Page 10 - st-proses-otomasyonu-2019-ekim

halefşan sümen
PERSFEKTIF

12 Prensiple

Avantaj Sağlamak

roses endüstrisi yaklaşık 10 yıldır bir dönüşüm yaşıyor. Gelişmiş
ülkelerde hızlı, bizde yavaş ilerleyen bir dönüşüm bu. AB’nin
kimyasalların yönetimi için geliştirdiği REACH (Registration,
Evaluation, Authorization, and Restrictions of CHemicals) politikası
Pile VOC (Volatile Organic Compounds) direktifi çevreyi, sağlığı ve
emniyeti etkileyen tedarik zinciri operasyonlarını (üretim-depolama-taşıma)
sürdürülebilirlik boyutuna taşımayı zorluyor. Burada çifterli yeşil (doubly green)
isimli bir anlayış var: birinci yeşil yenilenebilir hammadde kullanımı, ikinci yeşil
de çevresel etkilerin azaltılması. Bu amaca ulaşabilmek için aşağıdaki 12 ilkeyi
uygulamak gerekiyor.
1. Önleme: Atıkları bertaraf etmeye uğraşmaktansa oluşmalarını engellemelidir
2. Atom ekonomisi: Formül proseste kullanılan tüm malzemeyi ürün içine
almalıdır
3. Düşük tehlikeli kimyasal sentez: Toksik etkisi çok düşük sentez yöntemleri
kullanılmalıdır

4. Emniyetli tasarım: Kimyasalın işlev etkinliğinden taviz vermeden zararı
Halefşan Sümen azaltılmalıdır

[email protected] 5. Emniyetli solvent ve yardımcılar: Yardımcı sübstanslardan olabildiğince
kaçınmalı, zorunluluk halinde zararsızı seçilmelidir
6. Enerji verimliliği için tasarım: Enerji gereksinimi minimize edilmeli, sentez
çevre sıcaklığı ve basıncında gerçekleşmelidir

7. Yenilenebilir hammadde: Teknik/ekonomik olarak tükenen değil,
yenilenebilir hammadde kullanımı öncelik olmalıdır.
8. Türevlerin azaltılması: Gereksiz türevler (blok grupları, süreçlerin geçici
değişimi engellenmelidir
9. Kataliz: Katalitik belirteçler (reagent) stokiyometriklere tercih edilmelidir
10. Degradasyon: Ürünler fonksiyonları sona erdiğinde doğaya direnmeyip
çözünmelidir.
11. Kirlilik önleme için gerçek zamanlı analiz: Analiz cihaz/yöntemleri
geliştirilerek gerçek zamanlı proses izleme/kontrolü ekonomik olabilirliğe
kavuşturulmalıdır
12. Kaza önlemek için iç emniyetli kimya: Kullanılan hammaddeler patlama,
yanma, salınım özellikleri olmayanlardan seçilmelidir.
Endüstrimizin ortalama ihracat kilo fiyatı bir doların altına düşmüşse
bu 12 prensibe göre yeni proses geliştirme zamanı gelmiş de geçiyor demektir.

Yazarın tüm köşe yazılarını ENDÜSTRI MEDYA.com.tr’den Okuyabilirsiniz