Page 10 - st-proses-otomasyonu-2019-subat

halefşan sümen
PERSFEKTIF

Mühendislik çelişkileri

ve Einstein

ndüstriyel büyüme ve teknolojik ilerleme pek çok çevre
konusunu beraberinde getirmekte. Firmalar çevresel
etkileri azaltmak istemekle beraber geliştirilen yeni
uygulamalar bu konuda negatif etkiler yaratabilmekteler.
EBuna mühendislik çelişkileri adını vermekteyiz. Tanım
olarak mühendislik çelişkisi bir parametreyi iyileştirirken diğerini
kötüleştirmek demek.

• • •
Mühendislik çelişkileri pek çok alanda yaşanır. Örneğin baca gazındaki
atık ısıdan yararlanalım, böylelikle enerji tüketimini ve kükürt dioksiti
azaltalım dediğimizde ısı eşanjörünün sıcak tarafında korozyon
hızlanır. Örneğin boya çamurunu geri dönüştürürsek kimyasal atıkları
azaltmış oluruz, ancak ya zararlı gaz ve buharı doğaya salarız ya da
Halefşan Sümen salmamak için ek sistem kurarız. Örneğin bir sıvı çevrim sürecini ters
yönde çalıştıralım dersek enerji tüketimini kısabiliriz, buna karşın
[email protected]
proses süresini uzatırız. Bu örneklerin hepsinde çözüm ekonomik
analizdir. Cari piyasa fiyatları bize yapmamız gerekeni söyler.

• • •
Ancak bazı mühendislik çelişkileri vardır ki çelişki hemen oluşmaz,
gecikir. Kısa dönemde her şey mükemmel görünür. Ancak uzun
dönemde Einstein’ı haklı çıkaran durumlar meydana gelir. Örneğin
yasaklanmamış bir additif katıldığı boyanın performansını zirveye
çıkartır. Gelgelelim o additif uzun dönemde ekolojik değildir.
Burada karar firmanın vicdanıdır; kısa dönemli kar ile uzun dönemli
çevrecilikten hangisinin ağır basacağını belirler.
Sahi ne demiş Einstein; “Yarının problemleri bugünün çözümlerinden
kaynaklanır” demiş…

Yazarın tüm köşe yazılarını ENDÜSTRI MEDYA.com.tr’den Okuyabilirsiniz