Page 80 - st-elektrik-enerji-2018-temmuz
P. 80
A R AN R N A VE T RA A A TE Nİ A A E
LED Sokak ve Yol Aydınlatma
Sistemlerinin Ani Aşırı Gerilim ve
Yıldırımdan Korunması
Yılkomer
ED dönüşümlerin
hızlanması ile doğru
orantılı olarak LED
Sistemlerin Yıldırım
Lve swichting darbe-
leri karşısında zarar görme
şikayetleri de hızla artıyor.
Bu noktada en çok LED ay-
dınlatma sistemleri üreten
üreticiler zor durumda kalıyor.
Müşteriler ve son kullanıcılar
arıza sorumlusu olarak üre-
ticiyi görüyor ve ürün garan-
tisini öne sürüyor. Ancak yıl-
dırım ve şebeke kaynaklı ani
aşırı gerilim darbeleri düşük
gerilim seviyesiyle çalışan
LED sistemleri çaresiz bıra-
kıyor bu noktada üreticinin
yapacağı tek doğru adım IEC
61643-11 Standardı kapsa-
mında üretilmiş AG Parafudr ürünleri ile sistemini korumak.
Ufak bir ek maliyet oluşsa da bu mutlaka müşteriye anlatılması
gereken bir durumdur. Kademeli koruma prensibi kapsamında
Tip 1+2+3 Koordinasyonu sağlandığında sistemler yıldırım ve
ani aşırı gerilim darbelerinden zarar görmeyecektir.
LED sistemlerde enerji hatları ve haberleşme hatları mutlaka
koruma altına alınmalıdır. Direk tipi yol aydınlatma sistemlerin- uyguladığımız projemiz oldukça beğeni almıştır. Direkler ara-
de direk altlarına Class 1+2, direk üzeri sistemlere de Class 3 sında ki eşpotansiyel farklılıktan dolayı bir direkte oluşan aşı-
koordinasyonlu ürünler konulmalıdır. Bazı üreticiler Uzakdoğu rı akım diğer direklere de kolayca zarar vermektedir. Ayrıca
pazarından sadece class 3 ürün getirip maliyeti düşürmek Yıldırım darbesinin toprak özgül direnç farklılığından dolayı
adına kullanmaktadırlar. Ancak sadece diyot sisteminden düştüğü 2km uzakta bir alandan dahi Led sistemleri etkilediği
oluşan bu ürünler 5-10ka’in üzerinde gelebilecek darbede birçok projede karşımıza çıkmaktadır. AG Parafudr sistemleri
direk zarar görürler. Yıldırımdan Korunma Merkezi olarak ha- LED projelerinde sistemin ayrılmaz bir parçası olarak kalması
zırladığımız koruma paketinde direk altlarında 100ka daya- gerekmektedir. Hatta üretilen her ürün LED Koruma modülü
nımlı Tip1+2 Safetec teknolojili yani mov+gas deşarj tüpleri mutlaka içermelidir. Slovenya’da üretilen Raycap/Iskra Zas-
ile sınırsız sönümlemeyi sağlayan modüllü ürünleri kullanmayı cite markalı ürünlerimiz IEC 61643-11 Standartı kapsamın-
öneriyoruz. Ayrıca direk üzerinde D sınıfı (Tip3) sisteme seri da maksimum değerlerle test edilmektedir. Bu nedenle hem
olarak bağlanabilen ve 25 nanosaniyenin altında devreye müşterimizin gözünde güven sağlamak hem de IEC 62305
giren 40 ile 1 ka arasındaki tüm darbeleri yok eden hassas standardı kapsamında doğru adımlar atmak adına LED Yıldı-
koruma ürününü kullanıyoruz. Son olarak Türkmenistan’da rım Koruma modüllerini kullanmanızı öneririz.
78 ST ELEKTRİK-ENERJİ I TEMMUZ 2018