Page 88 - st-proses-otomasyonu-2017-eylul

makale

KAPAK

OSB’lerdeki kirlilik ölçümüne

yönelik bir çözüm

Berk Güder Endüstri Yöneticisi - [email protected]

ünyadaki diğer benzer belirlenebilmesi için atıksu kirlilik işlemi sırasındaki bileşiğin içeriğin
örneklerde olduğu yüklerinin çok iyi hesaplanması gösterir. Endüstriyel tesislerde çıkış
gibi Türkiye’de de gerekmektedir. atıksuyu için ise KOİ/TOK oranı 1.67
Organize Sanayi Bölge OSB’lerdeki kirlilik yükleri ve 6.65 arasında geniş bir aralık içinde
D(OSB)uygulamaları belirlenmesinde en önemli parametre çok fazla değişiklik gösterir. Örneğin
sanayileşmenin başlamasıyla birlikte ise organik madde’dir (karbon). bu oran methan için 5.4 iken glikoz için
gelişme potansiyeline sahip büyük Endress Hauser’in sunduğu bu çözüm 2.6’dır.
kentlerde başlamış ve daha sonra ülke ile OSB’ler tarafından belirlenen atıksu Düşük konsantrasyonlar için KOİ testi
çapında yaygınlaşmıştır. Türkiye’de bedelleri daha güvenilir bir şekilde basit ve daha hassasdır. TOK ise daha
ilk deneyim, 1962’de Bursa OSB’nin hesaplanabilecektir. yüksek atıksu konsantrasyonlarında
kurulmasıyla başlamış ve günümüze tercih edilir ve çok daha kesin sonuçlar
kadar artarak devam etmiştir. ORGANİK MADDENİN verir.
OSB sayısı 1975 yılında 5 iken, ÖLÇÜLMESİ
günümüzde bu rakam faal olan Kirlilik yükleri atıksudaki organik CA72 TOC ANALİZÖRÜ
OSB’ler için 200 üzerine çıkmıştır. madde miktarının belirlenmesi UYGULAMA ALANLARI
İnşaat ve parselasyon aşamasındaki ile bulunur. Organik maddenin • Evsel ve endüstriyel atıksu arıtma
OSB’ler de düşünüldüğünde belirlenmesi için en bilinen tesisleri
Türkiye’deki resmi rakam yaklaşık parametreler Kimyasal Oksijen • OSB merkez atıksu arıtma tesisleri
olarak 300 seviyelerindedir. OSB’lerde İhtiyacı(KOİ) ve Toplam Organik • İçme suyu arıtma tesisleri
yer alan işletmelerde çalışanların Karbon(TOK)’dur. KOİ bir bileşik/ • Yüksek atıksu konsantrasyonlu
sayısı günümüzde 850 bin seviyelerine substratın oksijen eş değerini verirken, endüstriyel tesisler
ulaşmıştır. TOK bileşik/substratın karbon
İşletmelerin organize sanayi bölgelerini içeriğini gösterir. ÇALIŞMA PRENSİBİ
tercih etmelerinin başlıca nedenleri ise; CA72TOC Analizörü TOK olarak CA72TOC Endress+Hauser firmasının
OSB’ler tarafından sağlanan doğal gaz ölçüm yapmasının yanında hesaplanan Aliseca ve Bayer International Services
temini, elektrik dağıtımı ve merkez KOİ/TOK korelasyon katsayısı ile KOİ firmaları ile ortak bir çalışmanın
atıksu arıtma tesisinin işletilmesi olarak da sonuç verebilmektedir. sonucunda geliştirdiği 850 0C’de
olarak sayılabilir. OSB’ler tarafından KOİ/TOK oranı karbonun oksidasyon yüksek sıcaklıkla çalışan TOC
sağlanan bu hizmetler sanayiler için analizörüdür. Analizörün ölçüm
önemli bir katma değer sağlamaktadır. değerleri değişen pH ve yüksek tuz
OSB’lerin sanayilere sunduğu konsantrasyonlarından etkilenmez.
hizmetlerden biri olan atıksuların CA72TOC atık su arıtma tesislerinin
OSB’nin merkez atıksu arıtma tesisinde giriş ve çıkışındaki evsel ve endüstriyel
arıtılması, sanayicilerin OSB’leri tercih atık su değerlerinin izlenmesi için
etmelerindeki önemli faktörlerden uygundur.
biridir. Bu şekilde sanayiciler arıtma İlave olarak, dozajlama kontrolü için
tesisi yapımı ve işletilmesi için ayrı karbon yükünün belirlenmesini sağlar.
bir bedel ödemek zorunda kalmazlar. Tek ve çift kanallı modelleri sayesinde
Türkiye’de faal olarak faaliyet gösteren örneğin, arıtma tesisinin girişindeki
200 OSB’nin yaklaşık 70 tanesi merkez aynı ölçüm aralığına sahip iki ayrı
atıksu arıtma tesisine sahiptir ve bu havuzun TOC değerini ölçebilir.
oran sürekli artış göstermektedir. CA72TOC cihazının ölçüm aralığı
OSB’ler merkez atıksu arıtma tesisinin 0.25-12000 mg/l’dir. Cihaz EPA metot
işletme giderlerini kirlilik yüklerine 415.1, DIN EN 1484, ISO 8245 gibi
göre ‘’kirleten öder’’ prensibiyle standartlara uygun olarak termal ve
sanayiciden eşit olarak tahsis katalitik yakma yöntemlerini kullanır.
etmektedirler. Atıksu bedellerinin İsteğe göre daha geniş ölçüm
sanayicilere eşit olarak dağıtılmasının aralıklarında da temin edilebilir.

86 ST Proses Otomasyonu Eylül 2017