Page 46 - st-endustri-4.0-2023-mayıs

ÜRÜN VE SİSTEMLER l TEST - ÖLÇÜM

Kalitesiz malzemelere yönelmemek yük-
sek önem taşıyor. Aksi takdirde “tasarruf
“Yerleştirdiğimiz sensörlerle arızaları daha yapacağız” derken çok ciddi maliyetlere
ortaya çıkmadan tespit edebiliyoruz. Parmak yol açılabilir. 10 liralık bir malzeme 10
bin liralık bir hasar yaratabilir. Bu yüz-
kadar bir sensör bazen bir tesisin durmasını bile den basınçlı hava sistemlerinde kullanı-
lan en ufak ürüne kadar kaliteli ürünler
engelleyebiliyor. Bu işlem, 24 saat çalışan bir kullanılmasını öneriyoruz.
tesis için hayati önem taşıyor.” Kontrol ve tespitler için nasıl bir ağ
içerisinde çalışıyorsunuz?
Diyelim ki bir hava kaçak tespiti talebi
aldık; hemen bir program hazırlıyoruz.
olasılığı yüksektir. Biz elektrik kullanma- Ne zaman başlayıp bitirileceğini plan-
dan, yalnızca basınçlı havayla soğutma lanıyoruz. Bu plan, tesisin büyüklüğüne
yapıyoruz. Müşterilerimize, distribütörü göre değişebiliyor. Ekibimizden 2 kişi
olduğumuz 4 markayı birleştirdiğimiz çö- tesise gidiyor ve en ufak kaçağı yok ede-
zümler sunuyoruz. Basınçlı hava tarafına ne kadar çalışma yapıyor. Kaçağı tespit
önem veren bir fabrika, her şeyini kontrol ettiğimiz yerde yok ediyoruz. İyileştir-
etmiş ve kaçakları minimum seviyede tut- meler yapıyoruz ve fotoğraflıyoruz. Bu
muş olabilir. Ama böyle bir ortamda bile görseller kaçak raporunda detaylı olarak
ciddi tasarruf projeleri ortaya çıkarabili- yer alıyor. Basınçlı hava sistemlerinin
yoruz. O yüzden “Tesis çok iyi durumda, verimlilik kurulumuyla ilgili danışman-
tasarruf noktası yok” denilen durumlarda lık hizmeti veriyoruz. İzleme sistemleri
dahi sürecin bir uzman gözüyle değerlen- oluşturuyoruz. Örneğin, makina girişle-
dirilmesini öneriyorum. rine debi sensörleri koyuyoruz. Sensör-
lerden aldığımız verileri haberleştirerek
Basınçlı hava aslında oldukça maliyetli uzaktan izleme yapıyoruz. Tabi ciddi
ancak basınçlı hava kaçak tespitiyle bir şekilde tasarruf potansiyeli ortaya
bu maliyeti bertaraf etmiş oluyor ve ruz. Basınçlı hava kaçak tespiti ile bunu çıkmış oluyor. Çünkü bir makina çalış-
hatta tablonun genelinde tasarruf yok ediyoruz. Böylelikle hem işletme mıyorken, örneğin bir yemek molası ve
sağlamış oluyoruz, öyle değil mi? hem doğa kazanıyor. Tabi son dönemde herhangi bir molada oradaki hava da kul-
Kesinlikle öyle, bir fabrikada yıllık ola- artan enerji maliyetlerinden sonra bu ko- lanılmamalı ama o anda debi sensörünüz
rak ortalama 10-15 bin dolarlık sızıntı nular çok daha fazla değer kazandı. Hava belli bir değer okuyorsa makinada kaçak
maliyeti oluşabiliyor. Hatta bu maliyet kaçakçılarıyla ilgili bizim önerimiz, eğer olduğunu uzaktan görebiliyoruz ve he-
fabrikanın büyüklüğe göre 20 bin dolara yapılabiliyorsa tüm tesis ayda bir mutla- men ilgili mühendis arkadaşlar kaçağın
kadar da çıkabiliyor. Biz bunları tespit ka A’dan Z’ye kontrol edilmeli. “Biz ba- lokasyonunu tespit edebiliyor. Biz 7/24
edip ISO50001 standartlarında rapor- sınçlı hava kaçak tespitini yaptırdık, artık çalışan fabrikalardan, dijitalleşmeden
layabiliyoruz. Müşterilerimize kaçağın seneye bir daha yaptırırız algısı” doğru bahsediyoruz. Bunları düşündüğümüz
maliyetini tek tek belirtiyoruz. Tamamen değil. Sürekliliğinin olması lazım çün- zaman çok ciddi bir zaman tasarrufu da
atmosfere giden ve aslında herkesin ce- kü bugün hava kaçaklarının olmaması, aslında, sonuçta biz sadece enerji tara-
binden çıkan bir meblağdan bahsediyo- yarın da olmayacağı anlamına gelmiyor. fında tasarruf sağlamıyoruz. 7/24 çalışan
fabrikalar için bu oldukça önemli bir za-
man tasarrufu da sunmuş oluyoruz. As-
lına bakarsanız zamandan elde ettiğiniz
kazanım maliyet kazanımı olarak size
geri dönüyor. Çünkü işletmeniz durmu-
yor, çalışmaya devam ediyor.

Son olarak, tespit çalışması
yapılmadan kaçak anlaşılabilir mi?
Tesis içerisinde kendini duyuramayan
birçok kaçak var. Örneğin, 1 mm çok
yüksek bir rakam, bazen 0.1 birimlerden
bile kaçak olabiliyor ve bunları insan ku-
lağı duyamadığı için ultrasonik sensör-
lerle kontrol edilmesi gerekiyor. Kaçak
sensörleri insan kulağının duyamadığı
sesleri algılayabiliyor. O yüzden çok kü-
çük bir sızdırmazlık prosesinde bile bu
sensörler kullanılabiliyor.
44 | ST ENDÜSTRİ 4.0 Mayıs 2023