Page 107 - st-robot-yatirimlari-2025-nisan

ROBOT

ÜRÜN VE SİSTEMLERİ
Optimizasyon

Strateji temelde verimliliği arttırmayı amaçlamaktadır. Sekiz
farklı metasezgisel algoritma kullanılarak dört adet vaka ça-
lışması gerçekleştirilmiştir. Sonuç olarak başarıya ulaşılmış-
tır ve kar oranında yüzde 5 artış değerine ulaşılmıştır.[3]
• Bir başka çalışmada mağaza çizelgelemesi üzerine du-
rulmuştur. Endüstri 4.0 ‘da karşılaşılan zamanlama karma-
şıklığına çözüm bulma amacıyla metasezgisel yöntemlerin
kullanımı ve bu yöntemlerin başarısı vurgulanmıştır.[4]
• Bir diğer çalışmada ise baskı devre kartlarını delme işle-
mi ve tasarımı için metasezgisel bir optimizasyon çalışma-
sı yapılmış ve bu dijital ikiz ile entegre edilmiştir. Sonuçlar
göstermektedir ki metasezgisel yöntem kullan dijital ikiz
kullanmayan göre fark artmıştır.[5] gibi örnekleri arttırmak
mümkündür. Endüstriyel uygulamalardaki enerji sistemleri Şekil 1. Endüstriyel uygulamalarda başlıca
tasarım metodu Şekil 2.’de verilmiştir. optimizasyon kriterleri

Mühendislik tasarımında optimizasyon uygulamalarına; kullanıldığında, mühendislik çözümleri daha etkili ve verimli
• Bir çalışmada yapay arı kolonisi algoritması kullanılarak olur, bu da hem ürünün başarısını hem de mühendislik di-
düzlem ve kafes çelik çerçevelerinin tasarımında ayrık op- siplinlerinin gelişimini destekler.
timizasyonu yapılmıştır. Sonuçlar literatürdeki diğer çalış-
malar ile karşılaştırıldığında YAK algoritmasının bu tasarım 2.3. Optimizasyonda Metasezgisel Yöntemler
süreci için çok uyumlu olduğunu göstermiştir.[6] Metasezgisel yöntemler, yani optimizasyon algoritmaları kü-
• Bir diğerinde ise DC motorun hız kontrolü için kesir de- resel optimayı bulma konusunda oldukça başarılıdırlar. [1]
receli PID kontrolörün kullanıldığı optimizasyon-tabanlı bir Metasezgisel optimizasyon teknikleri doğanın davranışlarını
metot önerilmiştir.[7] yorumlayan teknikler, sabit veya değişken amaç fonksiyon-
• Başka bir çalışmada Ters sarkaç sisteminde kullanılan LQR larına sahip yöntemler, tek çözüme dayalı veya çok çözüm-
tekniği genetik algoritma yardımı ile optimize edilmiştir.[8] lü yöntemler olarak ayrıştırılabilir.[2]
• Öngörülü moment kontrolü çeşitli faktörlerin seçiminde Metasezgisel yöntemlerin sınıflama tablosu Şekil 3.’de gös-
problemler çıkartır. Bunun için de genetik algoritma yardı- terilmektedir ve uygulanabilirlik alanında önemli bir yere sa-
mıyla bir optimizasyon yapılmış ve iyi bir kontrol performan- hiptir. Metasezgisel algoritmalar, endüstride ve mühendislik
sı elde edilmiştir.[9] gibi örnekleri attırmak mümkündür. tasarımlarında kompleks problemlerin çözümünde giderek
Verilen bu örnekler optimizasyonun mühendislik ve endüstri daha fazla önem kazanmaktadır. Geleneksel yöntemlerle
alanının önemini gösteren numunelerden sadece birkaçı- çözülemeyen veya çözümü çok zaman alan problemlere,
dır. Endüstrideki optimizasyon uygulamaları çok geniş bir
yelpazeye sahiptir. Mühendislik alanında tasarım ve sürecin
iyileştirilmesi için optimizasyon önemlidir ve bu tür yapısal
alanlarda etkin bir biçimde kullanılmaktadır. [10-11]
Optimizasyon, mühendislik tasarımında kritik bir rol oynar,
çünkü mühendislerin belirli bir problem için en iyi çözümü
bulmalarını sağlar. Tasarım sürecinde, genellikle çok sayı-
da değişken ve kısıtlama ile karşılaşılır. Optimizasyon, bu
değişkenler arasında denge kurarak, kaynakları en verimli
şekilde kullanmayı amaçlar.
Mühendisler, ürünün performansını, maliyetini, güvenliğini
ve dayanıklılığını optimize etmek için matematiksel model-
ler ve algoritmalar kullanır. Örneğin, bir makina tasarımında
malzeme miktarını minimize etmek veya bir yapı tasarımın-
da dayanıklılığı artırmak için optimizasyon yöntemleri kulla-
nılır. Ayrıca, zaman ve maliyet gibi kaynakların sınırlı olduğu
durumlarda, optimizasyon mühendislerin kararlarını hızlan-
dırır ve daha verimli sonuçlar elde etmelerini sağlar.
Bu nedenle optimizasyon, mühendislik tasarımında hem ta-
sarımın kalitesini artıran hem de süreçlerin daha sürdürüle-
bilir ve ekonomik olmasını sağlayan önemli bir araçtır. Tasa-
rım sürecindeki her aşamada doğru optimizasyon teknikleri Şekil 2. Enerji sistemleri tasarım metodu

ST Robot Yatırımları Nisan 2025 105