Page 25 - st-enerjisini-ureten-fabrikalar-2020-nisan

PROJE TAAHHÜT FİRMASI

sans sahibi olması halinde; bu proje-
yi hayata geçirecek 10 aylık bir süre
kaldığı için bu yatırıma başlayamıyor.
Dolayısıyla bütün yatırımcılar projeleri
beklemeye aldı. Ayrıca Enerji ve Tabii
Kaynaklar Bakanlığı’nın hazırladığı tas-
laklarla ilgili detaylarda merak ediliyor.
2020 yılından sonra nasıl teşvik verile-
ceğini, anlaşmaların hangi rakam üze-
rinden yapılacağını öğrendikten sonra
yatırımcılar harekete geçecektirler

Türkiye’nin güneş alanında gerçek-
leştirdiği yatırımları ve ulaştığı ku-
rulu gücü değerlendirebilir misiniz?
Güneş konuşulduğu zaman örnek ola-
rak hep Almanya gösterilir. Almanya’nın durumu enerjiye uyarladığımız zaman USD bazında yüzde 20’lerinde üzerin-
kurulu gücü 45 GW’a civarında seyre- ise Türkiye’de birincil enerji kaynakları de bir iç karlılık oranı-IRR’dan bahsedi-
diyor. Ama dünyanın en büyük güneş kısıtlı; doğalgaz; petrol kaynağı bulun- yoruz. Bu yatırımın avantajını anlatmak
kurulu kapasitesine sahip ülkesi Çin. muyor ancak güneş, rüzgâr ve su kay- için 100 dolarlık bir yatırım yaptığınızı
Çin’de 175 GW kurulu kapasite var; nakları ile kendi enerjimizi üretme şan- ve 20’şer dolar şeklinde ödediğinizi
bunu Amerika ve Japonya takip ediyor sımız bulunuyor. Dolayısıyla Türkiye’nin düşünmek yeterli oluyor. 5 yıl sonunda
65 GW mertebelerinde kurulu kapasite enerji DNA’sında güneş, rüzgar ve hid- parayı geri alıyorsunuz ve kalan 20 yıl
ile. Hindistan’da 23 GW ile 5nci sıra- rolik kaynaklar daha öne çıkacak. Bu boyunca tesis size çalışmaya başlıyor.
da. Ama daha önemlisi bu ülkelerdeki konuda mevzuatımızı; kaynaklarımızı; O yüzden bunun geri dönüşü ve ranta-
yıllık büyüme hızları. Çin her yıl 40-50 ekosistemimizi, teknolojimizi, teşvik ve bilitesi çok yüksek olduğu için pek çok
GW arasında santral işletmeye alarak; mekanizmalarımızı yoğunlaştırmalıyız. yatırımcı kendi parasını farklı bir şekilde
kurulu kapasitesini büyütüyor, Amerika değerlendirmek yerine çatısına böyle
10 GW, Japonya 7-8 GW mertebelerin- Güneş enerjisine daha çok yatırım bir tesisi yapmak için çalışıyor. Tabii biz
de her yıl büyüyor. Hindistan’ın da 2023 yapılabilmesi için Mayıs ayında yö- burada bir müşteriye veya potansiyel
yılına kadar önemli hedefleri bulunuyor. netmelik yayınlandı. Bu yönetmelik- yatırımcıya gidip konuyu anlatıyoruz.
100 GW toplam kurulu kapasiteye ulaş- le birlikte yatırımların hem yatırım- Ondan sonra konu anlatıldıktan sonra
mak istiyorlar. Türkiye ise son 5 yıl içe- lar daha avantajlı hale geldi hem yavaş yavaş bilinç düzey arttıkça deği-
risinde 6 GW’a ulaştı. Ben inanıyorum de farkındalık arttı. Sanayicilerle şik tedarikçilerle de konuşaraktan iler-
ki Türkiye’nin tüm çatılarını ve arazilerini gerçekleştirdiğiniz görüşmelerden lemeye başlıyorlar ve sonuçta da aşağı
değerlendirdiğimiz zaman önümüzdeki bahsedebilir misiniz? yukarı 3 aylık 6 aylık zaman periyotu
10 yıl içerisinde önemli bir güce ulaşa- Belirttiğiniz gibi farkındalık arttı ama içerisinde de nasıl bir yol izleyecekle-
cak. Yerli ve milli kaynaklarımızın bu ge- hala üst düzeyde olduğunu söyleyeme- rine karar veriyorlar. Ayrıca yatırımcıya
lişime çok önemli katkısı olacak. yiz. Fabrika ve Endüstriyel tesis yöne- finansman konusunda da her türlü yar-
Ben her ülkeyi bir DNA’sının olduğunu ticileriyle ayrıntılı bir şekilde konuşmak dımı veriyoruz. Bu bazen finans kuru-
düşünüyorum. Örneğin Türkiye’de kış ve fizibilite çalışmalarından bahsetmek luşları ile bir araya getirmek; bazen de
turizmi yaz turizmine nispeten daha az gerekiyor. Benzin istasyonları, alışveriş Yap-İşlet-Devret modelleriyle oluyor.
yapılıyor. Kısmi olarak dağlarımız olsa merkezleri, süpermarketler, hastaneler,
da kış turizmi için geliştirebilmiş durum- eğitim kurumları, soğuk hava depoları Peki yatırımcı adayları bu yatırımı
da değiliz. Sayısı, kalitesi ve tesisleri bu bunlar Türkiye’de tarife olarak elektri- yapmadan önce nasıl bir yol harita-
turizmin gelişmesine daha az imkan ği en pahalı düzeyde kullanan tesisler. sı izlemesi gerekiyor?
veriyor. Avrupa’ya gittiğimiz zaman ise Sanayi onlardan bir miktar daha ucuza Yatırımcı adaylarının öncelikle bu alan-
Fransa, İsviçre, Avusturya gibi ülkeler- kullanıyor ama her iki tipli tarifeden de da ihtisas yapmış kişilerle sohbet et-
de hem dağların sayısı daha fazla; hem elektrik kullanan tesisler için Çatı Üzeri mesi gerekiyor. Burada en etkili adım
de 100 yıldan fazladır kış turizmi yapı- GES tesisleri çok avantajlı, yüksek ge- fizibilite raporundan başlıyor. Bu rapor
yorlar. Kısacası onların DNA’sında kış tirili ve rantabilitesi yüksek yatırımlar. kapsamında yatırımın kendini ne kadar
turizmi yapmak çok daha önemli. Türki- Çünkü hangi alanda faaliyet gösterse- süre amorti ettiğine, çatısının özelliğine
ye’de ise güneş, deniz ve kültür turizmi niz gösterin ortalama USD bazında5 bakıyoruz. Çatının özelliğini belirlerken
DNA’sına daha çok uyum sağlıyor. Bu yılda geri dönen bir yatırımdan (ve gene 6 farklı kriter devreye giriyor. Çatının

ST ENERJİSİNİ ÜRETEN FABRİKALAR I Nisan 2020 23