Page 50 - st-enerjisini-ureten-fabrikalar-2020-aralik

KLEMENS I TEKNİK MAKALE

Patlayıcı ortamlarda klemensler

Hazırlayan: Hazırlayan: Sevgi Başak Gürsoy, Endüstriyel Pano Bağlantıları Ürün Grubu Yönetmeni, Phoenix Contact Türkiye

Klemensler, patlama potansiyeli olan bölgelerin
bulunduğu tesisin tüm alanlarında, emniyetli ve
güvenilir bağlantılar sağlar.

ir çok yazalım üretim tesisinde yanıcı gazlar, du- def patlayıcı ortamın ateşlenmesini engellemektir. Buna ikincil
manlar, tozlar veya sıvılar işlenir ve bu süreçler yan patlama koruması adı verilir. Üretim ortamları, ateşleme kayna-
etki olarak sıklıkla patlayıcı ortamlar oluşturmakta- ğı gibi davranma potansiyeli bulunan etmenlerle doludur. Bun-
dır. Tesis genelinde binlercesi kullanılan klemens- lar; sıcak yüzeyler, elektrostatik deşarj, ultrason ve kıvılcımlar
B ler gibi elektrikli cihazların ateşleme kaynağı gibi gibi unsurlardır ve bu tür ortamlarda kullanılacak komponent-
davranma potansiyeli vardır. Patlama riskini mümkün olduğu leri seçerken dikkate alınmaları gerekir. Elektrikli ekipmanlara
kadar azaltmak için çok sayıda noktanın izlenmesi gerekir. ve bunlar arasında klemenslere ise özel dikkat gösterilmelidir.
(Şekil 1, ana şekil). Bir patlamanın oluşması için, genellikle şu
üç unsurun bir araya gelmesi gerekir: Patlayıcı madde, oksi- PATLAMA POTANSİYELİ BULUNAN
jen ve ateşleme kaynağı. Çoğu durumda, patlayıcı maddeler BÖLGELERDE KLEMENSLER
kullanmaktan kaçınmak imkânsızdır. Değirmenlerdeki un tozu, Klemenslerin uygulama alanı geniştir: Hem sahadaki kontrol
benzin gibi sıvılar ve hidrojen gibi gazlar, örnekler arasında sa- panolarında, hem de gücün dağıtımı veya sinyal aktarımı ama-
yılabilir. Bu patlayıcı maddelerin bir patlayıcı ortam yaratıp ya- cıyla küçük ve büyük kabloların bağlantısının yapıldığı kontrol
ratmayacağı esas olarak - örneğin, ortam havasındaki - oksijen merkezlerinde bulunurlar. Klemensler yüksek derecede güve-
ile patlayıcı madde arasındaki orana bağlıdır. Sonuç olarak, ‘bi- nilir ve kullanımı kolay komponentler olup, modüler ve esnek-
rincil patlama koruması’, bu tip bir tehlikeli kümelenme oluşu- tirler; her türlü anahtarlama işine açıklık ve düzen getirdikleri
munun engellenmesidir. Potansiyel olarak patlayıcı maddelerin için bus teknolojisi çağında bile vazgeçilmezdirler. Operatörler,
karışmasını engellemenin bir yolu, bol havalandırma sağlamak uygun klemensleri seçerken bir patlayıcı ortam bulunma olası-
veya nitrojen ilavesi (etkisizleştirme) yapmaktır. Eğer alınan ön- lığını ve aynı zamanda klemensin belirli koşullar altında ateş-
lemler yetersiz kalıyorsa veya hiç önlem alınmadıysa, ana he- leme kaynağı gibi davranma riskini dikkatli bir şekilde hesap-

48 ST ENERJİSİNİ ÜRETEN FABRİKALAR I Aralık 2020