar ve direk yıl- mazlar, proje firmaları da bu konuya
rafudr seçimi burada başlar. Öncelikle dırıma maruz kalmayacak noktalarda C çok değinmez. Sadece enerji hatlarında
risk analizi sonucu değerlendirilir. Daha sınıfı parafudr tercih edilmelidir. C sınıfı değil aynı zamanda data, koaksiyel ve
sonra bölge riskine göre koruma sevi- parafudrların karekteristiği Imax’tır. Ge- haberleşme hatları da önem taşıyor. Bu
yesi seçilmelidir. Koruma değeri 12,5ka nellikle ülkemizde 40 kiloamper C SINIFI kategoride dikkat edilmesi gereken data
olan bir ürün 100ka gelen bir noktada Parafudrlar kullanılmaktadır. hattı koruma, Cat hattı yıldırım koruma,
çaresiz kalır. 10/350ms eğrisi değeri da- POE yıldırım koruma ürünleri, Zayıf akım
tasheetlerde Iimp olarak yer almaktadır. KOMBİNE ÜRÜNLER TERCİH 24v, 48v parafudrlar, koaksiyel parafudr
Iimp değeri kontrol edilerek parafudr EDİLEBİLİR hat korumaları, RS232, 485 Haberleşme
seçilebilir. Genellikle ülkemizde B SINI- Kombine ürünler yıldırım ve şebeke dar- modülleri parafudrlarının seçimidir. TİP3,
FI 100KA parafudr kavramı yerleşmiştir. belerine karşı koruma sağlıyor. Bu sebep- D SINIFI, CLASS 3 Parafudrlara ayrıca
Ancak her noktada bu ürünü kullanmak le hem yıldırım hem şebeke darbesine önemsemeli ve değerlendirmeye alma-
zorunda değiliz, risk analizi tasarım ya- karşı korumak istersek kombine ürünler lıyız. Bu önemi vermezsek tüm tesisimiz
parak doğru ürünleri seçebiliriz. tercih edebiliriz. Tip 1+2+3 AG Parafudr, kısa zamanda zarar görebilir.
Tip 1+2 AG Parafudr, B+C sınıfı AG Para-
TÜRKİYE’DE 40 KİLOAMPER C fudr gibi isimler alan kombine parafudrlar ÖRNEK BİR KAMERA KORUMA
SINIFI PARAFUDR KULLANILIYOR hem yıldırım hem de şebeke darbelerine SİSTEMİ
Şebeke darbelerine, anahtarlama ele- karşı koruma sağlamaktadır. Açık arazide Kameraların Yıldırımdan Korunması ko-
manlarına karşı tip 2 8/20ms önem taşır. bulunan tüm panolarda B+C SINIFI PA- nusunda örnek bir tasarım paylaşırsak
Alçak gerilim parafudr sistemlerinde ana RAFUDR kullanılmalıdır. B+C sınıfı para- enerji, data ve koaksiyel hatların ko-
panolarda Tip 2 Parafudr kullanıldığına fudrlar da koruma değerlerine göre de- runmasını görebilirsiniz; Sonuç olarak
şahit oluyoruz ve tesis büyük riske soku- ğişkenlik göstermektedir. Bu kategoride sistemlerin yıldırımdan korunması bir
luyor. TİP 2, C sınıfı parafudrlar sadece Tip 1+2+3 100ka Korumalı ürünler özel- uzmanlık ister ve farklı sistemlerde sis-
şebeke darbelerine karşı korurlar yıldı- likle villa gibi konut korumalarında büyük tem özelliğine göre ürün seçilmesi ge-
rım darbelerine karşı bir koruma sağ- avantaj sağlamaktadır. rekiyor. Yıldırım darbeleri sistemlerimize
lamazlar. TİP 2, C SINIFI PARAFUDR, ciddi oranda zarar veriyor. Alçak gerilim
CLASS 2 olarak adlandırılan ürünler D SINIFI PARAFUDRLARIN ÖNEMİ parafudr seçimi ve tasarımı ile parafud-
8/20ms eğrisine göre test edilirler, Ani Yalnız enerji hatlarını koruyarak tüm tesi- rların uygulaması sayesinde sistemleri
gerilim yükselmeleri, harmonikler, swit- si koruma altına alamayız. D sınıfı para- koruma altına alabilirsiniz.

ST ENERJİSİNİ ÜRETEN FABRİKALAR I Aralık 2020 55