Page 62 - st-proses-otomasyonu-2021-mart

makale

Paslanmaz çelik neden paslanır

Paslanmaz çelik korozyona dirençli olduğundan birçok uygulama için tercih edilse de bazı
ortamlarda korozyona karşı koyamaz ve paslanabilir. Burkut Su Tekniği A.Ş’den. Yüksek
Mühendis Enis Burkut anlatıyor.

iyasada “Karbon çelik”
veya “siyah demir” olarak
adlandırılan ve korozyona
karşı boya türleri ve
P galvanizleme teknikleri ile
korunan metalin maliyeti paslanmaz
çeliğe kıyasla çok düşük olduğundan,
işletmelerde “karbon çelik” ile imal
edilmiş ekipmana daha çok rastlanır.
Paslanmaz çelikler normal atmosferik
şartlara ve normal sulu ortamlara
dayanıklıdır; asitli ve bazik ortamların
birçoğuna da dayanıklıdır. Paslanmaz
çelik korozyona dirençli olduğu için
birçok uygulama için tercih edilir, ancak
bazı ortamlarda paslanmaz çelik dahi
korozyona karşı koyamaz ve paslanır.
Paslanmaz çelik normal “karbon çelik”e
kıyasla görünüşü düzgün olduğu için
bazı işletmelerde görsellik sebebi ile
de tercih edilir. Paslanmaz çelik en çok Paslanmaz Çelik Üzerinde Klorür Korozyonu Paslanmaz Boruda Klorür Korozyonu
içecek ve gıda sanayiinde, ilaç, kimya ve
kağıt sektöründe çok kullanılır.
iyonu az dahi olsa, bu sanayi NaCl
BUGÜNE KADAR Paslanmaz çelik bazı (tuz), HCl (Hidroklorik asit), NaOCl
RASTLADIĞIMIZ PASLANMAZ (Sodyum hipoklorit – Klor) kullanıyor
ÇELİĞİN KOROZYONU TÜRLERİ: işlemler sırasında olabilir ve işletmeci bu maddeleri
Sanayi işletmelerinde en çok kısmen bozulur: paslanmaz çelik ile imal edilmiş
rastladığımız paslanmaz çelik ekipmanlara yakın bir yerde
korozyonu “KLORÜR İYONU” (Cl¯) Kaynak noktaları, barındırıyorsa, havada uçuşan ve
korozyonudur. Klorür iyonu suyun perçin, delik, taşlama “Cl¯” iyonu içeren gaz veya maddeler
içinde bulunduğu gibi, işletmelerin çevredeki paslanmaz çeliği kesinlikle
kullandığı şu ürünlerin içinde de yerleri genelde paslandırır.
bulunur: NaCl (tuz), HCl (Hidroklorik korozyona daha müsait Resim 1’de görüldüğü gibi, paslanmaz
asit), NaOCl (Sodyum hipoklorit- çelik ile imal edilmiş kartuş filtre
Klor) Paslanmaz çelik bazı işlemler yerlerdir. Ayrıca kabı, ortamdaki “Cl¯” iyonu içeren
sırasında kısmen bozulur: Kaynak basınçlı kaplarda ve maddeler ile paslanmıştır. İşletmelerde
noktaları, perçin, delik, taşlama yerleri bu resimdekine benzer, ortam
genelde korozyona daha müsait yerlerde, metalin havasındaki “Cl¯” iyonu ile paslanmış
yerlerdir. Ayrıca basınçlı kaplarda gerilimi sebebi ile de birçok malzeme görmek mümkündür.
ve yerlerde, metalin gerilimi sebebi Rutubetli ortamlarda, yatay duran
ile de korozyon olayı artar. Asitlerin korozyon olayı artar. paslanmaz çelik borularda, havadaki
oluşturduğu çok düşük pH ortamı da Asitlerin oluşturduğu su buharı yoğunlaşarak SU DAMLASI
paslanmaz çeliği bozabilir. oluşturur ve aynı ortam havası
çok düşük pH ortamı içinde “Cl¯” iyonlu varsa, bu iyon su
ORTAMDA BULUNAN “CL¯” da paslanmaz çeliği damlacıkları ile birleşip yatay boru
İYONUNUN PASLANMAZ bozabilir. üzerinde “HCl” asidi oluşturur ve
MALZEMEYE TESİRİ: bu asit zaten paslanmaz çeliğin en
Bir sanayi işletmesindeki sularda “Cl¯” önemli düşmanlarından biridir. Böyle

58 ST Proses Otomasyonu Mart 2021