Page 48 - st-agir-sanayi-cozumleri-2023-temmuz

46 TEST - ÖLÇÜM

Test Cihazınızı Neden Kalibre

Etmelisiniz?

Netes Mühendislik tarafından temsil edilen Fluke markasının uzmanları, kalibrasyon
sorunlarının nedenlerini, test cihazlarının ne zaman ve nasıl kalibre edileceğini paylaştı.

lektrik test cihazlarının ne
kadar önemli olduğunu bi-
liyorsunuz. En iyi markaları
satın alırsınız ve bunların
E hatasız olmasını beklersiniz.
Bazı insanların dijital cihazlarını kalib-
rasyon için bir metroloji laboratuvarına
gönderdiğini biliyorsunuz ve nedenini
merak edersiniz. Hepsinden önemli-
si bunların hepsi elektroniktir-Analog
metrelerdeki gibi dengeye gelmesi için
meter movement yok. Peki bu durum-
da kalibrasyon çalışanları ne yapıyor ? -
sadece batarya değişimi mi yapıyorlar?
Özellikle de cihazınız kalibrasyon için
dışarıdayken kullanamayacağınızdan
dolayı bunlar geçerli endişelerdir. An-
cak, diğer önemli endişelerinizi de ele
alalım. Örneğin, bir olay cihazınızın has-
sasiyetini azaltsa veya güvenli çalışma-
sını engellese ne olur? Tolerans değeri- cihazdan daha doğru olmalıdır. Çoğu- bir cihazı “kalibrasyon içinde”, “kalibras-
niz azsa ve yüksek hassas ölçüm isteyen muzun zamanı saat ve dakika cinsin- yon dışında” veya tam tersi şekilde be-
pahalı prosesler ya da güvenlik sistem- den gösteren bir mikrodalga fırını veya lirler. Bunun nasıl çalıştığına bakalım. İki
leri ile çalışsanız ne olur? Ya da bakım başka bir cihazı vardır. Çoğumuz, yaşa- cihaz düşünelim ; A ve B, yüzde 1 sapma
amacıyla değerli verileri alıyorsunuz ve dığımız bölgeye göre saatleri yılda en payı ile 100 V ölçüyor diyelim. 480 V’da
aynı ölçüm için kullanılan iki cihazın de- az iki kez, ayrıca elektrik kesintisinden her ikisi de tolerans dahilindedir. 100 V
ğerleri aynı değil, bu durumda ne olur? sonra da değiştiriyoruz. Cihazınızda girişte A cihazı 99,1 V , B cihazı 100,9 V
saati ayarlarken referans zaman olarak okuyor. Ancak B’yi standardınız olarak
KALİBRASYON NEDİR? neyi kullanıyorsunuz? Saniyeleri gös- kullanırsanız, A’nın tolerans dışı olduğu
Birçok kişi iki cihazın sahada karşılaştır- teren bir saat mi kullanıyor musunuz? görülecektir. Bununla birlikte, B yüzde
ma kontrolünü yapar ve aynı değerleri Büyük bir ihtimalle cihazınızı referans 0.1’e kadar doğruysa, o zaman 100 V’ta
okurlarsa bu cihazlara “kalibre edilmiş” saat tam dakika dolunca ve saniye sı- okunacak değer en fazla 100,1 V olacak-
der. Bu kalibrasyon değildir. Bu sadece fırlandığında ayarlamışsınızdır. Bir met- tır. Şimdi A ile B’yi karşılaştırırsanız, A
bir saha kontrolüdür. Bir sorun olup ol- roloji laboratuvarı da aynı felsefeyi ta- tolerans kapsamı dahilindedir. A’nın to-
madığını size gösterebilir, ancak hangi kip eder. “Bütün dakikalarınızın” doğru lerans aralığının alt sınırında olduğunu
cihazın doğru olduğunu gösteremez. saniye sayısını ne kadar yakından takip da görebilirsiniz. A’yı modifiye etmek,
Her iki cihaz da aynı miktarda ve aynı ettiğini görürler. Ve bunu çoklu ölçüm kalibrasyonlar arasında normal kayma
yönde kalibrasyon dışı ise size hiçbir noktasında yaparlar. yaşadığı için muhtemelen A’nın yanlış
şey göstermez. Ayrıca sizi hiçbir şekil- Kalibrasyon, tipik olarak, test edilen ci- bir okuma yapmasını önleyecektir. Ka-
de yönlendirmeyecektir. Cihazınızın hazın doğruluğunun en az 10 katı olan librasyon, en genel anlamıyla, bir ciha-
“kalibrasyon dışı” durumda olduğunu bir standart gerektirir. Aksi takdirde ci- zın bilinen bir standartla karşılaştırılma-
bilemeyeceksiniz. Etkili bir kalibrasyon hazı, çakışan toleranslar dahilinde kalib- sıdır. Doğru kalibrasyon, NIST izlenebilir
için kalibrasyon standardı, test edilen re ettiğinizde standartınızın toleransları standardın kullanılmasını içerir - Ulusal

ST AĞIR SANAYİ ÇÖZÜMLERİ I TEMMUZ 2023